12:19 05/10/2016

Tổng thống Philippines lại lăng mạ Tổng thống Mỹ

Bình Minh

Duterte còn nói có thể sẽ đến lúc ông quyết định “chia tay với Mỹ”

Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte - Ảnh: Inquirer.<br>
Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte - Ảnh: Inquirer.<br>
Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte ngày 4/10 nói người đồng cấp Mỹ Barack Obama “có thể đi xuống địa ngục”. Bài phát biểu này được xem là phản ứng mạnh mẽ nhất từ trước đến nay của ông Dutere đối với việc Mỹ lên án chiến dịch chống ma túy đẫm máu của Philippines.

Theo tin từ AP, nhà lãnh đạo Philippines còn nói có thể sẽ đến lúc ông quyết định “chia tay với Mỹ”.

Không chỉ kịch liệt chỉ trích Mỹ, ông Duterte còn nhằm vào Liên minh châu Âu (EU) - khối cũng phê phán chiến dịch chống ma túy của Philippines - nói rằng EU “nên chọn nơi xưng tội, bởi địa ngục đã chật chội rồi”.

Kể từ khi trở thành Tổng thống Philippines hồi tháng 6 năm nay, ông Duterte đã có mối quan hệ không mấy tốt đẹp với Mỹ và ông Obama. Ngoài ra, ông còn tuyên bố ý định tăng cường quan hệ với Trung Quốc và Nga trong một cuộc điều chỉnh chính sách đối ngoại của Philippines vốn từ lâu chủ yếu dựa vào Mỹ.

Duterte đặc biệt nhạy cảm trước những lời chỉ trích nhằm vào chiến dịch chống ma túy khiến hàng nghìn nghi phạm thiệt mạng chỉ trong một thời gian ngắn của Philippines. Chiến dịch này đã vấp phải sự cảnh báo về khả năng vi phạm nhân quyền từ Liên hiệp quốc, Mỹ, EU, và các tổ chức nhân quyền.

Trong bài phát biểu ngày 4/10, Duterte bày tỏ sự thất vọng của ông đối với Mỹ vì Washington kêu gọi Manila dừng việc tiêu diệt các nghi phạm ma túy và đặt những câu hỏi về vấn đề nhân quyền xung quanh chiến dịch chống ma túy mà ông khởi xướng. Duterte cũng miêu tả Washington như một đồng minh không đáng tin cậy, nói rằng các lực lượng của Philippines chẳng được lợi gì từ các cuộc tập trận chung với Mỹ.

“Bởi vậy ông có thể đi xuống địa ngục, ông Obama. Ông có thể đi xuống địa ngục”, Duterte nói.
Trong một bài phát biểu sau đó cùng ngày, Duterte cảnh báo ông có thể quyết định “chia tay với Mỹ” - lời đe dọa mạnh mẽ nhất của ông từ trước đến nay đối với mối quan hệ Manila-Washington.

“Rốt cục, tôi có thể sẽ quyết định chia tay với Mỹ. Tôi thích chơi với Nga và với Trung Quốc hơn”, Duterte phát biểu, nhưng không nói cụ thể hơn.

Phát biểu tại Washington, phát ngôn viên Nhà Trắng Josh Earnest nói Mỹ chưa nhận được bất kỳ đề nghị chính thức nào từ phía Philippines về thay đổi mối quan hệ giữa hai nước. “Đây là một liên minh bền chặt và mang lại lợi ích cho cả hai quốc gia”, ông Earnest nói.

Đây là lần thứ hai Duterte trực tiếp xúc phạm Tổng thống Mỹ. Mới tháng trước, ông Obama đã hủy một cuộc gặp đã được lên lịch từ trước với ông Duterte tại Lào sau khi nhà lãnh đạo Philippines dọa sẽ “nguyền rủa” nếu ông Obama “lên lớp” ông về vấn đề nhân quyền trong cuộc gặp. Duterte sau đó đã bày tỏ sự hối tiếc về phát biểu này.

Một bài viết mới đây của hãng tin Reuters cho biết giới chức Mỹ đang cố gắng hết sức để phớt lờ những tuyên bố mang tính “dằn mặt” Washington của Duterte, đồng thời hài lòng với việc Duterte chưa biến lời nói thành hành động bằng cách giảm quan hệ quân sự với Mỹ.

Trao đổi với hãng tin Reuters ngày 3/10, nguồn tin là hai quan chức Mỹ nói nếu Washington cũng có những động thái cho thấy mối quan hệ rạn nứt với Manila, thì điều đó sẽ gây ra nhiều vấn đề ở khu vực nơi Trung Quốc đang ngày càng trở nên hung hăng. Nguồn tin cũng nói Mỹ chưa hề tính đến chuyện có biện pháp đối với Philippines như cắt giảm viện trợ đối với nước này.

Ngoài ra, Mỹ cũng không muốn nói hay làm bất kỳ điều gì có thể khuyến khích Duterte thực hiện những tuyên bố mà ông đã đưa ra.