Phát biểu đầu tiên tại phiên thảo luận tổ gồm các đoàn đại biểu Quốc hội Hà Tĩnh, Hòa Bình, Trà Vinh và Quảng Nam về dự án Luật Thủ đô chiều 27/10, Phó thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tha thiết “mong Quốc hội ủng hộ để thông qua”.

Ông cũng nhắc lại rằng đây là dự án luật đã không thông qua được tại Quốc hội khóa 12, vì còn một số nội dung chưa được nhiều đại biểu tán thành, trong đó có quy định quản lý nhập cư và cơ chế tài chính.

Dự thảo luật Thủ đô vừa được trình Quốc hội sáng 26/10, theo cơ quan thẩm tra - Ủy ban Pháp luật - là đã nghiêm túc nghiên cứu, tiếp thu ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội khoá 12.

Tại đây, điều kiện đăng ký thường trú vào nội thành Hà Nội vẫn chặt hơn so với quy định của Luật Cư trú, các hành vi vi phạm hành chính trong các lĩnh vực văn hoá, đất đai, xây dựng vẫn được đề xuất xử phạt cao hơn...

Tuy nhiên, băn khoăn của nhiều vị đại biểu lại không nằm nhiều ở các quy định cụ thể này, mà ở sự cần thiết, tính thời điểm và chất lượng của dự thảo luật.

Phó chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Nguyễn Văn Phúc cho rằng đây là cách làm “từ bức xúc hiện tại để xây dựng tầm nhìn dài hạn”.

Theo đại biểu Phúc, điều kiện cư trú thế nào, phạt cao ra sao không phải là những nội dung cần phải đưa vào trong luật này mà phải quay lại cái bản chất Thủ đô là trung tâm chính trị và hành chính.

Phải thay đổi tư duy, không nên xác định là có 63 tỉnh thành mà nên xác định là Việt Nam có Thủ đô Hà nội và 62 tỉnh thành, phải viết lại dự thảo luật trong kỳ họp này và nên trình song song với việc sửa Hiến pháp, ông Phúc nói.

Chủ tịch UBND tỉnh, Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Hà Tĩnh, ông Võ Kim Cự nhận xét, dự án luật chưa được chuẩn bị kỹ càng nên còn nhiều ý kiến khác nhau. Nhưng điều quan trọng hơn được ông nhấn mạnh là thông qua luật là phải có nguồn lực để luật đi vào cuộc sống, mà lúc này đất nước còn rất khó khăn.

Một lý do nữa, theo đại biểu Cự là Hà Nội cũng vừa mở rộng, để ổn định “xem ra môn ra khoai thế nào” rồi sửa cũng chưa muộn. Sự đồng tình thấp thì chưa nên áp đặt, chúng ta trong cuộc, nên tham mưu chọn thời điểm thích hợp hơn, chứ nếu lần nữa mà không thông qua được thì mất uy tín, ông Cự nói.

Tự giới thiệu sinh ra và lớn lên ở Hà Nội, đại biểu Nguyễn Thanh Hải (Hòa Bình) cũng nhận xét chất lượng dự thảo luật còn rất hạn chế, nhiều điều có thể áp dụng cho tất cả các thành phố khác. Nên soạn lại là điều mà đại biểu Hải đề nghị.

“Rất tiếc bây giờ Luật Đô thị thì rút khỏi chương trình không làm, còn lại các chuyện trong Luật Thủ đô toàn là chuyện của đô thị”, Phó trưởng đoàn đại biểu Quốc hội Tp.HCM Trần Du Lịch nhận xét.

“Hà Nội là là trái tim của cả nước, nhưng muốn về lắm rào cản quá. Thu phí cao hơn, phạt cao hơn, nhập cư khó hơn, tháo gỡ như thế nào chứ không chỉ là những giải pháp tình thế lạnh lùng”, đại biểu Đỗ Văn Đương (Tp.HCM) cũng phàn nàn.

Nhiều vị đại biểu khác cho rằng, nếu chỉ để giải quyết những vấn đề ngắn hạn thì không cần đến luật, còn để nhằm tạo cơ sở pháp lý và điều kiện thuận lợi hơn cho việc xây dựng, phát triển, quản lý và bảo vệ Thủ đô thì dự thảo luật này chưa đáp ứng được.

Vì vậy, không nên vội vã trình Quốc hội thông qua, để tránh dự án Luật Thủ đô lại thêm một lần “lưu ban”.