09:58 30/06/2008

Người tạo dựng “đế chế” phụ tùng ôtô của Canada

Mạnh Tuấn

Khởi nghiệp với 40 USD, đến nay Frank Stronach được biết tới như một nhà đầu tư lớn của Canada trong thế kỷ 20

Frank Stronach bắt đầu bước vào lĩnh vực sản xuất và kinh doanh phụ tùng ô tô cách đây gần 5 thập kỷ.
Frank Stronach bắt đầu bước vào lĩnh vực sản xuất và kinh doanh phụ tùng ô tô cách đây gần 5 thập kỷ.
“Tôi là người tin vào may mắn. Tôi đã làm việc vất vả hơn những người khác và tôi cũng là người may mắn hơn”, đó là lời bộc bạch chân thành về con đường đi lên của doanh nhân tài ba - Frank Stronach.

Xuất thân trong một gia đình bình thường, Frank Stronach đã vượt lên những khó khăn vốn có của cuộc sống và chớp lấy cơ hội kinh doanh để trở thành một trong những “ông trùm” nổi tiếng nhất trong lĩnh vực sản xuất phụ tùng ô tô và các giải đua ngựa của Canada. Đối với nhiều người, Frank Stronach được biết tới như một nhà đầu tư lớn, một triết gia tiêu biểu của Canada trong thế kỷ 20.

Thoát ra khỏi đống đổ nát của Thế chiến thứ II, chỉ với vỏn vẹn 40 USD trong túi, Frank Stronach đã bắt đầu hành trình đầy khó khăn gian khổ để chinh phục đỉnh cao của sự nghiệp. Từ một công nhân cơ khí bình thường tại Multimatic Investments Ltd, Frank Stronach từng bước thâu tóm doanh nghiệp Magna Electronics và sau đó xây dựng nên doanh nghiệp sản xuất phụ tùng ôtô Magna International, đồng thời mở rộng hoạt động sang lĩnh vực kinh doanh dịch vụ giải trí đua ngựa.

Tới nay, ngoài Công ty Magna International - nhà sản xuất phụ tùng ô tô lớn nhất Canada - Frank Stronach còn sở hữu hàng loạt các trường đua, các sân golf, sòng bạc và khối tài sản gần 1 tỷ USD.

Doanh nhân của cống hiến và những giải thưởng lớn

Để có được vị trí như ngày nay trên thương trường, Frank Stronach bắt đầu bước vào lĩnh vực sản xuất và kinh doanh phụ tùng ôtô cách đây gần 5 thập kỷ. Từng trải qua những năm tháng của Thế chiến thứ 2 với những khó khăn và vất vả khôn cùng, Frank Stronach luôn dành một sự đồng cảm đặc biệt với những số phận thiệt thòi trong xã hội. Bên cạnh những chiến lược kinh doanh, những hoạt động vì lợi nhuận, Frank Stronach còn là một nhà hảo tâm có tiếng tại Canada và khu vực châu Mỹ với vô số những hoạt động từ thiện vì lợi ích cộng đồng.

Và một trong số những hoạt động mà Frank Stronach để lại nhiều dấu ấn nhất là những đóng góp đối với hoạt động khắc phục hậu quả của cơn bão Katrina vào năm 2005 tại Mỹ. Với sức gió mạnh không thể tưởng tượng nổi, cơn bão đã phá hủy nghiêm trọng khu vực bang New Orleans của Mỹ. Cùng với phong trào từ thiện cứu giúp người bị nạn, Frank Stronach đã không ngần ngại bỏ ra 2 triệu USD để cứu trợ các nạn nhân của cơn bão.

Khi được hỏi về mục tiêu chương trình từ thiện này, Frank Stronach đã rất khiêm nhường trả lời: “Đây chỉ là đóng góp nhỏ bé của tôi vào khắc phục hậu quả của cơn bão và cứu giúp người bị nạn, ngoài ra không có mục tiêu gì khác”.

Trên cương vị là một doanh nhân thành đạt, một nhà quản lý xuất sắc với hàng loạt những thành công trên thương trường, Frank Stronach luôn dành tâm huyết, sức lực cho sự nghiệp nhân mầm tài năng kinh doanh cho đất nước. Bên cạnh những khoản tài trợ, các chương trình học bổng khuyến khích sinh viên phát huy tài năng, trí tuệ trong học tập nghiên cứu, Frank Stronach còn được mời tham gia trực tiếp giảng dạy, truyền đạt những kiến thức, kinh nghiệm kinh doanh quý báu của mình cho thế hệ trẻ tại nhiều trường đại học trong và ngoài nước.

Ông từng được công nhận là tiến sỹ triết học danh dự của Đại học Haifa của Israel; tiến sỹ luật danh dự của Đại học Cape Breton; tiến sỹ kinh tế danh dự của Trường St. Mary, Halifax; giáo sư danh dự của Đại học công nghệ Graz và là thành viên của Tổ chức Canadian Business Hall of Fame năm 1996.

Những ai biết đến Frank Stronach hẳn sẽ không thể không khâm phục trước những gì mà ông đã làm được. Sinh ngày 6/9/1932 trong một gia đình nông dân tại thị trấn nhỏ Kleinsemmering, Styria, Áo, khi mới 14 tuổi, do hoàn cảnh cuộc sống quá khó khăn sau Thế chiến thứ 2, để kiếm tiền phụ giúp gia đình, Frank Stronach đã phải đi học nghề và là nhân viên tập sự của một xưởng cơ khí ở gần nhà. Năm 1954, Frank Stronach đã một mình tới Montreal, Quebec với vỏn vẹn 40 USD trong túi để lập nghiệp.

Tại mảnh đất hoàn toàn xa lạ, công việc đầu tiên mà chàng trai Frank Stronach phải làm là nhân viên nhặt bóng tại sân golf, rửa bát trong bệnh viện Kitchener Waterloo Hospital và thợ máy trong 3 năm liền. Tới năm 1957, Frank Stronach đã xin vào làm công nhân cơ khí cho nhà máy Multimatic Investments Ltd.

Không lâu sau đó, bằng những khoản tiền tiết kiệm, Frank Stronach đã cùng người bạn Tony Czapka góp vốn xây dựng một xưởng kinh doanh và thay thế phụ tùng ô tô. Mặc dù phải ngủ ngay trên chiếc võng tại góc xưởng nhưng với lòng quyết tâm cao độ, Frank Stronach đã tạo được sự ổn cho các hoạt động của xưởng.

Kiến tạo thành công thương hiệu phụ tùng ô tô Magna

Công việc kinh doanh của Frank Stronach ngày càng đi vào chiều sâu, quy mô ngày một lớn và lợi nhuận cũng theo đó tăng lên. Tranh thủ những yếu tố thuận lợi đó, trên nền tảng khu xưởng trước đây, Frank Stronach đã đầu tư thành lập nên công ty sản xuất phụ tùng ôtô Multi Matic Investments Ltd.

Điều ngạc nhiên là mặc dù chưa một ngày được đào tạo về kinh doanh nhưng ngay từ thời điểm Công ty Multi Matic Investments Ltd bước vào hoạt động, Frank Stronach đã thể hiện được khả năng thu hút và khuyến khích tinh thần làm việc của đội ngũ nhân viên dưới quyền.

Bên cạnh chế độ lương, thưởng được tính theo giờ làm việc và những chương trình bảo đảm an toàn lao động, Frank Stronach luôn tạo ra một không khí bình đẳng và làm cho đội ngũ nhân viên dưới quyền mình luôn có được cảm giác họ đang là người chủ sở hữu của doanh nghiệp.

Đặc biệt, ông còn trích tạo điều kiện ưu đãi cho phép nhân viên được mua vào một số cổ phần của doanh nghiệp. Nhờ đó, Multi Matic Investments Ltd có được một đội ngũ nhân công gắn bó với doanh nghiệp ngay từ giai đoạn đầu.

Không lâu sau đó, bằng sự khéo léo của mình, Frank Stronach đã tìm đươc bản hợp đồng nhận sản xuất và cung cấp một lượng lớn kính chắn gió cho đối tác đầu tiên là Hãng General Motors. Với khẩu hiệu “Vì sản phẩm tốt hơn, giá cả hợp lý hơn”, Frank Stronach dồn hầu như toàn bộ nguồn lực vào cải tiến dây chuyền sản xuất, kỹ thuật. Cuối cùng thì bản hợp đồng với General Motors cũng hoàn thành, Multi Matic Investments Ltd thu về được một khoản lợi nhuận kha khá.

Nhằm mở rộng hoạt động, tới năm 1969, Frank Stronach tiến hành chương trình liên kết hoạt động sản xuất thiết bị ôtô của Multi Matic Investments Ltd với nhà sản xuất thiết bị công nghiệp, hàng không và quốc phòng Magna Electronics và sau đổi tên thành doanh nghiệp Multi Matic Investments Ltd thành Magna International Ltd. Đây là bước tiến vô cùng quan trọng giúp Magna International Ltd có được một nguồn tiềm lực vốn, công nghệ dồi dào để thực hiện các chiến lược chiến lược chiếm lĩnh thị trường nội địa.

Qua nghiên cứu về nhu cầu của thị trường phụ tùng ô tô và các hãng sản xuất ô tô đang hoạt động tại Canada, Frank Stronach xây dựng kế hoạch tập trung tổng lực đánh vào thị trường nội địa cho Magna International Ltd. Trong thời điểm cuối thập niên 70, đầu thập niên 80, hầu hết các hãng sản xuất ô tô ngoại quốc tại Canađa và không ít các nhà sản xuất ô tô trong nước đều hoạt động theo cách nhập các loại phụ tùng từ nước ngoài. Frank Stronach đã coi đây là một cơ hội lớn cần phải nắm bắt để chiếm lĩnh thị trường nội địa.

Trên cơ sở thế mạnh về tài chính và đặc biệt là hiện có công nghệ của Magna International Ltd, Frank Stronach cho tập trung chuyên sâu vào thiết kế, chế tạo những loại phụ tùng ô tô theo các hợp đồng với các hãng ô tô GM motor, Chrysler và Ford.

Cùng với đó, ông còn chủ động đưa vào sản xuất nhữngloại phụ tùng mới từ nhỏ nhất như gương, khóa, tay cầm cho tới các loại khung gầm, máy... nhằm làm đa dạng hóa thêm sản phẩm của doanh nghiệp. Các loại sản phẩm của Magna International Ltd đa dạng, đầy đủ tới mức chính Frank Stronach đã phải thốt lên rằng: “Chúng tôi thực sự là một nhà sản xuất ô tô ngoại trừ việc lắp ráp để cấu thành những chiếc ô tô hoàn chỉnh”.

Bằng những bước đi đó, tới nửa cuối thập niên 90 của thế kỷ trước, Magna International Ltd đã khẳng định được vị trí là nhà sản xuất phụ tùng ô tô lớn nhất Canađa và đứng trong top 10 doanh nghiệp sản xuất phụ tùng ô tô của khu vực châu Mỹ với số lượng nhân công là 25.000 người. Đây cũng là thời điểm Frank Stronach bắt tay vào chiến lược đổ bộ vào thị trường phụ tùng ô tô khu vực châu Âu.

Sự kiện này được đánh dấu bằng một câu nói tự tin của Frank Stronach: “Tiến vào thị trường châu Âu để tạo bàn đạp tiến ra thị trường thế giới, thực chất chỉ là một cuộc chơi và với tôi, và đó là cuộc chơi hấp dẫn nhất”.

Ý thức được những thách thức mới tại thị trường phụ tùng ô tô châu Âu, nhằm bảo đảm cho các chiến lược mới của doanh nghiệp có đủ nguồn tài chính, Frank Stronach thành lập lên các ngân hàng trực thuộc Magna International Ltd và tiến hành các chương trình mở rộng đầu tư vào lĩnh vực tài chính, ngân hàng. Trải qua hàng loạt các chương trình thâu tóm, sát nhập và xây dựng nên các nhà máy chi nhánh đặt tại các quốc gia do Frank Stronach chủ động tiến hành, ngay ở cuối thập kỷ 90, Magna International Ltd đã thành công trong chiến lược tiến ra thị trường châu Âu và thế giới.

Tới thời điểm hiện tại, Magna International Ltd là một trong những nhà sản xuất phụ tùng ô tô lớn nhất thế giới với tổng doanh thu lên tới 20,7 tỷ USD (năm 2004), tổng số nhân công là 83.000 người làm việc trong mạng lưới 240 nhà máy, 62 trung tâm nghiên cứu công nghệ mới đặt tại 24 quốc gia thuộc các khu vực châu Á, châu Âu, châu Mỹ và châu Phi. Magna International Ltd cũng là nhà cung cấp phụ tùng cho hầu hết các đối tác là những hãng xe lớn của thế giới như General Motors, Ford Motor Company, Chrysler LLC, Volkswagen, BMW, Toyota.

Ông chủ của những giải đua ngựa nổi tiếng Bắc Mỹ

Bên cạnh các hoạt động sản xuất và kinh doanh phụ tùng xe ô tô, Frank Stronach còn có niềm đam mê cháy bỏng với môn thể thao đua ngựa rất phổ biến tại Canada. Từ những năm 70, Frank Stronach đã bắt đầu tham gia các hoạt động cá cược tại một số trường đua của Canađa. Mặc dù không tham gia chơi lớn và cũng không phải lúc nào cũng thắng nhưng không biết từ khi nào, đua ngựa đã trở thành môn thể thao đặc biệt yêu thích của Frank Stronach.

Đây cũng là một trong những lý do chính để Frank Stronach thành lập nên doanh nghiệp giải trí Magna Entertainment Corp năm 1999. Là công ty con của Magna International Ltd nhưng Magna Entertainment Corp lại là một doanh nghiệp hoạt động độc lập và chỉ tập trung vào khai thác dịch vụ giải trí là tổ chức đua ngựa và nhận đặt cược. Và Frank Stronach cũng trực tiếp sở hữu của nhiều trại ngựa giống cung cấp cho thị trường và những giải đua lớn. Bên cạnh khả năng tổ chức và kinh doanh, Frank Stronach còn được coi là một chuyên gia về ngựa đua.

Theo nhiều người kể lại thì chỉ cần nhìn qua hình dáng, Frank Stronach đã có thể nhận xét được một cách tổng quan về sức mạnh, khả năng của con ngựa. Có lẽ cũng nhờ khả năng mẫn cảm với các loại ngựa đó mà trong không ít cuộc đua, đội của Frank Stronach đã giành được nhiều giải thưởng lớn như Sovereign Award for Canadian Horse of the Year, Queen’s Plate...

Tới nay, mặc dù đã thôi giữ các chức vụ tại Magna International Ltd, nhưng Frank Stronach vẫn tiếp tục được mọi người biết tới với những chương trình kinh doanh tầm cỡ và những khoản lợi nhuận khổng lồ từ các giải đua ngựa. Không khác là mấy so với những hoạt động mở rộng và chiếm lĩnh thị trường trước đây của Magna International Ltd, bằng những khoản đầu tư mạnh tay của Frank Stronach, Magna Entertainment Corp đã tạo dựng hệ thống 12 trường đua từ Canada ra các quốc gia châu Âu và châu Úc. Cùng với đó, Magna Entertainment Corp cũng trở thành một trong những công ty dịch vụ giải trí hàng đầu của khu vực Bắc Mỹ.