"Không có ông Thủ tướng, Bộ trưởng hay Chủ tịch nào yêu cầu đưa số liệu lên mà không có cơ sở khoa học. Số liệu thống kê thực sự là con số biết nói và Chính phủ cần kịch bản tăng trưởng rõ nét để điều hành".

Đó là chỉ đạo của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc khi ông dự hội nghị triển khai công tác 2018 của ngành thống kê, ngày 22/1.

"Số liệu không phải muốn tăng là được"

Phát biểu tại hội nghị, Thủ tướng khẳng định, ngành thống kê có vị trí quan trọng vì là nơi tập hợp kết quả đầu ra của cả nền kinh tế một cách khách quan, trung thực. Từ kết quả đầu ra về kinh tế - xã hội đất nước, đã giúp cho việc hoạch định về các chiến lược và công tác quy hoạch, kế hoạch của quốc gia, của ngành, địa phương.

Do đó, Chính phủ rất quan tâm đến công tác thống kê, trân trọng sản phẩm mà ngành thống kê đã làm ra.

Nhìn lại trong năm 2017, Thủ tướng cho biết, khi quý 1/2017 tăng trưởng chỉ đạt thấp, 5,15%, nhiều người có khuyến nghị Thủ tướng nên điều chỉnh chỉ tiêu để không mang tiếng là không hoàn thành kế hoạch. Khi đó, cho rằng con số này như một "cái tát" đối với Chính phủ trong chỉ đạo, điều hành, Thủ tướng đã yêu cầu Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê cùng với Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư đưa ra các kịch bản tăng trưởng của quý 2, 3 và 4, làm rõ các sản phẩm chủ lực, các lĩnh vực cần tăng trưởng để chỉ đạo.

Từ đó, quy trách nhiệm cá nhân của các bộ trưởng, trưởng các đơn vị, các địa phương về đóng góp cho tăng trưởng, bởi vì, mặc dù chúng ta không chạy theo số lượng, nhưng số lượng của tăng trưởng ảnh hưởng đến nhiều chỉ tiêu chất lượng khác như việc làm, thu ngân sách, giải quyết vấn đề lao động cũng như nhiều vấn đề khác.

Thủ tướng khẳng định: Chính phủ luôn tôn trọng tính trung thực, khách quan của số liệu thống kê và đánh giá cao tinh thần trách nhiệm, bản lĩnh vững vàng về chuyên môn nghiệp vụ và ý thức chấp hành pháp luật của đội ngũ làm công tác thống kê, bảo đảm tốt nguyên tắc cơ bản đầu tiên trong hoạt động thống kê Nhà nước: Trung thực, khách quan, chính xác, đầy đủ, kịp thời, thực hiện đúng Luật Thống kê.

"Chúng ta không chạy theo thành tích để đưa ra số liệu không cơ bản mà chúng ta biết hệ thống số liệu chằng chịt, nó bổ sung lẫn nhau chứ không phải anh muốn tăng là được", Thủ tướng nói và nhấn mạnh yêu cầu về tính trung thực trong thống kê. Chính phủ không chạy theo thành tích và yêu cầu thống kê làm đúng quy định của pháp luật, nhất là pháp luật về thống kê.

Thủ tướng khẳng định và đánh giá cao Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê đã thẳng thắn, ngay thẳng, không sợ sệt bất cứ điều gì trong thể hiện số liệu thống kê.

Tuy nhiên, Thủ tướng cũng chỉ ra một số mặt bất cập, hạn chế của công tác thống kê bởi "tổng kết không phải chỉ nói thành tích mà chủ yếu nói tồn tại để sửa". Thu thập thông tin thống kê còn nhiều vấn đề cần chú ý hơn. Phương pháp, chế độ thống kê còn bỏ sót. Còn bỏ sót nhiều trong tính giá trị GDP, nhất là kinh tế không chính thức, cần khắc phục trong năm 2018.

"Đừng để là con hổ kinh tế trên giấy"

Thủ tướng cũng nhấn mạnh Chính phủ đã ban hành Nghị quyết 01, do đó Chính phủ cần một kịch bản tăng trưởng rõ nét để điều hành như kinh nghiệm năm 2017, không thể chạy theo tăng trưởng một chiều nóng vội được. Thủ tướng cũng lưu ý, đừng coi thường thống kê trong lãnh đạo, chỉ đạo, quản lý, coi thường là phi khoa học.

"Toàn ngành thống kê thực hiện đúng tinh thần chỉ đạo: Thông tin của chúng ta phải trung thực, khách quan, chính xác, kịp thời và minh bạch. Nghiên cứu áp dụng chuẩn mực quốc tế, chuẩn hóa quy trình, ứng dụng công nghệ hiện đại. Quan tâm hơn nữa đến phân tích, đánh giá số liệu thống kê để số liệu thống kê thực sự là con số biết nói", Thủ tướng nói.

Trong phần kết luận của mình, Thủ tướng nhắc nhờ ngành thống kê phải có báo cáo, đánh giá sâu về tình hình thế giới, đừng để Thủ tướng quyết định sai chính sách vĩ mô khi tình hình thế giới thay đổi.

Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê có thể đề xuất gặp Thủ tướng khi cần thiết, thông tin về những vấn đề quốc tế và trong nước đặt ra để kịp thời chỉ đạo, điều hành, không để lâm vào bị động, bất ngờ. Cần tập trung nghiên cứu, áp dụng phương pháp thống kê mới, tiên tiến, phù hợp với thực tiễn Việt Nam. Tiếp tục thực hiện tốt các đề án của ngành, trong đó có nhiệm vụ thống kê GDP của các địa phương, tránh trùng lắp, sai số quá lớn giữa địa phương và số liệu chung của cả nước.

Cùng với đó cần lưu ý thực hiện nhiệm vụ rà soát phạm vi, phương pháp tính toán GDP, trong đó có các khu vực kinh tế phi chính thức, chưa quan sát được để sớm có số liệu GDP phản ánh sát hơn với thực tế đất nước.

Nhấn mạnh tinh thần phát triển nhanh, bền vững, chắc chắn, có cơ sở khoa học, "một con hổ kinh tế" chứ đừng là con hổ giấy, Thủ tướng nêu rõ, những con số biết nói để làm kịch bản và chiến lược cho phát triển cho từng địa phương, cho cả quốc gia là rất quan trọng. Do đó, từ số liệu, từ thực tiễn, nhất là từ nhận thức và hành động, chúng ta phải tìm một giá trị gia tăng mới lớn hơn, đóng góp vào sự tăng trưởng của Việt Nam.