Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte đã có những nỗ lực “chữa cháy”, sau khi những lời công kích mà ông nhằm vào Tổng thống Mỹ Barack Obama đã khiến ông Obama hủy cuộc gặp song phương đã được lên lịch từ trước tại Lào.

“Hối tiếc”

Hãng tin Bloomberg cho biết, trong một tuyên bố được văn phòng Tổng thống Philippines đưa ra ngày 6/9, Duterte nói rằng ông cảm thấy hối tiếc vì những phát biểu cảnh báo Mỹ không nên can thiệp vào cuộc chiến chống ma túy của Philippines lại bị hiểu là “công kích cá nhân” nhằm vào ông Obama.

Ông Duterte cũng cho biết Philippines và Mỹ đã nhất trí dời cuộc gặp song phương giữa hai nhà lãnh đạo đến một thời điểm khác, dù không nói rõ là thời điểm cụ thể nào.

“Mong muốn lớn nhất của chúng tôi là theo đuổi một chính sách ngoại giao độc lập, trong khi thúc đẩy thắt chặt quan hệ với tất cả các quốc gia, đặc biệt là Mỹ”, tuyên bố của Tổng thống Philippines có đoạn viết, khẳng định Mỹ và Philippines cùng có chung “mối quan hệ đối tác lâu dài”.

“Chúng tôi mong muốn xóa bỏ những khác biệt xuất phát từ ưu tiên và quan niệm quốc gia, và hợp tác theo những cách mà đôi bên cùng có trách nhiệm”, theo tuyên bố này.

Một tuyên bố khác của Philippines tại hội nghị thượng đỉnh Hiệp hội Các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) đang diễn ra tại Lào từ 6-8/9 thì viết: “Tổng thống Duterte giải thích rằng những bài báo nói Tổng thống Obama sẽ “giảng giải” ông về việc giết người không thông qua xét xử đã dẫn tới việc ông Duterte đưa ra những lời chỉ trích nặng nề, và những lời chỉ trích này đã gây quan ngại”.

“Ông ấy hối tiếc vì những phát biểu của mình trước báo chí lại gây nhiều tranh cãi đến như vậy”, tuyên bố viết.

“Vấn đề nội bộ”

Trước đó, phát ngôn viên Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ nói ông Obama sẽ không gặp ông Duterte vào ngày 6/9 như đã dự kiến bên lề hội nghị thượng đỉnh ASEAN tại Lào. Thay vào đó, Obama sẽ gặp Tổng thống Hàn Quốc Park Geun Hye.

Mặc dù tuyên bố của Mỹ không đưa ra lý do cho sự thay đổi này, ông Duterte trước đó vào ngày 5/9 đã thẳng thừng bác bỏ những lời chỉ trích của Mỹ về những phương pháp mà ông đang sử dụng trong chiến dịch chống ma túy. Tổng thống Philippines nói đây là “vấn đề nội bộ” của nước này.

Duterte cũng ra tín hiệu rằng một cuộc gặp giữa ông với Tổng thống Mỹ có thể sẽ là một cuộc tiếp xúc không mấy dễ chịu, đồng thời nói “tôi sẽ nguyền rủa ông ta ở diễn đàn đó” nếu bị ông Obama chất vấn.

“Ông ta là ai? Tôi là Tổng thống của một quốc gia có chủ quyền và chúng tôi từ lâu đã không còn là thuộc địa”, ông nói. “Tôi chỉ phải trả lời người dân Philippines, những người đã bầu tôi làm Tổng thống”.

Trong một cuộc họp báo ở Hàng Châu, Trung Quốc sau khi hội nghị thượng đỉnh G20 kết thúc, khi được hỏi về những tuyên bố của Duterte, Tổng thống Mỹ Obama nói, “rõ ràng ông ta là một gã màu mè”.

Obama cũng cho biết ông đang thảo luận với các trợ lý để xem liệu “đây có phải là thời điểm mà chúng tôi có thể có những cuộc thảo luận mang tính xây dựng và hiệu quả hay không”.

Tổng thống Philippines đã tỏ thái độ thách thức trước sự chỉ trích của quốc tế nhằm vào chiến dịch chống ma túy của ông. Kể từ khi ông nhậm chức cách đây hai tháng, đã có khoảng 2.400 nghi phạm ma túy thiệt mạng, làm dấy lên những lo ngại cho rằng chiến dịch này có sự vi phạm nhân quyền khi cảnh sát giết người không qua xét xử.