Nội dung cuộc trao đổi với ông Nguyễn Đoan Hùng, Phó chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước về những diễn biến mới nhất trên thị trường chứng khoán.

Theo ông, thị trường liên tục tăng giá nóng trong hai tuần vừa qua là do những nguyên nhân nào?

Nếu nhìn vào góc độ kinh tế vĩ mô nói chung, sự phát triển của kinh tế Việt Nam rất khả quan. Việt Nam đã gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), Việt Nam cũng đã thực hiện thành công Hội nghị APEC với khẳng định hội nhập vững chắc. Nền kinh tế Việt Nam tăng trưởng hơn 8% và duy trì mức tăng trong thời gian tới.

Điều này khiến các nhà đầu tư, đặc biệt là nhà đầu tư nước ngoài có niềm tin vững chắc và kỳ vọng vào sự phát triển của thị trường chứng khoán Việt Nam.

Ngoài ra, báo cáo về tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh năm 2006 của một số công ty niêm yết nói chung khả quan. Nhiều công ty công bố mức chi trả cổ tức cao (đặc biệt là trả cổ tức bằng cổ phiếu) hoặc có nhu cầu mở rộng sản xuất kinh doanh thông qua phát hành cổ phiếu để tăng vốn và bán ưu đãi cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu, tạo tâm lý nhà đầu tư săn lùng cổ phiếu để hưởng quyền mua cổ phiếu.

Vậy theo ông, cung cầu trên thị trường chứng khoán hiện nay có bình thường hay không?

Hiện nay cung - cầu trên thị trường bị tác động bởi nhiều yếu tố. Thị trường bao giờ cũng vậy, giá cả theo cung cầu, cung tăng thì giá giảm và cầu tăng thì giá lên. Tuy nhiên cung - cầu phải được phân tích thấu đáo.

Về cung thì tăng trưởng hoàn toàn bình thường và sẽ phát triển nữa trong thời gian tới.

Đặc biệt hai tháng qua, cung có tăng trưởng mạnh, thể hiện qua số công ty lên niêm yết trong hai trung tâm giao dịch chứng khoán tăng vọt, gần 200 công ty. Như vậy, hàng hóa đưa ra thị trường chứng khoán tăng mạnh. Giá trị vốn hóa vượt quá chỉ tiêu của 2010, đạt 23-24% GDP của năm 2005.

Cầu chịu tác động từ nhiều nguồn khác nhau: nguồn vốn trong nước và nước ngoài. Về phía nhà đầu tư nước ngoài, lòng tin vào thị trường chứng khoán Việt Nam đang ngày càng gia tăng, thể hiện qua số lượng nhà đầu tư và các quỹ đầu tư nước ngoài vào Việt Nam tăng mạnh, giá trị giải ngân tăng lên.

Về phía nhà đầu tư trong nước, sự tham gia cũng mạnh hơn, số lượng tài khoản giao dịch chứng khoán mở ra gấp nhiều lần so với năm 2005.

Xét về tính chất đầu tư, trong cầu đầu tư có hai loại đầu tư: đầu tư mang tính dài hạn và đầu tư ngắn hạn là đầu cơ. Những nhà đầu cơ có thể kiếm lợi nhuận thông qua việc mua thấp bán cao. Nhóm đầu tư dài hạn mua bán cổ phiếu dựa trên cổ tức, giá trị gia tăng của cổ phiếu.

Ngoài ra, còn một nhóm nhỏ các nhà đầu tư theo phong trào. Đây có lẽ là đặc thù riêng có của những thị trường chứng khoán mới nổi như thị trường chứng khoán Việt Nam mới ra đời. Nhóm này đầu tư theo hình thức khi giá lên giá mua còn khi xuống giá lại bán, không hiểu biết nhiều về thị trường và chịu nhiều rủi ro thiệt thòi lớn.

Liệu có liên minh làm giá không, thưa ông?

Hiện nay, Ủy ban Chứng khoán giám sát khá chặt chẽ giao dịch, vì việc làm giá này được thực hiện bởi một nhóm thông đồng với nhau để làm giá. Cho tới nay, các giao dịch mà Ủy ban kiểm soát thì chưa có dấu hiệu nào rõ ràng, mặc dù có một vài giao dịch giữa những người liên quan tới nhau có thực hiện.

Tuy nhiên, cái đó không nhiều và người ta thực hiện qua khớp lệnh, mà thông thường khớp lệnh do máy thực hiện, không phải là giao dịch thỏa thuận, nên không thể kết luận được.

Trong thời gian tới, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đang cố gắng xây dựng hệ thống giám sát thông qua hệ thống tin học của Ủy ban, thông qua đó kiểm soát được toàn bộ các giao dịch trong quá khứ và hiện tại, để có thể dựng lại toàn bộ bức tranh trong quá trình giao dịch đó và thông qua đó có thể giám sát tốt hơn những việc gọi là làm giá giao dịch trên thị trường.

Trước tình hình như hiện nay, ông có khuyến cáo gì đối với các nhà đầu tư?

Trong xu thế thị trường tăng cao và tăng liên tục trong nhiều tháng qua, các nhà đầu tư cần thận trọng, có sự nghiên cứu, phân tích đánh giá về hoạt động của các công ty để có quyết định đầu tư một cách đúng đắn, hết sức tránh tâm lý đầu tư theo phong trào và theo tin đồn.

Nhà đầu tư nên có quyết định thận trọng trước khi đầu tư vì thị trường chứng khoán là rủi ro rất cao, có thể sinh lời nhanh, nhưng cũng gây tổn thất nhiều.

Ngoài ra, các nhà đầu tư một mặt nên nghiên cứu kỹ hơn, tiếp cận nghiệp vụ, hoạt động và thông tin, phân tích kỹ trước khi đi đến quyết định cuối cùng. Đối với nhà đầu tư đơn lẻ, chưa có nhiều kinh nghiệm trong việc đầu tư thì đã có một loạt quỹ đầu tư chuyên nghiệp của các công ty quản lý quỹ để tránh rủi ro.

Về phía Ủy ban Chứng khoán Nhà nước sẽ ưu tiên gì trong công tác quản lý hoạt động thị trường giai đoạn này?

Ủy ban Chứng khoán Nhà nước sẽ tăng cường công tác giám sát hoạt động thị trường, đặc biệt chú ý đến những giao dịch bất thường, giao dịch với khối lượng lớn.

Đồng thời, yêu cầu các công ty niêm yết có cổ phiếu tăng giá liên tục phải công bố ngay, thường xuyên về tình hình tài chính, hoạt động kinh doanh hiện nay của các công ty. Các công ty chứng khoán cần nâng cao chất lượng dịch vụ đảm bảo nguyên tắc bình đẳng công khai trong giao dịch chứng khoán.

Ủy ban Chứng khoán Nhà nước sẽ phối hợp với Ngân hàng Nhà nước để nắm bắt tình hình giao dịch Repo, cầm cố, luồng vốn đầu tư nước ngoài.