Có mặt tại cuộc đối thoại với các nhà khoa học được tổ chức tại Bộ Khoa học và Công nghệ sáng 17/5, Phó thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam đã có những phát biểu đáng chú ý về vấn đề biển Đông.

Trả lời câu hỏi của một nhà khoa học, ông Đam nhấn mạnh "Trường Sa, Hoàng Sa là của Việt Nam" và việc Trung Quốc chiếm đóng Hoàng Sa là hành động trái phép.

"Trung Quốc đã dùng vũ lực để chiếm Hoàng Sa và chúng ta sẽ đòi lại, đời chúng ta chưa đòi được thì đời con đời cháu chúng ta sẽ đòi cho bằng được", ông nhấn mạnh và nhận được sự tán thưởng của hàng trăm cán bộ khoa học, giới truyền thông và đông đảo sinh viên tham gia cuộc đối thoại.

Ông cũng cho hay, hiện nay để phản đối, ngăn cản Trung Quốc hạ đặt giàn khoan trái phép, Việt Nam chỉ có lực lượng cảnh sát biển và kiểm ngư, không có lực lượng quân sự, trong khi Trung Quốc có tàu vũ trang tham gia hộ tống giàn khoan.

Trả lời câu hỏi liệu Việt Nam có kiện Trung Quốc ra tòa án quốc tế hay không, Phó thủ tướng cho rằng, Việt Nam luôn hành động dựa trên luật pháp quốc tế và bằng niềm tin chính nghĩa, nhưng trước hết Việt Nam luôn muốn dùng biện pháp hòa bình, kiên trì biện pháp hòa bình; dù còn thời cơ nhỏ nhoi cho hòa bình thì vẫn kiên định.

“Trong giải pháp hòa bình có nhiều giải pháp nhưng trước hết có đường ngoại giao. Có người nói kiện ra tòa cũng là hòa bình, là hoàn toàn đúng. Cùng cực mà không thể nói chuyện với nhau, thì mới mang nhau ra tòa. Người Việt nói “bát nước đổ xuống khó lấy lại”, ông nói.

“Chúng ta phải hết sức tỉnh táo, trí tuệ, trao đổi một cách thực tâm. Chúng ta cần hòa bình để phát triển, không chỉ cho Việt Nam mà cho khu vực. Một nửa hàng hóa của thế giới qua lại khu vực này và nếu có xung đột thì sẽ ảnh hưởng đến toàn khu vực và thế giới”.

Tiếp tục chủ đề biển Đông, Phó thủ tướng nói trong lịch sử, Việt Nam luôn phải đối đầu với ngoại xâm, nhưng vẫn trường tồn và đứng vững.

"Chúng ta có lòng yêu nước nồng nàn vô song, có chính nghĩa, có truyền thống và có trí tuệ. Sự kiện lần này không phải là duy nhất, chúng ta luôn phải đối đầu với những thách thức như vậy. Tôi tin người Việt trong và ngoài nước cũng đồng tình như vậy", ông nói.

Trả lời câu hỏi khá gai góc của một nhà khoa học rằng, ông có bình luận gì về "16 chữ vàng" và "4 tốt" trong quan hệ với Trung Quốc, ông Đam nhấn mạnh, Việt Nam luôn nhất quán đường lối hòa bình, hợp tác trong quan hệ ngoại giao nói chung cũng như với Trung Quốc.

Và ông ví von: "Vàng rất quý, nhưng kim cương còn quý hơn vàng. Chúng ta trân trọng, nâng niu tình hữu nghị giữa hai dân tộc, nhưng độc lập tự do mới là thứ quý nhất! Làm sao phải vừa xây dựng được mối quan hệ, đồng thời phải giữ được những thứ quý giá của dân tộc ta là độc lập tự do".

Trong khi đó, về vấn đề chính sách quân sự, Phó thủ tướng nói, Việt Nam nhất quán chính sách hòa bình và tự vệ, không liên minh quân sự với một quốc gia để chống lại quốc gia thứ ba.