11:26 24/10/2016

Mỹ muốn Philippines giải thích về tuyên bố “ly thân”

Bình Minh

“Tôi cho rằng Mỹ đang bối rối. Họ đang nhận được những tín hiệu trái chiều từ Manila”, một nhà ngoại giao nói

Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte - Ảnh: Reuters.<br>
Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte - Ảnh: Reuters.<br>
Quan chức ngoại giao cấp cao nhất của Mỹ phụ trách khu vực châu Á đã đặt chân tới Philippines và sẽ có cuộc gặp với Ngoại trưởng nước này vào ngày 24/10.

Dự kiến, trong cuộc gặp, phía Mỹ sẽ đề nghị phía Philippines làm rõ về những tuyên bố của Tổng thống Rodrigo Duterte đưa ra thời gian quan về mối quan hệ giữa hai đồng minh lâu năm.

Hãng tin Reuters dẫn một tuyên bố của Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết ông Daniel Russel - Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ phụ trách khu vực Đông Á và Thái Bình Dương - đang có chuyến thăm tới ba nước Đông Nam Á gồm Philippines, Thái Lan, và Campuchia. Trong đó, Philippines là trạm dừng chân đầu tiên của ông Russel trong chuyến công du này.

Chuyến thăm Manila của nhà ngoại giao cấp cao Mỹ diễn ra trong bối cảnh có nhiều vấn đề “khó hiểu” đang bủa vây mối quan hệ Mỹ-Philippines.

Trong chuyến thăm Bắc Kinh vào tuần trước, Tổng thống Philppines Duterte liên tục tuyên bố “tạm biệt” và “ly thân” với Mỹ, và thay vào đó sẽ liên kết với Trung Quốc và Nga. Tuy nhiên, khi về nước vào hôm thứ Bảy, ông Duterte lại nói Mỹ vẫn là “người bạn gần gũi nhất” của Philippines.

Đây không phải là lần đầu tiên ông Duterte có những phát ngôn “tiền hậu bất nhất” về mối quan hệ với Mỹ. Ông từng “nguyền rủa” và lăng mạ Tổng thống Mỹ Barack Obama, nhưng sau đó lại tuyên bố rằng đó chỉ là “nói đùa”.

Theo dự kiến, ông Russel sẽ có cuộc gặp với Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Philippines Perfecto Yasy. Một quan chức ngoại giao Philippines tiết lộ rằng ông Russel và ông Yasay sẽ thảo luận về mối quan hệ song phương giữa hai đồng minh sau tuyên bố “ly thân” Mỹ mà ông Duterte đưa ra tuần trước.

“Phía Mỹ muốn một sự giải thích rõ ràng từ Philippines và muốn biết mối quan hệ liên minh giữa hai nước sẽ đi theo chiều hướng nào”, nhà ngoại giao đề nghị giấu tên nói.

“Tôi cho rằng Mỹ đang bối rối. Họ đang nhận được những tín hiệu trái chiều từ Manila”, nhà ngoại giao này đánh giá.

Những phát ngôn gây tranh cãi của nhà lãnh đạo Philippines đang phủ bóng lên chiến lược xoay trục về phía châu Á của Tổng thống Mỹ Barack Obama - chiến lược nhằm đối trọng với sự nổi lên của Trung Quốc.

Nguyên nhân chính dẫn tới việc ông Duterte đưa ra những phát biểu bài xích Mỹ được cho là xuất phát từ việc Washington lên án chiến dịch chống ma túy đẫm máu do Duterte khởi xướng sau khi lên cầm quyền. Đến nay, chiến dịch này đã khiến hơn 3.000 nghi phạm thiệt mạng.

Nhận thức rõ về tính khí thất thường của Duterte, chính quyền Obama đến nay đã cố gắng tránh khiến nhà lãnh đạo Philippines cảm thấy bị kích động ngay cả khi Washington chỉ trích chiến dịch chống ma túy của Philippines - giới chức Mỹ cho hay.

Theo Reuters, một quan chức Mỹ đề nghị giấu tên cho biết nội bộ Chính phủ Mỹ đã có nhiều cuộc bàn bạc trong những tháng gần đây quanh việc nên chỉ trích vấn đề nhân quyền của Philippines đến mức độ nào.