09:05 22/10/2018

Ông Trump dọa rút khỏi thỏa thuận hạt nhân, Nga cảnh báo trả đũa

Bình Minh

Ông Trump dọa rút khỏi một thỏa thuận hạt nhân Mỹ-Nga quan trọng có từ thời chiến tranh lạnh

Tổng thống Mỹ Donald Trump - Ảnh: Reuters.
Tổng thống Mỹ Donald Trump - Ảnh: Reuters.

Tổng thống Mỹ Donald Trump cuối tuần vừa rồi dọa rút khỏi một thỏa thuận hạt nhân quan trọng có từ thời chiến tranh lạnh. Tuyên bố này ngay lập tức vấp phải lời cảnh báo trả đũa từ Nga, hãng tin Reuters cho hay.

Thỏa thuận mà ông Trump nhắc đến có tên là Hiệp ước Lực lượng hạt nhân tầm trung (INF), được đàm phán bởi Tổng thống Mỹ Ronald Reagan và nhà lãnh đạo Liên Xô Mikhail Gorbachev vào năm 1987. Thỏa thuận quy định cả Mỹ và Nga cùng xóa bỏ tên lửa hạt nhân tầm ngắn và tầm trung.

Sau một cuộc vận động ủng hộ diễn ra ở bang Nevada hôm thứ Bảy, ông Trump nói với các nhà báo rằng Nga không tuân thủ thỏa thuận trên, đồng thời tuyên bố sẽ rút Mỹ khỏi thỏa thuận. "Chẳng may là Nga không tôn trọng thỏa thuận, nên chúng tôi sẽ rút lui", ông Trump nói.

Ngày Chủ nhật, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Nga Sergei Ryabkov nói một động thái đơn phương của Mỹ rút khỏi thỏa thuận sẽ là "rất nguy hiểm" và sẽ dẫn tới sự trả đũa của Moscow. "Nhưng chúng tôi không muốn phải đi xa đến như vậy", hãng thông tấn RIA dẫn lời ông Ryabkov.

Ông Gorbachev, 87 tuổi, nói Washington sẽ phạm sai lầm nếu rút khỏi thỏa thuận và điều đó sẽ làm suy yếu những nỗ lực mà ông cùng các đối tác Mỹ đã thực hiện để chấm dứt cuộc chạy đua vũ trang thời chiến tranh lạnh.

"Có phải họ không thực sự hiểu một hành động như thế có thể dẫn đến điều gì", hãng thông tấn Nga Interfax dẫn lời ông Gorbachev.

Giới chức Mỹ vốn tin rằng Moscow đang phát triển và đã triển khai một hệ thống phóng tên lửa từ mặt đất, vi phạm hiệp ước INF, ràng hệ thống này giúp Nga có thể mở một cuộc tấn công hạt nhân vào châu Âu sau thông báo vắn tắt. Nga đã một mực phủ nhận cáo buộc cho rằng nước này có sự vi phạm như vậy.

Ông Trump nói Mỹ sẽ phát triển vũ khí bị cấm trong INF trừ phi Nga dừng việc phát triển vũ khí đó.

Thỏa thuận INF đã giúp chấm dứt một cuộc khủng hoảng trong thời chiến tranh lạnh, khi Liên Xô lắp đặt gần 400 đầu đạn hạt nhân chĩa vào Tây Âu. Mỹ đáp trả bằng cách đặt tên lửa Pershing và Cruise ở châu Âu.

Kể từ khi lên cầm quyền, ông Trump đã rút và dọa rút Mỹ khỏi nhiều thỏa thuận và tổ chức quốc tế. Ông đã rút Mỹ khỏi Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP), dọa rút khỏi Tổ chức Thương mại Quốc tế (WTO), và mới đây nhất dọa rút khỏi Liên minh Bưu chính Thế giới (UPU).

Ngoài ra, ông Trump đã rút Mỹ khỏi Thỏa thuận khí hậu Paris và thỏa thuận hạt nhân Iran, đàm phán lại Hiệp định Tự do mậu dịch Bắc Mỹ (NAFTA), đồng thời dọa trừng phạt Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC).