Hiện nay, nhiều người đổ xô vào thị trường chứng khoán như chạy theo một trào lưu đầu tư mới, dù kiến thức hay kinh nghiệm về sự vận hành thị trường này còn rất hạn hẹp.

Tuy vậy, cũng có nhiều người trong số này lại “trúng” lớn. Điều này được lý giải như thế nào?

Có người cho rằng họ gặp may, kèm theo đó là nhận định có chút cay cú là “về lâu dài, trước sau gì họ cũng chết”. Rõ ràng, với kiểu đầu tư “nghe ngóng”, “ăn theo”, “bầy đàn”, người chơi cổ phiếu sẽ gặp rất nhiều rủi ro. Tuy nhiên, nếu bảo rằng họ không biết gì, chỉ gặp may cũng không phải hoàn toàn đúng.

Người ta thường bảo thị trường chứng khoán của Việt Nam chẳng tuân theo quy luật nào cả. Thực ra, cái được gọi là “không có quy luật” ấy lại chính là một quy luật - quy luật của một thị trường chứng khoán sơ khai.

Trong thị trường này, có những quy luật “không phải là quy luật, nhưng lại là quy luật”. Chính sự nhạy bén trong kinh doanh, sự nhạy bén trong nắm bắt “quy luật không phải là quy luật” ấy đã giúp cho nhiều người chơi thành công.

Thực ra, những người này cũng phân tích, chỉ có điều là họ đang dùng những phân tích “đơn giản nhưng hiệu quả”. Họ biết vận dụng sự vận động của quy luật kinh tế hơn là các yếu tố tài chính vốn không phải là sở trường của họ.

Yếu tố kinh tế nào đang được những người đầu tư thiếu hiểu biết về tài chính vận dụng? Thứ nhất, về góc độ kinh tế vĩ mô, họ nghe ngóng và phân tích các chính sách về cổ phần hóa, cho vay cầm cố, các chủ trương sáp nhập, giải thể doanh nghiệp, thành lập các tập đoàn kinh tế, về việc Việt Nam gia nhập WTO...

Thứ hai, ở góc độ kinh tế vi mô, họ làm các phân tích rất nhanh về quy luật cung cầu trên thị trường đối với các loại cổ phiếu, về sức mua, về sự khan hiếm thực tế hay giả tạo, về độ co dãn của thị trường, về chiến lược giá khi cổ phiếu lên sàn... Điều đáng nói là những phân tích này được thực hiện cực kỳ đơn giản, với tốc độ cực nhanh, nhờ vào những thông tin nghe ngóng đựơc.

Ở đây, có sự tương tự như những nhà đầu tư (hay đầu cơ) bất động sản. Họ chỉ có một ít kiến thức cơ bản về quy luật cung cầu, dự báo thị trường, kỹ thuật làm giá để đưa ra các quyết định mua bán đất và kiếm lời bạc tỉ.

Phải chăng, đó cũng là một quy luật khá bất ngờ, nhưng hết sức thú vị. Có những điều rất đơn giản, nhưng lại không dễ phát hiện, ngược lại, người ta hay đi tìm những thứ cao xa mà quên mất mặt đất - điểm tựa vững chắc đang ở ngay dưới chân mình.