20:44 09/10/2019

Tp.HCM sẽ có 9 trạm quan trắc môi trường tự động vào năm 2020

Hà Minh

Tp.HCM phấn đấu xây dựng 9 trạm quan trắc tự động vào 2020 và đến 2030 là 18 trạm để dự báo kịp thời các chỉ số ô nhiễm không khí đến người dân

Nguyên nhân gây ô nhiễm không khí tại Tp.HCM là do bụi mịn và tiếng ồn...
Nguyên nhân gây ô nhiễm không khí tại Tp.HCM là do bụi mịn và tiếng ồn...

Phải hơn 1 tuần sau khi tình trạng ô nhiễm không khí tại Tp.HCM, Trung tâm Quan trắc Tài nguyên và Môi trường (Sở Tài nguyên và Môi trường) mới chính thức công bố nguyên nhân và tình hình chất lượng môi trường tại Tp.HCM. Sự chậm trễ công bố các chỉ số ô nhiễm không khí đến người dân, theo đại diện Trung tâm Quan trắc Tài nguyên - Môi trường là vì quan trắc theo phương pháp thủ công.

Tại cuộc họp báo vào chiều 9/10/2019 về diễn biến hiện tượng mù quang hóa và tình hình chất lượng môi trường không khí thời gian gần đây tại Tp.HCM, ông Cao Tung Sơn, Giám đốc Trung tâm Quan trắc Tài nguyên và Môi trường, cho biết, kết quả quan trắc tại 30 vị trí với tần suất 10 ngày trong tháng 9 vừa qua (vào 2 thời điểm 7h30-8h30 và 15h-16h) cho thấy, ô nhiễm chất lượng không khí chủ yếu là do bụi lơ lửng và mức ồn do các hoạt động giao thông gây ra. Cụ thể, kết quả quan trắc tại 19 vị trí giao thông cho thấy số liệu bụi lơ lửng vượt 50,8% và số liệu tiếng ồn vượt 93,9% quy chuẩn cho phép.

Đặc biệt nồng độ các chất ô nhiễm quan trắc được tại các vị trí Cát Lái, ngã tư Huỳnh Tấn Phát - Nguyễn Văn Linh, Gò Vấp, An Sương, Bình Phước luôn có giá trị cao và thường xuyên vượt quy chuẩn.

Trong đó, vị trí Cát Lái (tại vòng xoay Mỹ Thủy) có nồng độ các chất ô nhiễm cao nhất với 99% số liệu bụi lơ lửng và 100% số liệu ồn quan trắc được trong 9 tháng đầu năm 2019 vượt quy chuẩn cho phép.

Về hiện tượng mù quang hóa, Trung tâm Quan trắc Tài nguyên – Môi trường, cho biết đây là một dạng ô nhiễm không khí xảy ra ở tầng đối lưu của khí quyển, sinh ra do ánh sáng mặt trời tác dụng lên các loại khí thải tạo nên những hợp chất có hại cho sức khỏe con người, làm giảm tầm nhìn.

Nguyên nhân dẫn đến hiện tượng này là do hoạt động của dãy hội tụ nhiệt đới kết hợp với không khí lạnh khuếch tán sâu xuống phía Nam khiến thời tiết tại Tp.HCM luôn ở trạng thái nhiều mây, không có nắng, nền nhiệt thấp, có mưa gián đoạn trên diện rộng, độ ẩm không khí cao và trong khí quyển có các hạt nhân ngưng kết khiến hơi nước bám vào nên xuất hiện sương mù.

Ngoài ra, do trời không nắng, không có đủ bức xạ làm nóng mặt đất, tạo ra lớp nghịch nhiệt làm cho các khí ô nhiễm (phát thải từ hoạt động giao thông, công nghiệp và sinh hoạt của người dân...) nằm lớp sát mặt đất không phát tán lên cao được gây tích tụ ô nhiễm.

Kết quả quan trắc trong thời gian diễn ra mù quang hóa từ ngày 3/9 đến 20/9 cho thấy có sự gia tăng đột biến các chất ô nhiễm (NO2, SO2, CO, bụi lơ lửng, PM10, PM2.5). Đặc biệt ngày 20/9 mức tăng các chất ô nhiễm lần lượt là: Bụi lơ lửng tăng 2,19 lần, NO2 tăng 1,41 lần, CO tăng 1,4 lần, PM10 tăng 1,9 lần, PM2.5 tăng 2,2 lần và nồng độ các chất ô nhiễm giữa thời điểm buổi sáng và buổi chiều không có sự chênh lệch cao. Trong ngày này các thông số bụi lơ lửng, PM10, PM2.5 cũng tăng cao với các mức lần lượt là 50%, 25%, 50%.

Hiện tượng mù quang hóa tại Tp.HCM thường hình thành trong các ngày diễn ra hiện tượng nghịch nhiệt bức xạ mạnh mẽ làm giảm khả năng hòa trộn, phát tán ô nhiễm dẫn đến việc tích tụ, đặc biệt trong khu vực nội thành. Hiện tượng này diễn ra theo định kỳ hàng năm, duy trì khoảng 6-7 ngày, xuất hiện trong khoảng 5 năm trở lại đây. Cụ thể, thời điểm xảy ra hiện tượng trên là từ ngày 1 - 7/10/2015; từ ngày 12 - 15/10/2016; từ ngày 16 - 18/01/2018 và hiện tại từ ngày 18/9/2019 đến 25/9/2019.

Do đó, trung tâm khuyến cáo người dân, đặc biệt là trẻ em, người lớn tuổi, phụ nữ mang thai hạn chế ra bên ngoài, tham gia giao thông hay các hoạt động ngoài trời. Nếu có nhu cầu ra ngoài, người dân cần trang bị khẩu trang, mặc áo chống nắng, đeo kính che mắt, hạn chế sử dụng nước mưa, tránh phơi thực phẩm ngoài trời…

Ngoài ra, để dự báo kịp thời, ngay lập tức các chỉ số ô nhiễm không khí đến người dân, theo ông Sơn, Tp.HCM phấn đấu sẽ xây dựng 9 trạm quan trắc tự động vào năm 2020 và đến 2030 sẽ tăng lên 18 trạm.