Tàu vận tải tự hành siêu tốc ART - phương tiện vận tải thông minh lý tưởng cho giao thông công cộng
ART được coi là phương tiện giao thông công cộng tiên tiến, có thể thay thế đường sắt nhẹ LRT và BRT do lắp đặt nhanh, lượng khí thải thấp và chi phí đầu tư thấp, chỉ bằng khoảng 1/5 so với Metro…
Autonomous Rail Rapid Transit (ART), tạm dịch là tàu vận tải tự hành siêu tốc, là "phương tiện vận tải nhanh thông minh đầu tiên trên thế giới". Đây là một loại phương tiện có nhiều khoang với khớp nối có hướng dẫn LiDAR (sử dụng cảm biến quang học) để vận chuyển hành khách đô thị với khối lượng lớn.
Công ty sản xuất đầu máy điện Trung Quốc CRRC bắt đầu phát triển ART từ năm 2013 như một cách để giảm bớt tình trạng tắc nghẽn ở các trung tâm đô thị đông đúc tại nước này. ART được mô tả là sự kết hợp giữa xe buýt và xe điện – còn được gọi là " xe điện không đường ray"- với các toa được nối với nhau bằng các lối đi có khớp nối.
ART được cho là “công nghệ vượt trội cho các hệ thống giao thông đô thị và là chất xúc tác giao thông công cộng nhằm chuyển trọng tâm sang thúc đẩy công nghệ xanh trong môi trường đô thị.
Theo các chuyên gia, hệ thống ART đặc biệt hiệu quả như một giải pháp vận chuyển đô thị xương sống cho các thành phố có dân số xấp xỉ 1 đến 5 triệu người.
KHẢ NĂNG CƠ ĐỘNG CAO VỚI NHIỀU CÔNG NGHỆ CẢM BIẾN AN TOÀN
Khả năng cơ động là tính năng quan trọng nhất của ART, cho phép phương tiện vận tải này có thể xử lý các đường cua gấp và không bị ràng buộc vào đường ray nên chúng có thể di chuyển quanh các góc cua và bùng binh một cách trơn tru.
ART ba toa dài khoảng 30 m với chi phí đầu tư khoảng 15 triệu nhân dân tệ (2,2 triệu USD), có thể di chuyển với tốc độ 70 km/h và chở tới 300 hành khách. ART bốn toa đã được xuất xưởng vào năm 2021 có thể chở 320 hành khách. ART năm toa cung cấp chỗ cho 500 hành khách.
Ngoài ra, 2 xe ART có thể bám sát nhau mà không cần hệ thống kết nối cơ học, tương tự như điều khiển nhiều đoàn tàu. Bên cạnh đó, ART được thiết kế sàn thấp dễ tiếp cận cho hành khách.
ART được chế tạo với cabin của người lái ở hai đầu, cho phép nó di chuyển theo cả hai hướng với tốc độ tối đa. Chúng được trang bị các cảm biến quang học và các loại cảm biến khác nhằm giúp phương tiện tự động đi theo tuyến đường được xác định bởi một vạch kẻ ảo trên đường. Hệ thống lái vô lăng cũng cho phép người lái điều khiển phương tiện theo cách thủ công, kể cả đi vòng quanh.
Ngoài ra, hệ thống cảnh báo chệch làn đường giúp giữ phương tiện ở trong làn đường của nó và tự động cảnh báo khi đi chệch khỏi làn đường. Hệ thống cảnh báo va chạm cũng hỗ trợ người lái giữ khoảng cách an toàn với các phương tiện khác trên đường.
Hệ thống hỗ trợ trên xe cũng có khả năng phân tích tình trạng giao thông trên tuyến đường đã chọn và có thể đề xuất đường vòng để tránh tắc nghẽn giao thông. Gương chiếu hậu điện tử hoạt động với camera điều chỉnh từ xa và cung cấp tầm nhìn rõ hơn so với gương thông thường, bao gồm thiết bị tự động làm mờ để giảm chói.
Ngoài các cảm biến đã được đề cập, chế độ xem camera 360° và hệ thống radar trên xe được phát triển để tăng cường độ an toàn khi vận hành thường xuyên. Nhiều trung tâm điều khiển, hệ thống tín hiệu thông tin liên lạc, mạch ưu tiên giao lộ và thiết bị an toàn giao thông cũng được cài đặt dọc tuyến đường. Các hệ thống này giao tiếp với tàu ART 100 m trước khi đến giao lộ đường bộ. Tàu ART có thể gửi tín hiệu báo hiệu đã đến và hệ thống đèn cảnh báo có thể ưu tiên cho hệ thống ART đi qua.
PHƯƠNG TIỆN VẬN TẢI CÔNG CỘNG XANH, CHI PHÍ THẤP
ART chạy bằng pin lithium-titanate và có thể di chuyển quãng đường 40 km mỗi lần sạc đầy. Pin có thể được sạc lại thông qua các bộ thu hiện tại tại các nhà ga. Thời gian sạc lại cho chuyến đi 3 đến 5 km là 30 giây và cho chuyến đi 25 km là 10 phút. Lệnh sạc pin cũng được thực hiện hoàn toàn tự động. Hệ thống ART tự động chuyển đến vị trí chính xác và sạc được tự động kích hoạt.
ART thế hệ tương lai sử dụng khí Hydro để phát điện cho động cơ thay cho hệ thống pin lithium-titanate. Với mỗi bình khí Hydro 30 kg, tàu ART có thể đi được 1.000 km. Các nhà quan sát kỳ vọng, phương tiện này sẽ có thể làm nên cuộc cách mạng lớn cho ngành vận tải hành khách khối lượng lớn với chi phí vận hành thấp, thân thiện với môi trường.
Tuyến ART đầu tiên trên thế giới được khai trương tại Chu Châu ngày 2 tháng 6 năm 2017, với tổng chiều dài 6,5 km. Cho đến nay, đã có 4 nước sử dụng tàu ART bao gồm Trung Quốc, Úc, Abu Dhabi và Malaysia. Thành phố Kuching ở Malaysia cũng đã mua 38 xe ART chạy bằng Hydro.
Trung Quốc sẽ là quốc gia tiên phong sẽ thay thế hệ thống xe bus chạy bằng khí đốt và dầu diesel bằng hệ thống ART.
