Đông Nam Á tham vọng đưa thanh toán bằng cách “quét” QR code lên tầm xuyên biên giới
Việc chấp nhận thanh toán QR là một chuyện, nhưng khả năng thanh toán xuyên biên giới quốc gia lại là chuyện khác...
Từ Bali đến Bangkok, người dân các thành phố này đang từ bỏ thẻ ngân hàng và thanh toán bằng mã QR. Phương thức thanh toán mới đã rất phổ biến, nhưng có một nhược điểm. Đó là hiện tại, nó chỉ dành cho người dân địa phương.
Jeniffer Stenlie, một chủ doanh nghiệp đến từ Jakarta, tỏ ra nghi ngờ khi biết rằng mình có thể sử dụng ứng dụng ngân hàng Indonesia của mình ở Thái Lan. “Chỉ cần quét mã QR tại quầy bán hàng”, một người bán hàng Thái Lan thân thiện đảm bảo với cô trong một chuyến đi mua hàng vào tháng 6/2022. Cô rất vui khi việc thanh toán được thực hiện ngay lập tức - và với tỷ lệ chuyển đổi tốt hơn cô mong đợi.
Stenlie, người điều hành một cửa hàng kinh doanh quần áo nhỏ dành cho phụ nữ, đã quét mã QR để thanh toán khi mua hàng tại hết trung tâm mua sắm này đến trung tâm khác của Bangkok, khi cô mua sắm giày dép, đồ ăn và thức uống. “Kể từ thời điểm đó, tôi thích quét QR hơn thẻ tín dụng hoặc tiền mặt”, cô nói.
THỎA THUẬN THAM VỌNG ĐẦU TIÊN VỀ THANH TOÁN QR CODE GIỮA CÁC QUỐC GIA ĐÔNG NAM Á
Các mã QR mà Stenlie đã quét là một phần của thỏa thuận đầy tham vọng giữa Indonesia, Singapore, Malaysia, Thái Lan và Philippines - dường như là thỏa thuận đầu tiên thuộc loại này.
Trong vài năm qua, ngân hàng trung ương của các quốc gia này đã cố gắng kết nối hệ thống của họ, cho phép cư dân của họ sử dụng thanh toán QR cho các giao dịch xuyên biên giới mà không phải trả bất kỳ khoản phí nào, thường có tỷ lệ chuyển đổi tốt hơn so với tỷ lệ quy đổi do các bộ xử lý thanh toán như Visa và American Express đặt ra. Sau khi chạy một loạt các chương trình thử nghiệm thầm lặng và đạt được thỏa thuận chính thức vào năm 2022, hệ thống này đang bắt đầu trở nên phổ biến, ở mọi nơi từ các thị trấn đến các cửa hàng cao cấp.
Ở Trung Quốc và Ấn Độ, thanh toán QR đã cách mạng hóa nền thương mại. Được hỗ trợ bởi những gã khổng lồ tài chính khu vực tư nhân như Paytm và Ant Group của Alibaba, ngay cả khoản thanh toán nhỏ nhất cũng có thể được thực hiện bằng cách quét mã QR. Trên đường phố Delhi, những người ăn xin vẫy mã QR in sẵn khi những người lái xe đi ngang qua. Ở Trung Quốc, đó là phương thức thanh toán phổ biến nhất đối với 95% người dân, kể cả một số kẻ trộm.
BƯỚC NHẢY VỌT TRONG THANH TOÁN BẰNG MÃ QR
Việc chấp nhận thanh toán QR là một chuyện, nhưng khả năng thanh toán xuyên biên giới quốc gia lại là chuyện khác. Mặc dù khách du lịch Trung Quốc có thể sử dụng mã QR Alipay tại một cửa hàng chấp nhận thanh toán ở Nhật Bản hoặc Hoa Kỳ, nhưng mạng lưới Đông Nam Á là một thỏa thuận trực tiếp giữa các hệ thống ngân hàng trung ương.
David E. Sumual, nhà kinh tế trưởng tại Ngân hàng Trung Á thuộc sở hữu tư nhân của Indonesia, cho biết: “Thực ra, cơ chế xuyên biên giới khá đơn giản. Nó liên quan đến việc các ngân hàng trung ương giữa hai quốc gia thực hiện một thỏa thuận thanh toán bằng đồng nội tệ của họ, không còn thông qua đồng đô la Mỹ nữa. Vì vậy, nó nới lỏng sự phụ thuộc của đồng nội tệ vào đồng đô la Mỹ”.
Đối với khách du lịch, những lợi ích cụ thể hơn rất nhiều. Vào tháng 4 năm nay, Gisela Swagarita, một copywriter 33 tuổi đến từ Jakarta, đã vô cùng bối rối khi nhận ra mình đã để quên ví ở khách sạn khi đi nghỉ ở thành phố tiệc tùng Pattaya của Thái Lan. Nhưng nhờ có hệ thống thanh toán mã QR xuyên biên giới, cô ấy đã có thể sử dụng ứng dụng ngân hàng Indonesia của mình để thanh toán tại quán cà phê nhỏ nơi cô ấy dùng bữa. Swagarita cảm thấy nhẹ nhõm. Cô nói: “Vì tôi hơi đãng trí nên việc thanh toán không dùng tiền mặt và không cần thẻ sẽ thiết thực hơn”.
Chương trình này vẫn đang ở giai đoạn đầu, chưa có dữ liệu chính thức nào về số lượng hoặc giá trị của các giao dịch được thực hiện. Nhưng các thông báo công khai cho thấy hệ thống hiện đang hoạt động giữa Indonesia, Malaysia và Thái Lan, với Singapore được liên kết một phần và Philippines đang tìm cách tham gia trong tương lai gần. Năm quốc gia chiếm khoảng 85% nền kinh tế Đông Nam Á và là một trung tâm thương mại và du lịch liên kết chặt chẽ với nhau.
Hơn nữa, không phải tất cả các cửa hàng trên khắp các quốc gia tham gia đều chấp nhận hệ thống QR xuyên biên giới; nó chủ yếu có sẵn trong các cửa hàng lớn hơn đã quen với khách du lịch.
Động lực của thỏa thuận phản ánh bước nhảy vọt trong thanh toán bằng mã QR ở các quốc gia tham gia, đặc biệt là ở Indonesia. Mặc dù ví kỹ thuật số vẫn là phương thức được ưa chuộng để thanh toán không dùng tiền mặt, Indonesia vẫn là quốc gia dẫn đầu về việc áp dụng QR ở Đông Nam Á. Thanh toán QR tại quốc gia này đã tăng gần gấp ba lần mỗi năm kể từ khi ra mắt vào năm 2019.
Teguh Yudo Wicaksono, người đứng đầu Viện Mandiri, bộ phận nghiên cứu của Ngân hàng Mandiri thuộc sở hữu nhà nước của Indonesia, cho biết hệ thống mã QR quốc gia của Indonesia - QRIS - là “một cuộc cách mạng”. “Nó đã mở ra nhiều cơ hội, đặc biệt là cho những người chưa có tài khoản ngân hàng”.
Mỗi quốc gia tham gia có hệ thống mã QR quốc gia riêng, giống như QRIS. Tại Singapore, nó là một phần của hệ thống NETS trên phạm vi rộng hơn, trong khi Malaysia sử dụng DuitNow và Thái Lan có PromptPay.
Theo một cuộc thảo luận nhóm liên quan đến G20 vào năm 2022, Bloomberg đưa tin, bước tiếp theo là các ngân hàng trung ương từ các quốc gia ASEAN kết nối mạng lưới này với các nhóm khu vực khác trên toàn cầu.
Các liên kết dựa trên mã QR là bước đầu tiên, đồng thời cho thấy quỹ đạo công nghệ rất hay thay đổi. Ngay bây giờ, QR có thể được sử dụng ở bất cứ đâu, nhưng cũng có thể trong vài năm nữa, chúng ta sẽ có một hệ thống thanh toán sáng tạo hơn. Tất cả phụ thuộc vào công chúng.
