TẠP CHÍ ĐIỆN TỬ
Tp.HCM đã kém hấp dẫn người lao động
Các khu công nghiệp, khu chế xuất tại Tp.HCM đang ở trong tình trạng thiếu lao động trầm trọng
Hàng năm cứ đến hẹn lại lên, sau những ngày nghỉ Tết, các khu công nghiệp, khu chế xuất, cũng như nhiều doanh nghiệp tại Tp.HCM rơi vào tình trạng thiếu hụt lao động trầm trọng.
Tuy nhiên so với mọi năm, sau Tết Đinh Hợi 2007, con số lao động bỏ việc hoặc không trở lại làm việc gia tăng rất cao.
Theo thống kê ban đầu, trong số hơn 220.000 lao động đang làm việc tại 15 khu chế xuất, khu công nghiệp đóng trên địa bàn Tp.HCM, khoảng 11.000- 15.400 lao động không trở lại làm việc, chiếm 5-7%. Các ngành nghề thiếu hụt nhất là may mặc, chế biến hải sản, giày da, gỗ... và hầu hết tập trung ở các tỉnh miền Bắc, miền Trung.
Một vài con số …
Đến thời điểm này thì tất cả các doanh nghiệp trên địa bàn Tp.HCM đều đã đi vào hoạt động bình thường, nhưng tình hình thiếu hụt lao động vẫn đang tiếp tục xảy ra.
Người ta không khỏi thắc mắc vì sao tình hình lại có thể trầm trọng đến như vậy, và vì sao người lao động lại quay lưng với doanh nghiệp?
Hàng trăm công nhân Công ty Hansoll Vina, khu công nghiệp Sóng Thần, Bình Dương nghỉ việc đang xếp hàng chờ lĩnh lương, trong khi từ sau Tết công ty này đã phải đăng tuyển gấp 1.500 lao động nữ.
Tại khu chế xuất Linh Trung, rất nhiều công ty lớn đều có đăng bảng tuyển dụng lao động, ít thì 500, nhiều thì lên đến bốn con số.
Riêng tại khu chế xuất Tân Thuận thì người ta dễ bắt gặp các bảng thông báo dán đầy trước cổng, thậm chí bờ rào, bờ tường, cột đèn... với nội dung tuyển lao động không giới hạn, kèm theo tiểu sử công ty và những lời hứa về chế độ đãi ngộ, vv.
Một số doanh nghiệp thuộc các khu công nghiệp Tân Bình, Tân Tạo, Vĩnh Lộc... tình hình cũng không khá hơn, mức lương ghi thẳng vào thông báo: có tay nghề, kinh nghiệm từ 1,5 – 1,6 triệu đồng, học việc thì từ 1 – 1,3 triệu đồng.
Các doanh nghiệp thuộc các khu công nghiệp các tỉnh lân cận có ảnh hưởng đến nguồn lao động tại Tp.HCM như Bình Dương, Đồng Nai, con số về nhu cầu tuyển dụng lên đến bốn năm chục ngàn.
… đến 1001 cách lý giải
Có rất nhiều cách giải thích cho tình trạng thiếu hụt lao động này. Lời giải đầu tiên là do tàu xe. Người ta dễ dàng đổ lỗi là “tàu xe làm ngưng trệ sản xuất”, điều đó có thể đúng một phần vào những ngày sau Tết, còn nay đã hết Tết 3 tuần.
Một vài chuyên gia có nhận xét khác. Ông Trần Văn Minh, Trưởng phòng việc làm, Trung tâm Giới thiệu việc làm và Dạy nghề Votec (thuộc Liên đoàn Lao động Tp.HCM) thì cho rằng, tình trạng không đáp ứng đủ lao động cho doanh nghiệp là do một số ngành nghề như giày da, may mặc, người thành phố ít hoặc không chịu làm, người ở tỉnh thì về ăn Tết rồi không chịu trở lại, thiếu hụt vì thế cứ tăng dần.
Mặt khác, lương bổng quá thấp, kéo dài, chế độ thưởng Tết vừa qua ít hoặc không công bằng ở nhiều doanh nghiệp cũng khiến người lao động đã không trở lại làm việc.
Một ý kiến khác thì cho rằng, sở dĩ người lao động không quay lại là do họ muốn chuyển đổi ngành nghề, tìm việc làm khác lương cao hơn, phù hợp hơn.
Một lý do khác mà theo ông Tùng là các địa phương đang đẩy mạnh công tác xuất khẩu lao động, một bộ phận lớn lao động đã quay về tỉnh theo tiếng gọi xuất khẩu lao động.
Thực tế không hoàn toàn như vậy, vì tình trạng thiếu hụt lao động đã xảy ra có tính hệ thống.
Giá cả, chi phí tăng, mọi thứ đều tăng trong khi mức lương thì hầu như không thay đổi là bao, có doanh nghiệp trả lương theo mức cách nay vài năm, thậm chí ở mức tối thiểu. Lấy ví dụ một lao động phổ thông có mức lương 700 – 800 ngàn tuỳ theo ngành nghề, cách nay 3 – 4 năm đến nay vẫn không thay đổi.
Đó là chưa kể đến các phúc lợi xã hội mà doanh nghiệp luôn tìm cách né tránh làm thiệt hại cho người lao động. Một chuyên gia của Liên đoàn Lao động Tp.HCM nhận xét rằng, người lao động bây giờ đã biết đặt lợi ích lên bàn cân.
Chẳng hạn như khu công nghiệp gần nhà trả lương 800 nghìn đồng, không phải tốn tiền thuê nhà trọ, chi phí đi lại, giá cả lại rẻ thì chắc chắn họ sẽ không chọn 1,2 triệu.
Tuy nhiên so với mọi năm, sau Tết Đinh Hợi 2007, con số lao động bỏ việc hoặc không trở lại làm việc gia tăng rất cao.
Theo thống kê ban đầu, trong số hơn 220.000 lao động đang làm việc tại 15 khu chế xuất, khu công nghiệp đóng trên địa bàn Tp.HCM, khoảng 11.000- 15.400 lao động không trở lại làm việc, chiếm 5-7%. Các ngành nghề thiếu hụt nhất là may mặc, chế biến hải sản, giày da, gỗ... và hầu hết tập trung ở các tỉnh miền Bắc, miền Trung.
Một vài con số …
Đến thời điểm này thì tất cả các doanh nghiệp trên địa bàn Tp.HCM đều đã đi vào hoạt động bình thường, nhưng tình hình thiếu hụt lao động vẫn đang tiếp tục xảy ra.
Người ta không khỏi thắc mắc vì sao tình hình lại có thể trầm trọng đến như vậy, và vì sao người lao động lại quay lưng với doanh nghiệp?
Hàng trăm công nhân Công ty Hansoll Vina, khu công nghiệp Sóng Thần, Bình Dương nghỉ việc đang xếp hàng chờ lĩnh lương, trong khi từ sau Tết công ty này đã phải đăng tuyển gấp 1.500 lao động nữ.
Tại khu chế xuất Linh Trung, rất nhiều công ty lớn đều có đăng bảng tuyển dụng lao động, ít thì 500, nhiều thì lên đến bốn con số.
Riêng tại khu chế xuất Tân Thuận thì người ta dễ bắt gặp các bảng thông báo dán đầy trước cổng, thậm chí bờ rào, bờ tường, cột đèn... với nội dung tuyển lao động không giới hạn, kèm theo tiểu sử công ty và những lời hứa về chế độ đãi ngộ, vv.
Một số doanh nghiệp thuộc các khu công nghiệp Tân Bình, Tân Tạo, Vĩnh Lộc... tình hình cũng không khá hơn, mức lương ghi thẳng vào thông báo: có tay nghề, kinh nghiệm từ 1,5 – 1,6 triệu đồng, học việc thì từ 1 – 1,3 triệu đồng.
Các doanh nghiệp thuộc các khu công nghiệp các tỉnh lân cận có ảnh hưởng đến nguồn lao động tại Tp.HCM như Bình Dương, Đồng Nai, con số về nhu cầu tuyển dụng lên đến bốn năm chục ngàn.
… đến 1001 cách lý giải
Có rất nhiều cách giải thích cho tình trạng thiếu hụt lao động này. Lời giải đầu tiên là do tàu xe. Người ta dễ dàng đổ lỗi là “tàu xe làm ngưng trệ sản xuất”, điều đó có thể đúng một phần vào những ngày sau Tết, còn nay đã hết Tết 3 tuần.
Một vài chuyên gia có nhận xét khác. Ông Trần Văn Minh, Trưởng phòng việc làm, Trung tâm Giới thiệu việc làm và Dạy nghề Votec (thuộc Liên đoàn Lao động Tp.HCM) thì cho rằng, tình trạng không đáp ứng đủ lao động cho doanh nghiệp là do một số ngành nghề như giày da, may mặc, người thành phố ít hoặc không chịu làm, người ở tỉnh thì về ăn Tết rồi không chịu trở lại, thiếu hụt vì thế cứ tăng dần.
Mặt khác, lương bổng quá thấp, kéo dài, chế độ thưởng Tết vừa qua ít hoặc không công bằng ở nhiều doanh nghiệp cũng khiến người lao động đã không trở lại làm việc.
Một ý kiến khác thì cho rằng, sở dĩ người lao động không quay lại là do họ muốn chuyển đổi ngành nghề, tìm việc làm khác lương cao hơn, phù hợp hơn.
Một lý do khác mà theo ông Tùng là các địa phương đang đẩy mạnh công tác xuất khẩu lao động, một bộ phận lớn lao động đã quay về tỉnh theo tiếng gọi xuất khẩu lao động.
Thực tế không hoàn toàn như vậy, vì tình trạng thiếu hụt lao động đã xảy ra có tính hệ thống.
Giá cả, chi phí tăng, mọi thứ đều tăng trong khi mức lương thì hầu như không thay đổi là bao, có doanh nghiệp trả lương theo mức cách nay vài năm, thậm chí ở mức tối thiểu. Lấy ví dụ một lao động phổ thông có mức lương 700 – 800 ngàn tuỳ theo ngành nghề, cách nay 3 – 4 năm đến nay vẫn không thay đổi.
Đó là chưa kể đến các phúc lợi xã hội mà doanh nghiệp luôn tìm cách né tránh làm thiệt hại cho người lao động. Một chuyên gia của Liên đoàn Lao động Tp.HCM nhận xét rằng, người lao động bây giờ đã biết đặt lợi ích lên bàn cân.
Chẳng hạn như khu công nghiệp gần nhà trả lương 800 nghìn đồng, không phải tốn tiền thuê nhà trọ, chi phí đi lại, giá cả lại rẻ thì chắc chắn họ sẽ không chọn 1,2 triệu.
