Website Chính phủ vừa giới thiệu bài viết của TS. Trần Du Lịch, thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính tiền tệ Quốc gia, phân tích tình hình kinh tế vĩ mô hiện nay và đề xuất một số giải pháp chủ yếu nhằm kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô.

Một trong những giải pháp mà chuyên gia này đưa ra là Chính phủ xem xét có thể thành lập ngay “quỹ ổn định tỷ giá VND” hay một hình thức nào đó, để cho thấy lực lượng kinh tế nhà nước có đủ sức khống chế thị trường ngoại hối.

“Đây là biện pháp tình thế để chống đầu cơ trên thị trường ngoại hối. Cần tính toán ngay quy mô của quỹ đủ sức kiềm giữ tỷ giá VND và công bố mạnh mẽ để tác động vào tâm lý đầu cơ. Xây dựng tỷ giá dự kiến ổn định cả năm 2011 để làm cơ sở điều hành của Ngân hàng Nhà nước (1 USD tương đương 21.000 VND). Quỹ này được huy động từ hai nguồn là dự trữ của Ngân hàng Nhà nước và vay của ngân hàng thương mại quốc doanh và các tập đoàn, tổng công ty Nhà nước (tính toán hình thức vay và trả không làm ảnh hưởng đến thanh khoản của những đơn vị này)”, bài viết của TS. Trần Du Lịch đưa ra đề xuất.

Theo đó, Ngân hàng Nhà nước sẽ quản lý quỹ này để can thiệp thị trường, “làm suy giảm mọi nỗ lực của giới đầu cơ”. Và đây là giải pháp mang tính tình thế chủ yếu để “đánh” vào tâm lý đầu cơ bằng công cụ vật chất của nhà nước.

Ông Lịch phân tích, một trong những vấn đề quan trọng đặt ra trong bối cảnh hiện nay là phải tạo niềm tin cho thị trường. Sự biến động tỷ giá trong những ngày qua, sau khi Ngân hàng Nhà nước điều chỉnh tăng 9,3% và giảm biên độ giao dịch còn 1% là do thị trường chưa thực sự tin tưởng vào khả năng kiềm chế lạm phát, nghĩa là lạm phát kỳ vọng còn rất lớn. Bên cạnh đó, vẫn còn tâm lý tiếp tục găm giữ ngoại tệ, trong điều kiện nền kinh tế bị Đô la hoá, nên càng khó khăn.

Hiện tượng đầu cơ USD đang gây áp lực mạnh mẽ cung cầu thị trường ngoại tệ. Việc tỷ giá giữa VND và USD giảm trong vài năm gần đây, trong bối cảnh USD lại mất giá so trên thị trường thế giới và hầu hết đồng tiền của các nền kinh tế mới nổi đều tăng giá so với USD... thể hiện nền kinh tế Việt Nam yếu kém về mặt cơ cấu; thâm hụt cán cân vãng lai và bội chi ngân sách nhà nước. Vì vậy, không ít người vẫn có tâm lý lo lắng.

Bên cạnh đó, TS. Trần Du Lịch cũng đề xuất hai giải pháp khác trong “gói” tổng thể để hướng đến mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô và chuẩn bị điều kiện thực hiện quá trình tái cấu trúc, chuyển đổi mô hình tăng trưởng kinh tế.

Thứ nhất, chuyên gia này cho rằng, phải chấp nhận một mặt bằng giá mới và các chính sách điều hành phải được tính toán trên mặt bằng mới này.

“Ví dụ, chúng ta nói là năm nay mục tiêu tăng CPI là 7%, thì cái “gói” mặt bằng giá mới này “chiếm” hết bao nhiêu trong số đó. Thậm chí, ngay cả trường hợp “chỉ tiêu 7%” đã hết ngay trong cuối quý 2, nhưng cuối năm ổn định vẫn còn hơn cứ “nhích” mỗi tháng một chút”, ông Lịch lập luận. “Nếu tăng giá theo kiểu lâu lâu nhích một tí thì chỉ tin đồn thôi cũng khiến không ít người sợ. Thà là tăng một lần rồi giữ ổn định mức tăng đó trong một thời gian dài để người dân, doanh nghiệp có kế hoạch sản xuất, kinh doanh lâu dài của mình. Như vậy, mới có thể chấm dứt được lạm phát kỳ vọng hiện nay”.

Thứ hai, chính sách tài khóa phải cắt giảm đầu tư công, giảm bội chi ngân sách. Chính sách tiền tệ phải thắt chặt, tăng tín dụng 2011 dưới 20%, cung tiền khoảng 15%; sử dụng nguồn tăng thu của ngân sách năm 2010 để giảm bội chi trong năm 2011. Đặc biệt, phải thắt chặt chính sách đầu tư để không tạo tăng tổng cầu trong nền kinh tế.

“Làm được như vậy sẽ kiềm chế được CPI. Nếu cuối năm có nhích một chút nhưng vẫn kiểm soát được. Trong điều kiện đó, chúng ta giảm lãi suất, giảm chi phí cho doanh nghiệp và tạo sự ổn định cho nền kinh tế”, chuyên gia này dự tính.