08:52 21/12/2013

Cựu tỷ phú Nga sang Đức sau khi được phóng thích

An Huy

Hôm qua, sau khi rời nhà tù, ông Khodorkovsky đã tới Berlin trên một chiếc máy bay phản lực tư nhân

Ông Mikhail Khodorkovsky gặp cựu Ngoại trưởng Đức Hans-Dietrich Genscher khi tới Berlin - Ảnh: AFP/Getty.<br>
Ông Mikhail Khodorkovsky gặp cựu Ngoại trưởng Đức Hans-Dietrich Genscher khi tới Berlin - Ảnh: AFP/Getty.<br>
Ông Mikhail Khodorkovsky, người được xem là tù nhân “nổi tiếng” nhất của nước Nga, đã lên đường rời xứ bạch dương sang Đức sau khi được Tổng thống Vladimir Putin ký lệnh ân xá hôm 20/12, kết thúc quãng thời gian “bóc lịch” kéo dài hơn 1 thập kỷ.

Tờ Wall Street Journal cho biết, cựu tỷ phú từng giàu nhất nước Nga Khodorkovsky đã được thả tự do 1 tháng sau khi ông viết đơn xin điện Kremlin ân xá vì hoàn cảnh gia đình, trong đó có việc mẹ ông lâm bệnh. Ông Khodorkovsky, 50 tuổi, là cựu Giám đốc điều hành (CEO) của hãng dầu lửa Yukos. Ông rơi vào cảnh tù tội từ năm 2003 do bị kết án với một loạt tội danh về kinh tế.

Hôm qua, sau khi rời nhà tù, ông Khodorkovsky đã tới Berlin trên một chiếc máy ban phản lực tư nhân. Tại đây, Khodorkovsk được đón tiếp bởi ông Hans-Dietrich Genscher, cựu Ngoại trưởng Đức, người mà ông đã bày tỏ sự biết ơn vì sự giúp đỡ cá nhân trong quá trình ông ngồi tù.

“Tôi muốn cảm ơn tất cả mọi người đã theo dõi vụ Yukos trong những năm qua, cảm ơn vì sự hỗ trợ mà các bạn đã dành cho tôi, gia đình tôi và tất cả những người bị xét xử thiếu công bằng, và những ai vẫn còn đang bị oan”, ông Khodorkovsky nói trong một bản tuyên bố. “Tôi thực sự đang hướng tới khoảnh khắc mà tôi có thể ôm chặt những người tôi yêu quý, bắt tay với tất cả bạn bè và đồng nghiệp”. Khodorkovsky cũng nói rằng, “ông vẫn liên tục nghĩ về những người còn đang phải ngồi trong tù”.

Cựu tỷ phú nói ông sẽ cố gắng để trả món nợ lớn mà ông nợ cha mẹ, vợ và các con của mình. Ông cũng nói rằng, vấn đề ông thừa nhận các tội danh để nhận được sự ân xá, điều mà từ lâu ông từ chối làm, “đã không được nhắc đến” trước khi ông được phóng thích. Trong những cuộc phỏng vấn gần đây trên truyền thông Nga và nước ngoài, ông Khodorkovsky vẫn một mực xem vụ án của ông là một ví dụ về những động cơ chính trị cản trở sự phát triển của kinh tế Nga.

Một công ty công nghiệp Đức có tên OBO Bettermann đã ra tuyên bố xác nhận cung cấp máy bay chở ông Khodorkovsky sang Đức. Cựu “đại gia” ngành dầu lửa của nước Nga đã rời nhà tù ở vùng Karelia phía Bắc đất nước vào buổi trưa theo giờ Moscow và đi thẳng tới sân bay St. Petersburg, nơi ông lên chiếc máy bay tư nhân và bay thẳng sang Đức. Công ty OBO Bettermann cho biết, cựu Ngoại trưởng Đức Genscher là người đứng ra tìm chiếc máy bay này cho Khodorkovsky.

Trước đó, giới chức nhà tù liên bang Nga ra tuyên bố cho hay, ông Khodorkovsky đề nghị được ra nước ngoài và bay tới Đức để gặp người mẹ đang chữa bệnh ở đó. Trong khi đó, bạn bè của cựu tỷ phú nói là cha mẹ ông vẫn ở Nga. Bố của Khodorkovsky nói với hãng thông tấn AP rằng, họ đang có kế hoạch bay sang Đức vào ngày thứ Bảy này để gặp con trai.

Một nguồn tin thân cận cho hay, Đại sứ quán Đức ở Moscow đã tham gia giúp ông Khodorkovsky rời Nga, và một đại diện Bộ Ngoại giao Đức đã hỗ trợ cựu tỷ phú này giải quyết các thủ tục qua biên giới Đức. Chính phủ Đức cũng đã lên tiếng cảm ơn ông Genscher vì đã nỗ lực giúp ông Khodorkovsky được thả tự do. Một quan chức của Đức nói rằng, Thủ tướng Angela Merkel đã “liên tục kêu gọi phóng thích ông Khodorkovsky. Ông Genscher có nhiều mối quan hệ với Chính phủ Nga, nên ông đã đóng vai trò trung gian”.

Mối quan hệ Đức-Nga từ lâu đã đóng băng, và gần đây nhất lại càng thêm lạnh nhạt sau khi Tổng thống Đức Joachim Gauck quyết định không tới dự Olympics mùa đông dự kiến tổ chức ở Sochi, Nga. Tuy nhiên, hôm qua, Thủ tướng Đức Merkel đã phát đi một tín hiệu hy vọng rằng, việc ông Khodorkovsky được thả tự do có thể báo hiệu cho những thay đổi ở nước Nga.

“Một cánh cửa cơ hội mới đã được mở ra. Cánh cửa đó đang được sử dụng, và đó là một tin tốt”, bà Merkel nói sau khi tham dự một hội nghị ở Brussels.

Ông Khodorkovsky được phóng thích chỉ 1 ngày sau khi Tổng thống Putin hé lộ về việc trả tự do trước hạn cho ông. Cùng với ông Khodorkovsky, Nga còn phóng thích ít nhất 20.000 tù nhân nữa trong đợt này.

Theo giới quan sát, những động thái này của điện Kremlin là nhằm cải thiện hình ảnh của nước Nga trước kỳ Thế vận hội mùa Đông diễn ra ở Sochi. Một số nhà lãnh đạo thế giới, bao gồm Tổng thống Mỹ Barack Obama, đã từ chối tham dự sự kiện này vì những cuộc biểu tình phản đối Chính phủ Nga.

Tuy vậy, các động thái ân xá tù nhân của Tổng thống Putin cũng có thể được xem như dấu hiệu của sự cải thiện niềm tin sau một năm nước Nga giành được một thắng lợi về ngoại giao ở Syria và Iran, cũng như ảnh hưởng được tăng cường của Moscow trong khu vực, được thể hiện qua việc Ukraine mới đây được Nga cho vay 15 tỷ USD.

Ông Khodorkovsky từng bị xem là mối nguy hiểm chính trị lớn nhất đối với ông Putin. Trong suốt thời gian bị bắt giữ, xét xử, kết án và ngồi tù, ông Khodorkosky vẫn duy trì quan điểm rằng, ông bị những động cơ chính trị dồn vào tù. Nếu không được ân xá, cựu tỷ phú này sẽ mãn hạn tù vào tháng 8/2014.