09:22 14/02/2019

Không có 5,7 tỷ USD xây tường, ông Trump lưỡng lự với kế hoạch ngân sách mới

Bình Minh

Ông Trump nói không muốn chứng kiến các cơ quan liên bang phải ngưng hoạt động thêm lần nữa

Tổng thống Mỹ Donald Trump - Ảnh: Reuters.
Tổng thống Mỹ Donald Trump - Ảnh: Reuters.

Tổng thống Donald Trump ngày 13/2 nghiêng về khả năng sẽ ủng hộ một kế hoạch ngân sách đang được hoàn tất tại Quốc hội Mỹ. Kế hoạch này, dù không đáp ứng yêu cầu của ông về chi 5,7 tỷ USD cho việc xây tường biên giới Mỹ-Mexico, sẽ giúp ngăn việc Chính phủ Mỹ một lần nữa rơi vào tình trạng đóng cửa.

Theo hãng tin Reuters, ông Trump - người bị chỉ trích nhiều vì đợt đóng cửa kéo dài 5 tuần của Mỹ kết thúc hồi tháng 1 - nói rằng ông không muốn chứng kiến các cơ quan liên bang phải ngưng hoạt động thêm lần nữa vì những bất đồng xung quanh ngân sách xây tường biên giới.

Xây một bức tường nhằm ngăn người nhập cư trái phép vượt biên giới từ Mexico sang Mỹ là một lời hứa chủ đạo của ông Trump trong chiến dịch tranh cử Tổng thống hồi năm 2016. Tuy nhiên, cho đến hiện tại, do vấp phải sự phản đối của Đảng Dân chủ, ông Trump chưa thực hiện được lời hứa này.

Dù nhích thêm một bước đến chỗ nhất trí với thỏa thuận ngân sách mà các nghị sỹ Cộng hòa và Dân chủ đạt được trong tuần này, ông Trump vẫn chưa cam kết chắc chắn sẽ ủng hộ thỏa thuận. Tuy vậy, nguồn thạo tin từ Nhà Trắng nói rằng nhiều khả năng ông Trump sẽ đặt bút ký.

"Tôi không muốn Chính phủ đóng cửa thêm nữa. Một đợt đóng cửa nữa sẽ là điều tồi tệ. Tôi đã nhận thấy điều đó từ lần đóng cửa trước", ông Trump nói với các nhà báo. "Nhưng mọi người đều nhận ra là biên giới hiện nay tệ như thế nào, mất an toàn như thế nào".

Kế hoạch ngân sách tạm thời đang được áp dụng sẽ hết hạn vào nửa đêm ngày thứ Sáu tuần này. Nếu không có một kế hoạch tiếp theo được thông qua, Chính phủ Mỹ sẽ đóng cửa trở lại.

Kế hoạch mà các nghị sỹ Cộng hòa và Dân chủ nhất trí vào hôm thứ Hai không có khoản 5,7 tỷ USD mà ông Trump muốn được cấp để xây tường trong năm 2019. Tuy nhiên, nguồn tin từ Quốc hội Mỹ nói kế hoạch bao gồm một khoản 1,37 tỷ USD, tương đương với mức chi của năm ngoái, để dựng rào chắn mới trên khoảng 90 km đường biên giới.

Chi tiết của dự luật ngân sách trên vẫn đang được hoàn tất và có thể được công bố vào tối ngày thứ Tư theo giờ Mỹ. Dự luật sẽ phải được thông qua bởi Hạ viện do phe Dân chủ kiểm soát, tiếp đó là Thượng viện do các nghị sỹ Cộng hòa chiếm đa số, và cuối cùng phải được ông Trump ký để trở thành luật.

Khả năng dự luật được thông qua ở Hạ viện vẫn chưa có gì chắc chắn, bởi một số nhân vật theo trường phái bảo thủ và tự do có thể sẽ phản đối dự luật vì những lý do khác nhau.

Khả năng dự luật được thông qua ở Thượng viện có vẻ cao hơn, bởi cũng giống như ông Trump, các nghị sỹ Cộng hòa không muốn lặp lại đợt đóng cửa kéo dài kỷ lục 35 ngày từ tháng 12 đến tháng 1 vừa rồi, với khoảng 800.000 công chức liên bang phải nghỉ việc không lương.

Tờ báo Washington Post dẫn nguồn tin là quan chức Nhà Trắng nói rằng ông Trump có thể sử dụng quyền điều hành của Tổng thống để phân bổ lại các khoản ngân sách liên bang khác để có tiền xây tường.

Trước đây, ông Trump cũng từng dọa sẽ ban bố "tình trạng khẩn cấp quốc gia" để có tiền xây tường mà không cần phải được Quốc hội thông qua. Tuy nhiên, một động thái như vậy gần như chắc chắn sẽ bị Quốc hội phản đối, và thậm chí có thể dẫn tới việc ông Trump bị kiện ra tòa.