Hàng ngàn dự án không thể "chạy" được vì vướng cơ chế
Thị trường bất động sản đang gặp vấn đề về cấu trúc. Thị trường này mất cân đối kéo theo thị trường tài chính, chính sách cũng có phần "lệch", cần tái cấu trúc, xử lý các điểm "nghẽn"...
Đây là thông tin mà PGS Trần Đình Thiên, thành viên Tổ tư vấn kinh tế của Thủ tướng, chia sẻ tại tọa đàm "Điểm sáng về cơ chế, chính sách cho thị trường bất động sản Việt Nam", do Hội Môi giới bất động sản Việt Nam (VARS) tổ chức tại TP.HCM ngày 25/02/2023.
HƠN 1.200 DOANH NGHIỆP BẤT ĐỘNG SẢN ĐÃ PHẢI ĐÓNG CỬA
Đồng quan điểm, ông Nguyễn Văn Đính, Chủ tịch VARS, cho biết những vướng mắc đối với thị trường bất động sản về cơ chế chính sách đã xuất hiện từ năm 2018, 2019. Gần đây là vướng mắc trong điều hành về chính sách tín dụng để chống đỡ vấn đề lạm phát và tỷ giá hối đoái.
Theo thống kê, nguồn cung vốn mới bơm vào thị trường bất động sản năm 2019 - 2020 giảm chỉ còn 20% so với 2018. Đến năm 2020 - 2021 còn khoảng 40% và năm 2022 giảm còn 20% so với năm 2018.
"Hiện nay có hàng nghìn dự án bất động sản (trị giá tương đương khoảng 30 tỷ USD) không thể "chạy" được vì vướng cơ chế chính sách. Trong giai đoạn 2022 có hơn 1.200 doanh nghiệp bất động sản phải đóng cửa, rất nhiều công trường, dự án ngừng hoạt động; doanh nghiệp mới xuất hiện không đáng kể...", ông Đính cho biết thêm.
Về tháo gỡ cho thị trường, theo ông Thiên, Chính phủ cũng có cách tiếp cận mới để tháo gỡ điểm nghẽn chính sách cho thị trường bất động sản. Cụ thể, trong thời ngắn vừa qua Thủ tướng đã ban hành 4 chỉ thị tháo gỡ từ lĩnh vực ngân hàng, các gói lãi suất, tài chính, gói 110.000 tỷ đồng...
Tuy nhiên, TS. Cấn Văn Lực, thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách Tài chính - Tiền tệ quốc gia, cho rằng để tháo gỡ vướng mắc cho thị trường bất động sản, cần rút kinh nghiệm trong quá trình thực hiện, hỏi học từ quốc tế và tiếp cận đa chiều và đưa ra hai nhóm chính sách, ngắn hạn và dài hạn.
Trong đó, nhóm giải pháp ngắn hạn là những chính sách tập trung tháo gỡ vấn đề đang nóng nhất của thị trường, gồm pháp lý và vốn. Nếu tháo gỡ được vấn đề pháp lý thì hàng trăm dự án được giải toả, dòng tiền từ đây mà ra. Quan trọng hơn, tháo gỡ được vấn đề pháp lý chính là củng cố niềm tin cho thị trường. Sau hàng loạt cuộc họp của Chính phủ thì các địa phương vào cuộc mạnh mẽ hơn.
"TẮC" Ở TRÁI PHIẾU DOANH NGHIỆP
Về vốn cho thị trường bất động sản, ông Lực cho rằng nóng nhất chính là vấn đề trái phiếu. Theo tính toán, khoảng 120.000 tỷ đồng trái phiếu bất động sản đáo hạn trong năm 2023, sang năm 2024 là khoảng 110.000 tỷ đồng. Mua lại lượng trái phiếu này đang gây áp lực rất lớn cho các nhà đầu tư bất động sản.
Những ngày vừa qua, dư luận đã thấy Nova Group đang vất vả đàm phán, thương lượng để giải quyết trái phiếu đáo hạn.
Đối với tín dụng cho bất động sản, ông Lực đề xuất cho phép cơ cấu lại nợ, giữ nhóm nợ. Không nới room tín dụng cho lĩnh vực bất động sản, vì năm 2022 tín dụng cả hệ thống tăng trưởng 14,5%, riêng tín dụng cho bất động sản đã tăng trưởng 24,2% thì năm nay không thể cao hơn. Vấn đề của bất động sản là "tắc" ở trái phiếu doanh nghiệp.
Ngoài ra, nhiều doanh nghiệp vướng mắc ở đất khu công nghiệp, tiền thuê đất, thuế,… muốn nộp cũng không được vì địa phương sợ trách nhiệm, không dám làm. Vai trò của địa phương vô cùng quan trọng, cho nên cuộc họp trực tuyến toàn quốc vừa qua giữa Thủ tướng với các bộ, ngành, địa phương và doanh nghiệp bất động sản là cú hích rất lớn cho các địa phương, doanh nghiệp phải vào cuộc.
Một vấn đề nữa là giải ngân đầu tư công trong năm 2023 sẽ tốt hơn năm 2022. Bên cạnh đó, những dự án hạ tầng lớn nhất của các địa phương, các trung tâm logistics lớn đang hình thành sẽ tác động tích cực đến thị trường bất động sản.
Trong thời ngắn vừa qua, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành 4 chỉ thị tháo gỡ điểm "nghẽn" chính sách từ lĩnh vực ngân hàng, các gói lãi suất, tài chính, gói 110.000 tỷ đồng... nhằm tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển lành mạnh…
Theo TS. Võ Trí Thành nếu thực hiện được kế hoạch của Chính phủ, đạt 95% trong mục tiêu hơn 700.000 tỷ đồng sẽ là kết quả chưa từng có trong lịch sử đầu tư công.
Tuy nhiên, theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, năm 2023, cam kết đầu tư giải ngân khó tạo đột phá vì năm 2022 đã tăng mạnh, hơn 22 tỷ USD giải ngân đầu tư nước ngoài. Song theo ông Thành, cam kết vốn đầu tư nước ngoài của năm nay có thể đạt 40 tỷ USD, đây là nguồn lực tích cực cho nền kinh tế.
Các chuyển động về chính sách, về quy hoạch, những giải pháp cho giải ngân đầu tư công, thu hút đầu tư nước ngoài…. ít nhiều đều có tác động tích cực đến lĩnh vực bất động sản.
