UBND hai địa phương là Tp.HCM và Tây Ninh vừa có cuộc họp bàn về tuyến cao tốc từ Tp.HCM đi Mộc Bài với chủ trương thống nhất sẽ kiến nghị cơ quan chức năng giao Tp.HCM làm chủ đầu tư do tính cấp bách của dự án này.

Toàn tuyến cao tốc dự kiến dài 53,5 km, bắt đầu từ đường Vành đai 3, Tp.HCM chạy song song với đường sắt Tân Chánh Hiệp - Trảng Bàng, đến khu vực ga đường sắt Gò Dầu rẽ phải, cắt qua Quốc lộ 22B rồi tiếp tục rẽ phải, vượt sông Vàm Cỏ đi về phía Quốc lộ 22, kết nối với cửa khẩu Mộc Bài (tỉnh Tây Ninh - Campuchia).

Cấp thiết triển khai dự án

Theo Sở Giao thông Vận tải Tp.HCM, Ban quản lý Dự án 2, Tổng cục Đường bộ vừa trình Bộ Giao thông Vận tải thẩm định báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án đường cao tốc Tp.HCM đi Mộc Bài.

Tuyến cao tốc này dự kiến được đầu tư thành hai phân đoạn: Tp.HCM - Trảng Bàng (dài 33km) và Trảng Bàng - Mộc Bài (dài 20,5km). Trong đó, đoạn Tp.HCM - Trảng Bàng có quy mô đường cao tốc 4 làn xe hoàn chỉnh, tốc độ thiết kế 120km/giờ, đoạn Trảng Bàng - Mộc Bài được đề xuất đầu tư với mô hình đường cao tốc hạn chế 4 làn xe, tốc độ thiết kế 80 km/giờ.

Tổng mức đầu tư giai đoạn 1 là khoảng 10.700 tỷ đồng theo hình thức PPP; trong đó, phần vốn tham gia của nhà đầu tư chiếm khoảng 51%. Trong phần vốn góp của nhà nước, Bộ Giao thông Vận tải đang có kế hoạch sử dụng vốn vay ODA từ phía đối tác Hàn Quốc.

Ông Nguyễn Tấn Tài, Giám đốc Sở Giao thông Vận tải tỉnh Tây Ninh cho biết, UBND tỉnh vừa có văn bản kiến nghị Thủ tướng Chính phủ, Bộ Giao thông Vận tải giao UBND Tp.HCM là cơ quan nhà nước có thẩm quyền tổ chức triển khai dự án, phối hợp thực hiện cùng UBND tỉnh Tây Ninh.

Đồng thời đề xuất phương án đầu tư không sử dụng vốn ODA khoảng 4.854 tỷ đồng, thay bằng nguồn vốn của nhà nước, được bố trí từ ngân sách Trung ương và ngân sách 2 địa phương này.

Với đề xuất này, vốn hỗ trợ của Tp.HCM khoảng 2.255 tỷ đồng từ ngân sách ứng trước (bằng tiền mặt hoặc quỹ đất); vốn hỗ trợ của tỉnh Tây Ninh khoảng 2.771 tỷ đồng từ ngân sách của tỉnh cùng ngân sách hỗ trợ của Trung ương. Trong thời gian ngân sách Trung ương không hỗ trợ đối với phần kinh phí đầu tư trên địa bàn tỉnh Tây Ninh, ngân sách tỉnh sẽ đầu tư khoảng 1.000 tỷ đồng, Tp.HCM ứng trước cho cả phần vốn góp của Tây Ninh, tổng cộng 4.000 tỷ đồng.

Các số liệu thống kê gần đây cho thấy, hoạt động vận tải hàng hóa giữa Tp.HCM và Tây Ninh đang gia tăng đáng kể. Theo nghiên cứu của đơn vị tư vấn DEEP thuộc Tổ chức KOICA (Hàn Quốc) và TEDI South, tuyến đường này sẽ quá tải và ách tắc giao thông trong vài năm tới, gây ra ảnh hưởng tiêu cực đến kinh tế trong khu vực và hai địa phương Tp.HCM và Tây Ninh.

Gỡ nút thắt cho Đồng bằng sông Cửu Long

Theo ông Lê Thắng, Phó giám đốc Ban quản lý Dự án 2, Mộc Bài là cửa ngõ quốc tế của các nước ASEAN, có vai trò quan trọng kết nối Tp.HCM - Phnom Penh (Campuchia) - Bangkok (Thái Lan). Vì vậy, cần xây dựng một tuyến đường mới có năng lực cao kết nối từ Tp.HCM đến cửa khẩu Mộc Bài để san sẻ lưu lượng giao thông với Quốc lộ 22 hiện hữu (nối các quận huyện 12, Củ Chi và Hóc Môn của Tp.HCM đi Tây Ninh) và kết nối giao thương thuận tiện với các nước trong khu vực ASEAN.

Đặc biệt, nhiều doanh nghiệp Campuchia sẽ chọn tuyến này để vận chuyển hàng hóa ra các cảng ở Bà Rịa - Vũng Tàu, cảng Sài Gòn thay vì cảng trong nước khi di chuyển gần hơn.

Cũng theo ông Thắng, khi dự án cao tốc hoàn thành cùng với đường Vành đai 3 giúp tạo điều kiện liên kết giữa các quốc lộ hiện hữu NH.1, NH.22, NH.22B, đường Hồ Chí Minh, tuyến đường đô thị, metro (Bến Thành - Tham Lương...) và hệ thống hàng không khu vực. Bên cạnh đó sẽ giảm ùn tắc, tai nạn giao thông, giảm chi phí vận tải, tăng năng lực cạnh tranh của nền kinh tế...

Trong khi đó, Giám đốc Sở Giao thông Vận tải tỉnh Tây Ninh Nguyễn Tấn Tài cho rằng, dự án cao tốc Tp.HCM - Mộc Bài không chỉ giải quyết bài toán giao thông cho tỉnh Tây Ninh và Tp.HCM mà còn tháo nút thắt giao thông cho vùng Đồng bằng sông Cửu Long cũng như góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội toàn vùng kinh tế trọng điểm phía Nam. 

"Sử dụng vốn ODA vừa tạo sức ép lên trần nợ công, vừa khó khăn về thủ tục, mất quá nhiều thời gian trước khi tiếp nhận được vốn vay. Đồng thời, dự án sẽ triển khai nhanh hơn nếu giao trực tiếp cho địa phương chủ động thực hiện. Do đó, tỉnh Tây Ninh đề xuất giao UBND Tp.HCM làm chủ đầu tư, xây dựng phương án tài chính không sử dụng vốn vay ODA để cấp thiết triển khai ngay dự án cấp bách này", ông Tài nói.

Lãnh đạo chính quyền Tp.HCM và Tây Ninh đã thống nhất gửi văn bản kiến nghị Bộ Giao thông Vận tải báo cáo trình Thủ tướng. Về phương án tài chính, ông Trần Vĩnh Tuyến, Phó chủ tịch UBND Tp.HCM cho hay, đây là dự án trọng điểm quốc gia nên nếu muốn tách gói bồi thường giải phóng mặt bằng ra thành dự án riêng thì phải trình Quốc hội thông qua. 

"Nếu Quốc hội đồng ý thì 2 địa phương sẽ lo phần giải phóng mặt bằng, phần thi công, xây lắp sẽ tổ chức chọn nhà thầu đủ năng lực hoặc đấu thầu công khai để chọn nhà đầu tư", ông Tuyến nói.