TẠP CHÍ ĐIỆN TỬ
Ủy ban Pháp luật "thúc" Chính phủ trình Luật Biểu tình
Tạo hành lang pháp lý để việc khiếu nại, tố cáo đông người đi vào nề nếp, đúng pháp luật
Đề nghị Chính phủ nghiên cứu trình Quốc hội xem xét dự án Luật Biểu tình nhằm bảo đảm quyền của công dân được Hiến pháp ghi nhận và tạo hành lang pháp lý để việc khiếu nại, tố cáo đông người đi vào nề nếp, đúng pháp luật.
Đây là một trong những nội dung được Uỷ ban Pháp luật của Quốc hội nêu tại báo cáo thẩm tra báo cáo của Chính phủ về công tác giải quyết khiếu nại tố cáo năm 2016.
Sáng 4/10, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến về các báo cáo này.
Khiếu kiện diễn biến phức tạp
Theo báo cáo của Chính phủ, năm 2016 cả nước phát sinh 63.492 đơn khiếu nại và 17.233 đơn tố cáo.
Mặc dù tình hình khiếu kỉện của công dân có xu hướng giảm nhưng vẫn diễn ra rất phức tạp tại khu vực Tây Nguyên và một số tỉnh miền Trung, miền Nam nhất là sau khi xảy ra sự cố môi trường tại 4 tỉnh Miền Trung, Chín phủ nhận định.
Báo cáo của Chính phủ cũng nhấn mạnh yếu tố đặc biệt của năm nay là tình trạng công dân khiếu kiện tại trụ sở tiếp công dân Trung ương có thái độ quá khích, bức xúc gia tăng và ngày càng nghiêm trọng.
Đã xảy ra nhiêu vụ việc công dân xô xát, đánh và đe dọa-cán bộ tiếp công dân khi được lực lượng chức năng nhắc nhở, tuyên truyên và vận động thì có thái độ bức xúc, thậm chí có hành vi chống đối, tấn công lực lượng bảo vệ, Tổng thanh tra Phan Văn Sáu đánh giá.
Báo cáo cũng liệt kê một số vụ việc cụ thể để minh chứng, như: công dân các tinh Bạc Liêu, Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Nội bao vây, túm áo, xô đẩy, chặn xe, la hét, xúc phạm và đe dọa trường ban. Công dân Nghệ An, hộ khẩu thường trú tại tình Đắk Lắk đe dọa giết phó trưởng phòng Tiếp dân 1. Công dân Bà Rịa-Vũng Tàu chửi bới, xúc phạm, túm áo đe dọa đánh cán bộ tiếp dân Văn phòng Chính phủ...
Thẩm tra báo cáo của Chính phủ, Uỷ ban Pháp luật của Quốc hội cho rằng, Chính phủ cần tập trung phân tích, đánh giá sâu sắc hơn nữa về nguyên nhân của tình trạng công dân khiếu kiện tại Trụ sở Tiếp công dân Trung ương có thái độ quá khích, bức xúc gia tăng và ngày càng nghiêm trọng như đã nêu trên.
Cơ quan thẩm tra cũng đề nghị đánh giá tỷ lệ giải quyết các vụ việc khiếu nại, tố cáo thuộc thẩm quyền đạt thấp hơn so với năm 2015 và chưa đạt kết quả so với mục tiêu đề ra (trên 85%). Đồng thời làm rõ tình trạng việc đơn thư tố cáo tăng hơn năm trước về số lượng đơn thư và số lượng vụ việc, vì sao khiếu nại, tố cáo trong lĩnh vực đất đai vẫn phức tạp, chiếm số lượng lớn (65,8%), hiệu quả giải quyết chưa tiến bộ hơn so với các năm trước trong khi Quốc hội đã ban hành Luật đất đai 2013...
Cần làm rõ nguyên nhân "quá tải"
Về nguyên nhân phát sinh khiếu nại, tố cáo, cơ quan thẩm tra nhìn nhận đã xuất hiện một số nguyên nhân mới như việc thiếu trách nhiệm trong công tác quản lý nhà nước về tài nguyên, môi trường, an toàn thực phẩm, gây thiệt hại nghiêm trọng về môi trường, tài sản, sức khỏe, tính mạng của người dân, dẫn đến tình trạng người dân bức xúc, phản ứng quá khích như thời gian qua ở một số tỉnh miền Trung.
Có ý kiến đề nghị cần làm rõ nguyên nhân nào dẫn đến đội ngũ cán bộ, công chức trong lĩnh vực này có dấu hiệu “quá tải” và không tương xứng với yêu cầu nhiệm vụ như báo cáo nêu, từ đó có giải pháp khắc phục cụ thể, Chủ nhiệm Uỷ ban Pháp luật Nguyễn Khắc Định phản ánh.
Trước tình trạng công dân khiếu kiện có thái độ quá khích, bức xúc, nhiều vụ xô xát, hành hung và đe dọa cán bộ, cơ quan thẩm tra đề nghị Chính phủ đánh giá cụ thể và sâu sắc hơn về chất lượng, hiệu quả, cũng như trách nhiệm của người đứng đầu các ngành, các cấp trong việc tổ chức tiếp công dân, việc tổ chức đối thoại trong tiếp công dân và gắn việc tiếp công dân với giải quyết khiếu nại, tố cáo.
Báo cáo của Chính phủ cũng cần nêu rõ, đích danh người đứng đầu các ngành, các cấp không trực tiếp tiếp công dân và có biện pháp xử lý nghiêm đối với những người không thực hiện việc tiếp công dân theo quy định của luật, Chủ nhiệm Nguyễn Khắc Định đề nghị.
Có ý kiến đề nghị cần làm rõ công tác tiếp công dân đã thực sự tạo điều kiện thuận lợi cho công dân chưa, hay còn có sự đùn đẩy, né tránh trách nhiệm giữa các ngành, các cấp, báo cáo thẩm tra nêu rõ.
Liên quan đến giải quyết khiếu nại, tố cáo, theo báo cáo của Chính phủ, trong năm qua các cơ quan hành chính nhà nước đã giải quyết 29.117/37.039 vụ việc khiếu nại, tố cáo thuộc thẩm quyền, đạt tỷ lệ 78,6% (giảm 2,4% so với năm 2015).
Tuy nhiên, cơ quan thẩm tra phê rằng, báo cáo của Chính phủ chưa nêu được có bao nhiêu vụ việc giải quyết đúng, bao nhiêu vụ việc giải quyết sai, khiếu kiện vượt cấp tăng, giảm ở những địa phương và lĩnh vực nào, việc giải quyết có bảo đảm thời hạn theo luật định không và trách nhiệm của cơ quan có thẩm quyền ra sao.
Cơ quan thẩm tra cũng yêu cầu làm rõ thêm về 61/112 vụ việc khiếu nại phức tạp đã được báo cáo Thủ tướng và được các cơ quan có thẩm quyền giải quyết nhưng công dân không nhất trí, về 528 vụ việc tồn đọng, phức tạp nhưng mới ban hành được 209/392 thông báo chấm dứt vụ việc. Đồng thời, đề nghị làm rõ số vụ việc khiếu nại phải giải quyết lần hai, khiếu nại đã khởi kiện tại tòa án hành chính và kết quả của việc xét xử.
Ủy ban Pháp luật cho rằng, có làm rõ những nội dung nêu trên mới có thể thấy được chính xác chất lượng của công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo thời gian qua, ông Định nhấn mạnh.
Đây là một trong những nội dung được Uỷ ban Pháp luật của Quốc hội nêu tại báo cáo thẩm tra báo cáo của Chính phủ về công tác giải quyết khiếu nại tố cáo năm 2016.
Sáng 4/10, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến về các báo cáo này.
Khiếu kiện diễn biến phức tạp
Theo báo cáo của Chính phủ, năm 2016 cả nước phát sinh 63.492 đơn khiếu nại và 17.233 đơn tố cáo.
Mặc dù tình hình khiếu kỉện của công dân có xu hướng giảm nhưng vẫn diễn ra rất phức tạp tại khu vực Tây Nguyên và một số tỉnh miền Trung, miền Nam nhất là sau khi xảy ra sự cố môi trường tại 4 tỉnh Miền Trung, Chín phủ nhận định.
Báo cáo của Chính phủ cũng nhấn mạnh yếu tố đặc biệt của năm nay là tình trạng công dân khiếu kiện tại trụ sở tiếp công dân Trung ương có thái độ quá khích, bức xúc gia tăng và ngày càng nghiêm trọng.
Đã xảy ra nhiêu vụ việc công dân xô xát, đánh và đe dọa-cán bộ tiếp công dân khi được lực lượng chức năng nhắc nhở, tuyên truyên và vận động thì có thái độ bức xúc, thậm chí có hành vi chống đối, tấn công lực lượng bảo vệ, Tổng thanh tra Phan Văn Sáu đánh giá.
Báo cáo cũng liệt kê một số vụ việc cụ thể để minh chứng, như: công dân các tinh Bạc Liêu, Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Nội bao vây, túm áo, xô đẩy, chặn xe, la hét, xúc phạm và đe dọa trường ban. Công dân Nghệ An, hộ khẩu thường trú tại tình Đắk Lắk đe dọa giết phó trưởng phòng Tiếp dân 1. Công dân Bà Rịa-Vũng Tàu chửi bới, xúc phạm, túm áo đe dọa đánh cán bộ tiếp dân Văn phòng Chính phủ...
Thẩm tra báo cáo của Chính phủ, Uỷ ban Pháp luật của Quốc hội cho rằng, Chính phủ cần tập trung phân tích, đánh giá sâu sắc hơn nữa về nguyên nhân của tình trạng công dân khiếu kiện tại Trụ sở Tiếp công dân Trung ương có thái độ quá khích, bức xúc gia tăng và ngày càng nghiêm trọng như đã nêu trên.
Cơ quan thẩm tra cũng đề nghị đánh giá tỷ lệ giải quyết các vụ việc khiếu nại, tố cáo thuộc thẩm quyền đạt thấp hơn so với năm 2015 và chưa đạt kết quả so với mục tiêu đề ra (trên 85%). Đồng thời làm rõ tình trạng việc đơn thư tố cáo tăng hơn năm trước về số lượng đơn thư và số lượng vụ việc, vì sao khiếu nại, tố cáo trong lĩnh vực đất đai vẫn phức tạp, chiếm số lượng lớn (65,8%), hiệu quả giải quyết chưa tiến bộ hơn so với các năm trước trong khi Quốc hội đã ban hành Luật đất đai 2013...
Cần làm rõ nguyên nhân "quá tải"
Về nguyên nhân phát sinh khiếu nại, tố cáo, cơ quan thẩm tra nhìn nhận đã xuất hiện một số nguyên nhân mới như việc thiếu trách nhiệm trong công tác quản lý nhà nước về tài nguyên, môi trường, an toàn thực phẩm, gây thiệt hại nghiêm trọng về môi trường, tài sản, sức khỏe, tính mạng của người dân, dẫn đến tình trạng người dân bức xúc, phản ứng quá khích như thời gian qua ở một số tỉnh miền Trung.
Có ý kiến đề nghị cần làm rõ nguyên nhân nào dẫn đến đội ngũ cán bộ, công chức trong lĩnh vực này có dấu hiệu “quá tải” và không tương xứng với yêu cầu nhiệm vụ như báo cáo nêu, từ đó có giải pháp khắc phục cụ thể, Chủ nhiệm Uỷ ban Pháp luật Nguyễn Khắc Định phản ánh.
Trước tình trạng công dân khiếu kiện có thái độ quá khích, bức xúc, nhiều vụ xô xát, hành hung và đe dọa cán bộ, cơ quan thẩm tra đề nghị Chính phủ đánh giá cụ thể và sâu sắc hơn về chất lượng, hiệu quả, cũng như trách nhiệm của người đứng đầu các ngành, các cấp trong việc tổ chức tiếp công dân, việc tổ chức đối thoại trong tiếp công dân và gắn việc tiếp công dân với giải quyết khiếu nại, tố cáo.
Báo cáo của Chính phủ cũng cần nêu rõ, đích danh người đứng đầu các ngành, các cấp không trực tiếp tiếp công dân và có biện pháp xử lý nghiêm đối với những người không thực hiện việc tiếp công dân theo quy định của luật, Chủ nhiệm Nguyễn Khắc Định đề nghị.
Có ý kiến đề nghị cần làm rõ công tác tiếp công dân đã thực sự tạo điều kiện thuận lợi cho công dân chưa, hay còn có sự đùn đẩy, né tránh trách nhiệm giữa các ngành, các cấp, báo cáo thẩm tra nêu rõ.
Liên quan đến giải quyết khiếu nại, tố cáo, theo báo cáo của Chính phủ, trong năm qua các cơ quan hành chính nhà nước đã giải quyết 29.117/37.039 vụ việc khiếu nại, tố cáo thuộc thẩm quyền, đạt tỷ lệ 78,6% (giảm 2,4% so với năm 2015).
Tuy nhiên, cơ quan thẩm tra phê rằng, báo cáo của Chính phủ chưa nêu được có bao nhiêu vụ việc giải quyết đúng, bao nhiêu vụ việc giải quyết sai, khiếu kiện vượt cấp tăng, giảm ở những địa phương và lĩnh vực nào, việc giải quyết có bảo đảm thời hạn theo luật định không và trách nhiệm của cơ quan có thẩm quyền ra sao.
Cơ quan thẩm tra cũng yêu cầu làm rõ thêm về 61/112 vụ việc khiếu nại phức tạp đã được báo cáo Thủ tướng và được các cơ quan có thẩm quyền giải quyết nhưng công dân không nhất trí, về 528 vụ việc tồn đọng, phức tạp nhưng mới ban hành được 209/392 thông báo chấm dứt vụ việc. Đồng thời, đề nghị làm rõ số vụ việc khiếu nại phải giải quyết lần hai, khiếu nại đã khởi kiện tại tòa án hành chính và kết quả của việc xét xử.
Ủy ban Pháp luật cho rằng, có làm rõ những nội dung nêu trên mới có thể thấy được chính xác chất lượng của công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo thời gian qua, ông Định nhấn mạnh.
