10:16 09/05/2011

Chưa miễn, giảm thuế thu nhập cá nhân trong năm nay

Lê Hường

Phương án miễn, giảm thuế thu nhập cá nhân mà Bộ Tài chính đề xuất chưa nhận được sự đồng thuận

“Mức tính thuế cũng như mức giảm trừ gia cảnh cho người trong diện chịu thuế ở thời điểm 2006 thấp hơn nhiều so với giá cả hiện nay”.
“Mức tính thuế cũng như mức giảm trừ gia cảnh cho người trong diện chịu thuế ở thời điểm 2006 thấp hơn nhiều so với giá cả hiện nay”.
Phương án miễn, giảm thuế thu nhập cá nhân mà Bộ Tài chính đề xuất chưa nhận được sự đồng thuận từ Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội, trong buổi làm việc cuối tuần qua.  

Ủy ban Tài chính - Ngân sách cũng cho hay, Quốc hội sẽ không ban hành bất kỳ nghị quyết nào liên quan đến việc giãn, giảm hay miễn thuế thu nhập cá nhân trong năm nay. Quan điểm của Ủy ban là nên xem xét chỉnh sửa, nhưng cần thực hiện vào năm 2012 theo đúng kế hoạch.

Theo các quan chức của Ủy ban, Luật Thuế thu nhập cá nhân mới được thực thi trong hai năm, vẫn còn phù hợp với thực tiễn và chưa nên sửa đổi vào lúc này. Mặt khác, ông Đinh Văn Nhã, Phó chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách, cho rằng bằng các nỗ lực từ phía Chính phủ, bộ, ngành và nhân dân, giá cả sẽ giảm trong các tháng tới và sẽ ổn định.

Tuy nhiên, TS. Lê Đình Ân, Giám đốc Trung tâm Thông tin và Dự báo kinh tế - xã hội Quốc gia (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) không đồng ý với quan điểm cho rằng “lạm phát chỉ là tức thời, nên chưa giảm thuế thu nhập cá nhân”.

Theo TS. Ân, “không thể lẩn tránh việc mặt bằng giá mới đã thay đổi một cách cơ bản, cao hơn hẳn cùng kỳ đến hơn 17%. Trong khi chưa làm được gì để bù đắp những khó khăn của người dân, việc miễn giảm thuế cho những người làm công ăn lương là cần thiết hiện nay”.

TS. Cao Sĩ Kiêm, thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tiền tệ Quốc gia khẳng định, tại thời điểm này, nếu Luật Thuế thu nhập cá nhân không được điều chỉnh một số điểm hoặc có cơ chế miễn, giảm thuế thu nhập cá nhân sẽ tạo ra sự bất hợp lý.

“Bởi lẽ, mức tính thuế cũng như mức giảm trừ gia cảnh cho người trong diện chịu thuế ở thời điểm 2006 thấp hơn nhiều so với giá cả hiện nay”, ông Kiêm nói.

Nhìn nhận cả quá  trình thực thi luật thuế thu nhập cá nhân đến nay, TS. Trần Du Lịch cho rằng khi xem xét việc sửa đổi, kiến nghị  về luật thuế này cần làm rõ hai điểm. Thứ  nhất, phải nhất quán đây là luật thuế thu nhập cá nhân hay là tiếp nối pháp lệnh thuế thu nhập cao trước đây vì tính chất của luật thuế thu nhập cá nhân rất khác với pháp lệnh thuế thu nhập cá nhân. Luật Thuế thu nhập cá nhân thực hiện nghĩa vụ người dân có thu nhập sẽ đóng thuế. Khi áp dụng luật thuế thu nhập cá nhân phải bảo đảm khả năng hành thu thuế công bằng.

Trong khi đó, đặc điểm kinh tế Việt Nam là kinh tế tiền mặt, vấn đề kiểm soát thu nhập của các cá nhân là không tốt do đó phát sinh một số điểm bất hợp lý, thiếu công bằng. Những người làm công ăn lương không có khả năng trốn thuế, trong khi, những đối tượng khác có thu nhập rất cao thì khả năng trốn thuế cũng cao.

Do đó, ông Lịch đề xuất: “Chính phủ cần đánh giá việc thực hiện luật thuế này trong hai năm vừa qua”.

Mục đích thuế  thu nhập cá nhân là phải đi theo lộ trình chuyển từ  thuế gián thu không công bằng sang thuế trực thu công bằng hơn, nhưng khi thực hiện lại mất công bằng, nên ý nghĩa bị giảm. Ông Lịch cũng cho rằng trước mắt nên nâng mức giảm trừ cho người làm công ăn lương, còn về lâu dài, muốn sửa luật đó như thế nào phải làm rõ quan điểm và tính toán hợp lý phù hợp với điều kiện phát triển và khả năng kiểm soát thu nhập cá nhân của hệ thống thuế.

Đối với thuế chứng khoán, nguồn tin từ Bộ Tài chính cho biết, Chính phủ  đã đồng ý miễn thuế suất 5% đối với cổ tức và miễn thuế 0,1% trên giá trị giao dịch đối với đầu tư chứng khoán. Tuy nhiên, nội dung này sẽ phải được Quốc hội thông qua.

Về kiến nghị này, quan điểm của vị Phó chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách là “phải tính toán hết sức cẩn thận”. Theo ông Nhã, quy định đánh thuế trên cổ tức là không công bằng khi so sánh với lãi suất gửi tiết kiệm vì lãi suất không bị đánh thuế. Còn thuế đối với chuyển nhượng chứng khoán đang là áp lực đối với doanh nghiệp, nhất là trong lúc thị trường chứng khoán đang ở vào giai đoạn khó khăn hiện nay.

TS.Lê Đình Ân cho rằng ý kiến của Ủy ban Tài chính - Ngân sách về việc này là hợp lý, nhưng thị trường chứng khoán Việt Nam có những biến động không theo quy luật, chịu tác động của tình trạng đầu cơ. Do đó, việc điều chỉnh giảm, miễn thuế đối với chứng khoán là hợp lý trong một giai đoạn nhất định, tuy nhiên, về lâu dài, cần tính toán cách tính thuế phù hợp thay vì áp dụng cách tính không hợp lý rồi phải nghĩ cách miễn thuế khi thị trường gặp khó.

* Kiến nghị của Bộ Tài chính:

- Miễn thuế thu nhập cá nhân cho 3 đối tượng: người nộp thuế không có người phụ thuộc khi tổng thu nhập từ tiền công, tiền lương từ 5 triệu đồng/tháng trở xuống; khi có một người phụ thuộc mà thu nhập không quá 6,6 triệu đồng/tháng; khi có hai người phụ thuộc mà thu nhập không quá 8,2 triệu đồng/tháng. Việc miễn thuế cho các nhóm thu nhập nêu trên sẽ không ảnh hưởng đến số thu ngân sách. Ước tính, số tiền thuế mà mỗi cá nhân được miễn nộp tối đa là 50.000 đồng/tháng. và số tiền miễn thuế là 2.000 - 3.000 tỉ đồng, chiếm rất nhỏ trong số thu ngân sách hằng năm.

- Miễn, giảm thuế  đối với thu nhập từ cổ tức (hiện đang là 5%) và miễn thuế 0,1% trên giá trị  giao dịch đối với đầu tư chứng khoán.