08:28 28/06/2016

Brexit sẽ ảnh hưởng thế nào đến túi tiền người Anh?

Diệp Vũ

Thủ tướng Cameron ước tính rằng kỳ nghỉ 8 đêm ở châu Âu cho 4 người Anh sẽ tiêu tốn thêm 230 Bảng do Brexit

Brexit có thể có nhiều ảnh hưởng trái chiều đến túi tiền của người dân Anh - Ảnh: Thinkstock/BBC.<br>
Brexit có thể có nhiều ảnh hưởng trái chiều đến túi tiền của người dân Anh - Ảnh: Thinkstock/BBC.<br>
Theo hãng tin BBC, tình hình tài chính của người dân Anh có thể sẽ chịu nhiều ảnh hưởng bất lợi từ việc họ chọn ra khỏi Liên minh châu Âu (EU), bao gồm đồng tiền mất giá, lãi suất vay thế chấp nhà tăng, giá nhà giảm mạnh, tiền lương giảm, thất nghiệp tăng...

Đồng Bảng

Ngay sau khi có tin cử tri Anh chọn chia tay châu Âu (Brexit), tỷ giá đồng Bảng đã giảm giá 10%, xuống mức thấp nhất từ năm 1985. Điều này có thể đồng nghĩa với việc giá hàng hóa nhập khẩu vào Anh có thể trở nên đắt đỏ hơn, lạm phát tăng, nhưng đổi lại hàng hóa của Anh xuất khẩu sang các quốc gia khác sẽ cạnh tranh tốt hơn.

Các khoản vay thế chấp nhà


Trước cuộc trưng cầu dân ý, Bộ Tài chính Anh dự báo nếu cử tri nước này chọn Brexit, thì lãi suất các khoản vay thế chấp nhà ở nước này sẽ tăng thêm từ 0,7-1,1 điểm phần trăm. Thủ tướng Anh David Cameron nói tiền lãi của mỗi khoản vay thế chấp nhà sẽ tăng thêm trung bình tới 1.000 Bảng mỗi năm. Lãi suất tăng cũng sẽ ảnh hưởng đến những người cho thuê nhà, dẫn tới giá thuê nhà cao hơn.

Tuy nhiên, do Brexit có thể khiến kinh tế Anh giảm tốc, một số chuyên gia dự báo Ngân hàng Trung ương Anh (BoE) có thể sẽ phải cắt giảm lãi suất. Trong trường hợp đó, lãi suất đi vay sẽ giảm. Chuyên gia của ngân hàng UBS dự báo BoE có thể sẽ cắt giảm lãi suất 2 đợt trong vòng 6 tháng tới, đưa lãi suất cơ bản đồng Bảng từ mức thấp kỷ lục 0,5% hiện nay về 0%.

Giá nhà


Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) cảnh báo rằng Brexit có thể sẽ khiến giá nhà ở Anh giảm mạnh. Cơ sở của dự báo này là kỳ vọng lãi suất vay thế chấp nhà ở Anh tăng lên.

Bộ Tài chính Anh nói giá nhà ở nước này có thể giảm từ 10-18% trong vòng 2 năm tới so với mức giá trong trường hợp Anh ở lại EU. Đây là tin tốt đối với những người lần đầu đi mua nhà, nhưng là tin buồn đối với những người đang sở hữu nhà.

Hiệp hội Các nhà môi giới bất động sản Anh (NAEA) dự báo giá nhà ở London sẽ giảm mạnh, với mức giảm trung bình 7.500 Bảng mỗi căn trong vòng 3 năm tới, so với mức giá trong trường hợp không có Brexit. Giá nhà ở các nơi khác ở Anh có thể giảm trung bình 2.300 Bảng mỗi căn.

Tuy nhiên, trong trường hợp BoE buộc phải hạ lãi suất, thì những dự báo này có thể sẽ sai.

Tiền lương

Một số chuyên gia đã dự báo rằng cú sốc Brexit sẽ khiến tỷ lệ thất nghiệp ở Anh gia tăng. Điều này sẽ làm giảm áp lực về tăng tiền lương. Bộ Tài chính Anh dự báo Brexit sẽ khiến tiền lương ở Anh giảm từ 2,8-4%, đồng nghĩa với tiền lương cả năm của một người lao động bình thường ở Anh giảm ít nhất 780 Bảng.

Các khoản chi phúc lợi xã hội

Brexit có thể khiến tăng trưởng kinh tế Anh chậm lại, ít nhất trong ngắn hạn, dẫn tới thu nhập của Chính phủ giảm, đồng nghĩa với Chính phủ Anh có ít tiền để tiêu hơn. Theo dự báo, với Brexit, ngân sách Chính phủ Anh có thể thâm hụt từ 28-44 tỷ Bảng trong thời gian 2019-2020.

Các khoản chi phúc lợi chiếm khoản 28% chi tiêu Chính phủ Anh, nên chắc chắn sẽ bị cắt giảm đáng kể. Một báo cáo của Học viện Quốc gia Nghiên cứu xã hội và kinh tế Anh (NIESR) dự báo một số gia đình ở Anh có thể thiệt hại tới 2.771 Bảng tiền phúc lợi mỗi năm.

Thuế

Một tuần trước cuộc trưng cầu dân ý, Bộ trưởng Bộ Tài chính Anh George Osborne đã cảnh báo rằng nếu cử tri nước này chọn Brexit, thì thuế sẽ tăng lên. Ông nói thuế suất cơ bản của thuế thu nhập có thể sẽ tăng thêm 2 điểm phần trăm từ mức 20% hiện nay, trong khi mức cao của thuế thu nhập có thể tăng thêm 3 điểm phần trăm từ mức 40% hiện nay. Ông Osborne cũng nói thuế thừa kế có thể tăng thêm từ mức 40%.

Lương hưu

Trước khi cuộc trưng cầu dân ý diễn ra, Thủ tướng Cameron nói rằng “ba lớp khóa” đối với hệ thống lương hưu quốc gia có thể bị đe dọa trong trường hợp Brexit. Đây là thỏa thuận mà theo đó lương hưu sẽ tăng ít nhất bằng mức tăng của thu nhập quốc gia, lạm phát hoặc 2,5% mỗi năm tùy theo con số nào là cao nhất.

Brexit có thể khiến nền kinh tế Anh nghèo đi và thu nhập quốc gia suy giảm.

Trong trường hợp kinh tế đi xuống, BoE có thể phải tung ra một chương trình nới lỏng định lượng (QE), bơm tiền vào nền kinh tế. Điều này sẽ khiến lợi suất trái phiếu giảm xuống, kéo theo lợi nhuận của các quỹ hưu trí giảm. Bởi vậy, những ai nhận lương từ quỹ lương hưu cũng sẽ phải chứng kiến mức lương thấp hơn trước.

Tiết kiệm và đầu tư

Nếu lãi suất tăng lên hậu Brexit thì đó sẽ là một tin tốt đối với người gửi tiết kiệm ở Anh. Nhưng Bộ Tài chính Anh lập luận rằng Brexit sẽ khiến cổ phiếu Anh trở nên kém hấp dẫn đối với các nhà đầu tư, dẫn tới sự mất giá cổ phiếu.

Nhưng trong dài hạn hơn, điều này chưa chắc đã xảy ra. Giá cổ phiếu thường tăng cùng với lợi nhuận doanh nghiệp. Các nhà xuất khẩu lớn của Anh có thể hưởng lợi từ sự giảm giá của đồng Bảng, nên giá cổ phiếu của các công ty này có thể sẽ tăng, trong khi đó lợi nhuận của các công ty nhập khẩu có thể giảm.

Quỹ đầu tư lớn Hargreaves Lansdown đã nói với khách hàng rằng chưa thể biết được ảnh hưởng kinh tế dài hạn của Brexit. “Chúng tôi không thể chắc là Brexit sẽ đem lại những tác động xấu trong dài hạn đối với thị trường chứng khoán”, quỹ này viết trong một báo cáo.

Kỳ nghỉ và việc đi lại

Đồng Bảng mất giá sẽ khiến kỳ nghỉ ở châu Âu của người Anh trở nên đắt đỏ hơn bởi họ sẽ phải thanh toán bằng đồng Euro. Thủ tướng Cameron ước tính rằng kỳ nghỉ 8 đêm ở châu Âu cho 4 người Anh sẽ tiêu tốn thêm 230 Bảng do sự mất giá của đồng tiền này trong trường hợp Brexit.

Tuy nhiên, giá vé máy bay sẽ tùy thuộc vào từng hãng và việc liệu giá chuẩn được tính bằng đồng Bảng hay Euro. Cả hai hãng Easyjet và Ryanair đều cho rằng giá vé sẽ đắt đỏ hơn do các quy định hàng không bị thắt chặt. Nhưng British Airways lại cho rằng Brexit không ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của họ.

Điện thoại di động

Chi phí khi người Anh sử dụng một chiếc điện thoại di động ở châu Âu có thể sẽ tăng vì Brexit. Cả hai nhà mạng di động Anh BT và Vodafone đều đã nói rằng mức trần mà EU quy định đối với cước chuyển vùng di động (roaming) có thể sẽ không tiếp tục được áp dụng nữa.

Tuy nhiên, trên thực tế, Chính phủ Anh sẽ quyết định có áp dụng các hạn chế về mức phí của EU hay không. Những hạn chế này thuộc quy định của châu Âu và không được đưa vào luật của Anh.