17:12 02/07/2018

Sạch nhà, sạch phổi, sạch tâm trí

Đức Hiền

Có một thực tế mà ít khi mọi người nhận ra đó chính là: sự ô nhiễm không khí có thể tác động tiêu cực đến… tâm trạng của ta. Vậy nên tiêu chí nhà sạch giờ đây không còn chỉ đơn thuần là để " làm mát" như các cụ xưa vẫn dạy nữa.

Sạch nhà, sạch phổi, sạch tâm trí - Ảnh 1.
Nếu luôn phải sống trong bầu không khí không sạch, cơ thể ta sẽ bị thiếu hụt oxy làm hạn chế sự hấp thụ và chuyển hóa trao đổi chất trong cơ thể. Vì khi cơ thể bị mệt mỏi vì sự sụt giảm chức năng của hệ hô  hấp và thiếu năng lượng, chắc chắn tâm trạng của ta cũng không thể tốt, dễ trở nên cáu bẳn, bực dọc thường xuyên… Trong mỗi căn nhà của chúng ta hiện nay luôn hiện diện rất nhiều loại khí độc hại đến từ các vật liệu xây dựng, hóa chất tẩy rửa, hay từ các loại máy móc tiện nghi gia đình. Chính các loại hóa chất độc hại này làm giảm thiểu lượng ô xy trong không khí và gây hại trực tiếp đến tới sức khỏe cơ thể bạn. Vâng, giải pháp được đặt ra đầu tiên và trước hết chắc chăn sẽ luôn là: làm sạch và giữ thông thoáng không khí trong nhà. Nhưng khí độc hại thì không thể làm sạch bằng các biện pháp lau rửa thông thường. Và cách xử lý mọi người thường thực hiện nhiều nhất đó là thường xuyên mở cửa phòng để không khí lưu thông, để không khí cũ được thải ra ngoài và không khí mới được đưa trở lại vào nhà. Thật đáng tiếc, trong thời buổi hiện nay, khi mà lượng bụi ( đặc biệt là những hạt bụi mịn, nhỏ, có thể bị hít vào phổi) và mức độ bị ô nhiễm không khí bên ngoài cũng rất đáng báo động, đây xem là ra cũng không còn là giải pháp hữu hiệu.
Sạch nhà, sạch phổi, sạch tâm trí - Ảnh 2.
Vậy là đã "vô phương cứu chữa"??? Rất may là không! Trên thực tế, bạn có 5 biện pháp có thể làm giảm thiểu tình trạng ô nhiễm trong phòng đến mức tối đa. Máy lọc không khí Máy lọc không khí là thiết bị có chức năng loại bỏ bụi bẩn ( kể cả hạt bụi cỡ siêu nhỏ) và các tác nhân dễ gây kịch ứng hệ hô hấp trong không khí như vi khuẩn, nấm mốc, phấn hoa… Nói một cách dễ hiểu là máy sẽ hút không khí bẩn, lọc và giữ lại ( hoặc là triệt tiêu) các chất gây ô nhiễm rồi xả trả lại luồng không khí sạch. Nhìn chung, các máy lọc không khí đều hoạt động dựa trên nguyên tắc phát các điện tích âm vào không khí. Các điện tích âm sẽ trung hòa với các ion dương có hại lơ lửng trong không khí và tạo hiệu ứng gió điện để hút bụi và các phần tử độc hại (như bào tử, nấm mốc, khói thuốc…) vào máy. Ngoài ra, nhờ phát ra các ion âm nên máy lọc không khí phần nào cũng có tác dụng tăng cường oxy cho không khí trong phòng. Trên thị trường hiện nay có 2 kiểu máy lọc không khí chính: 1/ Máy lọc không khí bằng màng lọc tĩnh điện tạo Ozone Dòng máy này, có ưu điểm là ngoài khả năng tạo ra các hạt điện tích hấp thụ bụi, vi khuẩn…, chức năng tạo khí ozone còn có khả năng giúp khử trùng, diệt khuẩn cho không khí. Hạn chế của chúng là nếu dùng lâu dài, khí ozone lại có tác dụng không tốt tới sức khỏe con người, đặc biệt là với hệ hô hấp. Đồng thời, lớp màng tĩnh điện cũng không thực sự phát huy hiệu quả cao trong việc lưu giữ triệt để không cho các hạt bụi phát tán trở lại không khí. 2/ Máy lọc không khí với màng lọc HEPA HEPA là một công nghệ được phát triển bởi Ủy ban năng lượng nguyên tử Mỹ từ năm 1940, với mục đích là tạo ra một phương pháp lọc hiệu quả các hạt phóng xạ gây ô nhiễm. Chữ HEPA ở đây có nghĩa là lọc không khí hiệu suất cao – " High Efficiency Particulate Air filter". Về cơ bản, bộ lọc HEPA bao gồm một màng lưới tạo thành từ các sợi thủy tinh sắp xếp ngẫu nhiên, có đường kính từ 0,5 – 2,0 micromet. Do đó màng lọc này có thể " bẫy" và giữ lại triệt để các hạt chất rất nhỏ trong không khí mà không lo các hạt này có thể thoát ra để quay trở lại làm ô nhiễm không khí. Hạn chế của màng lọc HEPA  là tuy có khả năng giữ lại triệt để các thành phần độc hại trong không khí , nhưng lại không thể tiêu diệt được các mầm mống gây bệnh như vi khuẩn, bào tử nấm mốc… hay không tự loại bỏ được lượng bụi hấp thụ khi màng lọc đã " trữ" đầy. Do đó, khi sử dụng máy lọc không khí dạng này, bạn sẽ cần phải thay màng lọc theo đúng định kỳ để đảm bảo hiệu suất hút lọc cho màng lọc HEPA. Máy hút bụi Thông thường, biện pháp giữ nhà sạch phổ biến nhất đó chính là lau bụi thường xuyên. Chữ " thường xuyên" ở đây tốt nhất vẫn là áp dụng cho mỗi ngày. Trong khi đó, việc quét nhà dễ làm bụi quẩn ngược trở lại không khí, khó làm sạch triệt để. Còn việc lau bụi bằng khăn ẩm cho tất cả cá ngóc ngách, vật dụng trong nhà, quả thực đòi hỏi bạn phải là người có độ kiên nhẫn cao… Và như thế công sức và thời gian bỏ phải bỏ ra để lau dọn bụi thực tế sẽ là rất rất lớn, nếu nhà bạn rộng, nhiều đồ vật và không có người giúp việc. Nhưng với thêm một chiếc máy hút bụi bên cạnh máy lọc không khí, bạn sẽ lại thấy " cuộc đời nở hoa". Máy hút bụi có thể giúp bạn làm sạch bụi một cách hết sức nhanh chóng, hoàn toàn không cần phải tốn 2 công đoạn quét bụi hat giặt xả khăn lau bụi. Trong khi đó, hiệu quả làm sạch bụi thì vô cùng triệt để, đặc biệt là với những mẫu máy hút bụi được trang bị thêm màng lọc HEPA ( về nguyên tắc, hoạt động của máy hút bụi vẫn là hút luồng khí có bụi vào và rồi phải xả khí đã được lọc ra). Vậy là với máy hút bụi, bạn có thể dễ dàng giảm thiểu được tình trạng bụi bẩn vẫn lưu cữu trong nhà, đặc biệt là với các đồ đạc, vật dụng dễ lưu bụi như rèm cửa, thảm trải sàn, ghế sofa…, góp phầm đem lại một bầu không khí sạch cho không gian bạn ở. Có máy hút bụi bạn sẽ thấy thoải mái hơn trong căn phòng sạch mát, từ đó tâm trạng cũng sẽ trở nên thoải mái hơn, thư giãn hơn, đồng nghĩa là cũng sẽ tốt cho sức khỏe của bạn hơn.
Sạch nhà, sạch phổi, sạch tâm trí - Ảnh 3.
Máy lạnh
Nói một cách dễ hiểu thì máy lạnh cũng hoạt động theo nguyên tắc hút khí đưa vào khoang làm lạnh trước khi xả trở lại phòng luồng khí đã được " ướp lạnh". Khí được hút vào khi đó cũng sẽ phải đi qua màng lọc ngăn bụi để hạn chế tình trạng bụi bẩn sẽ gây nghẹt và làm giảm hiệu quả dàn lạnh. Điều đó cũng có nghĩa là khi vận hành máy lạnh là phần nào bạn cũng đã có thể lọc sạch không khí. Với những chiếc máy lạnh đời cũ, thường thì chúng chỉ được trang bị một lớp màng lưới giúp lọc bụi thô. Nhưng ở những chiếc máy lạnh thế hệ mới, tính từ năm 2015, chúng cũng đã được trang bị thêm hệ thống màng lọc tĩnh điện, màng lọc HEPA hoặc màng lọc tráng tinh thể bạc… với chức năng lọc bụi , diệt khuẩn, diệt virus, chống nấm mốc, tạo ion… Vậy nên thực ra, chúng cũng có thể hoạt động tương tự như một chiếc máy lọc không khí đúng nghĩa, chỉ khác là chi phí đầu tư và vận hành của chúng cao hơn máy lọc không khí bình thường rất nhiều lần. Tuy nhiên, theo đánh giá của các chuyên gia điện lạnh thì tính năng lọc khí và diệt khuẩn ở điều hòa nhiệt độ thực ra " không thể so sánh" với một thiết bị chuyên dụng như máy lọc không khí. Vì hiệu quả lọc không khí còn phụ thuộc vào kích cỡ màng lọc phù hợp với diện tích phòng sử dụng. Với những khoảng kích cỡ phòng khác nhau thì sẽ cần những khoảng kích cỡ màng lọc khác nhau. Trong khi đó, màng lọc tích hợp trong các dòng máy lạnh dù là I.OHP hay I.5HP hay 2.OHP… nhìn chung lại có kích cỡ không chênh lệch nhau là bao. Như thế, tốt nhất banj cũng chỉ coi đây là một phần giải pháp giúp nhà cửa được sạch mát. Quạt lạnh Điều này thoạt nghe có phần kỳ lạ song trên thực tế, những chiếc quạt lạnh cũng có thể coi là một giải pháp phần nào giúp làm sạch không khí trong nhà bạn. Bởi hầu hết những chiếc quạt lạnh đều có trang bị lớp màng lọc bụi thô bao phía sau hoặc cả hai bên cạnh quạt. Chỉ vậy thôi cũng đã có thể giúp bạn giữ lại một lượng bụi phòng không nhỏ trên màng lọc. Và khi thường xuyên vệ sinh những miếng lưới lọc đó là bạn cũng đã " xử lý" được không ít lượng bụi dư gây ô nhiễm không khí trong phòng. Lúc này, nếu bạn có sở thích " tái chế" đồ đạc, bạn có thể tận dụng những chiếc quạt lạnh này khi không cần dùng chức năng làm lạnh để làm chiếc máy lọc không khí giá rẻ cho mình. Bạn chỉ cần đặt mua các loại màng lọc HEPA, than hoạt tính ( bạn có thể timg thấy chỗ bán trên mạng) có kích cỡ tương đương để thay thế cho lớp bọt biển thấm nước tạo hơi lạnh trong quạt lạnh. Khi đó, những chiếc quạt lạnh sẽ có hiệu quả lọc không khí như một chiếc máy lọc không khí thực thụ. Nếu không có quạt lạnh, bạn cũng có thể tận dụng chính những chiếc quạt hộp trong gia đình mình để biến chúng thành máy lọc không khí. Đầu tiên, bạn cần có hộp các – tông hoặc xốp với kích cỡ có thẻ bao kín được chiếc quạt hộp bạn có. Làm kín hộp, và trổ hai mặt đối diện, một mặt vừa bằng mặt trước quạt để thổi hơi ra, và mặt còn lại vừa đủ để có thể dùng màng lọc lấp kín. Ta da! Bạn đã có được chiếc máy lọc không khí " chân chính" ở dạng thô sơ nhất. Cây trồng Theo tài liệu nghiên cứu của NASA thì " trồng cây" trong nhà có thể làm sạch và trẻ hóa không khí, ngoài ra nó còn giúp bảo vệ con người tránh khỏi tác dụng phụ liên quan liên quan đến các độc tố phổ biến như formaldehyde, ammonia và benzen". Một nghiên cứu khác thực hiện vào năm 1996 còn cho thấy: một phòng ngủ không cây xanh sẽ có lượng vi khuẩn trong không khí nhiều hơn 50% so với phòng ngủ có trồng cây xanh ".  Những cây trồng trong nhà được NASA khuyến nghị đó là: cây thường xuân, cây lưỡi hổ,. cây lô hội, cây dương xỉ… Tuy nhiên, có một lưu ý nhỏ đối với những ai yêu thích trồng cây cảnh trong nhà đó là: vào buổi đêm, khi không có ánh sáng để quang hợp, phần lớn cây trồng sẽ hấp thụ khí ô xi và thải ra khí các-bo-nic. Nếu đặt quá nhiều cây trong phòng kín vào buổi tối, đây lại có thể trở thành một " liều thuốc độc" dành cho sức khỏe của bạn. Vì vậy, tốt nhất bạn không nên đặt cây to trong phòng ngủ để có thể tiện di chuyển cây ra khỏi phòng ngủ mỗi khi đêm về. Ngoài ra, nếu muốn cây trong nhà luôn được tươi tốt, bạn nên đưa cây ra ngoài trời để đảo đất, bón phân, phơi nắng theo định kỳ. Đặc biệt lưu ý, bạn không nên tưới cây quá nhiều cho cây trồng trong nhà vì đất ẩm rất dễ sinh nấm mốc, vi khuẩn…