Việt Nam và Vương quốc Anh đẩy mạnh hợp tác giáo dục trong kỷ nguyên AI và chuyển đổi số

Chia sẻ tại Diễn đàn Giáo dục Việt Nam 2025 (Vietnam Education Forum – VEF 2025) do Hiệp hội Doanh nghiệp Anh quốc tại Việt Nam (BritCham Vietnam) tổ chức ngày 11/11, Đại sứ Iain Frew, Đại sứ Vương quốc Anh tại Việt Nam, nhấn mạnh trí tuệ nhân tạo và các công cụ kỹ thuật số đang làm thay đổi căn bản phương thức dạy và học trên toàn cầu, đồng thời các mối quan hệ hợp tác quốc tế đang định hình lại tương lai của giáo dục đại học và đào tạo nghề.

TĂNG CƯỜNG HỢP TÁC CHÍNH PHỦ, CÁC TRƯỜNG ĐẠI HỌC, CƠ SỞ GIÁO DỤC VÀ DOANH NGHIỆP

Theo Đại sứ, việc ứng dụng AI trong giáo dục không chỉ nhằm trao quyền cho người học và nâng cao năng lực cho giáo viên, mà còn hướng tới xây dựng một hệ thống giáo dục đủ linh hoạt để giúp thế hệ trẻ sẵn sàng trước những biến chuyển nhanh chóng của thế giới. Điều này đòi hỏi ngành giáo dục phải chủ động tiếp nhận đổi mới, bảo đảm chất lượng và thúc đẩy tính bao trùm, để mọi người – dù ở bất kỳ hoàn cảnh nào – đều có cơ hội tiếp cận tri thức và phát triển.

Trong bối cảnh mới, nhiệm vụ tăng cường hợp tác giữa chính phủ, các trường đại học, cơ sở giáo dục và doanh nghiệp trở nên cấp thiết. “Chỉ khi các bên phối hợp chặt chẽ, giáo dục mới có thể trở thành động lực cho tăng trưởng bền vững và mở rộng cơ hội cho tất cả”, Đại sứ Iain Frew khẳng định.

Ông đồng thời cho biết Vương quốc Anh, với thế mạnh về chuyên môn, nghiên cứu và hệ thống giáo dục hàng đầu thế giới, sẵn sàng đồng hành hỗ trợ Việt Nam trong mục tiêu phát triển nguồn nhân lực và thúc đẩy chuyển đổi số.

Đại sứ cũng nhấn mạnh quan hệ giữa Vương quốc Anh và Việt Nam đang ở giai đoạn phát triển mạnh mẽ. Vừa qua, nhân chuyến thăm chính thức của Tổng bí thư Tô Lâm tại Vương quốc Anh, hai nước đã nâng cấp quan hệ lên đối tác chiến lược toàn diện.

“Khuôn khổ Đối tác Chiến lược Toàn diện củng cố hợp tác trong sáu trụ cột quan trọng, giáo dục được nhấn mạnh là một trong những trụ cột cốt lõi, bên cạnh chính trị, thương mại, khoa học, chuyển đổi xanh, văn hóa và hợp tác quốc tế”, Đại sứ Iain Frew cho biết.

Cũng trong chuyến thăm chính thức Vương quốc Anh của Tổng Bí thư Tô Lâm, Bộ trưởng Giáo dục và Đào tạo Việt Nam Nguyễn Kim Sơn đã có buổi gặp với Bộ trưởng Bộ Kỹ năng Vương quốc Anh Baroness Smith, và hai bên đã ký Thư bày tỏ ý định nhằm khẳng định cam kết chung trong việc mở rộng hợp tác giáo dục.

Ông Matt Ryland, Giám đốc Điều hành BritCham Việt Nam, cho biết nhiều năm qua, hợp tác giáo dục giữa Anh và Việt Nam đã phát triển mạnh mẽ - từ bậc mầm non đến đại học, từ đào tạo nghề đến nghiên cứu khoa học.

Theo ông Matt Ryland, công nghệ và trí tuệ nhân tạo đang thay đổi cách dạy và học: từ cá nhân hóa bài giảng, hỗ trợ đánh giá, đến giúp giáo viên hiểu rõ hơn từng học sinh. Trong khi đó, quốc tế hóa giáo dục mở ra nhiều chương trình liên kết, trao đổi văn hóa và nghiên cứu, giúp học sinh tiếp cận thế giới và phát triển tư duy toàn cầu.

“Tại Việt Nam, nhu cầu về một nền giáo dục vừa hiện đại, hội nhập, vừa giữ được bản sắc dân tộc đang trở nên rõ nét hơn bao giờ hết. Phụ huynh, nhà trường và xã hội đều mong muốn đổi mới, nhưng không đánh mất những giá trị cốt lõi làm nên sức mạnh của giáo dục Việt Nam”, Giám đốc Điều hành BritCham Việt Nam nói.

VIỆT NAM ĐÃ THU HÚT TRÊN 700 DỰ ÁN HỢP TÁC ĐẦU TƯ NƯỚC NGOÀI TRONG LĨNH VỰC GIÁO DỤC

Theo bà Nguyễn Thu Thuỷ, Cục trưởng Cục Hợp tác Quốc tế, Bộ Giáo dục và Đào tạo Việt Nam, phát triển giáo dục được xác định là một trong 03 khâu đột phá để thực hiện chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam giai đoạn 2021-2030.

Đại diện Bộ Giáo dục và Đào tạo cho biết để thực hiện mục tiêu tạo bước chuyển biến mạnh mẽ trong phát triển nguồn nhân lực, Việt Nam xác định cần chủ động hội nhập quốc tế về giáo dục, đẩy mạnh thu hút đầu tư của nước ngoài trong lĩnh vực giáo dục để nâng cao chất lượng giáo dục Việt Nam.

Hiện nay, Việt Nam đã tích cực thúc đẩy hợp tác giáo dục với hơn 100 quốc gia, vùng lãnh thổ và tổ chức quốc tế như SEAMEO, ASEAN, ASEM, APEC, UNESCO, UNICEF... Tính đến nay, Việt Nam đã thu hút được khoảng 707 dự án hợp tác đầu tư của nước ngoài trong lĩnh vực giáo dục với tổng số vốn đầu tư lên tới trên 4 tỷ USD.

Đã có hơn 400 chương trình liên kết đào tạo giữa các cơ sở giáo dục đại học của Việt Nam với các cơ sở giáo dục đại học của nước ngoài, trong đó, có khoảng 90 chương trình với các trường đại học của Vương quốc Anh. Hiện có khoảng 22.000 du học sinh nước ngoài học tập tại các trường đại học của Việt Nam và hơn 200.000 du học sinh Việt Nam học tập tại nước ngoài, trong đó, tại Vương quốc Anh là khoảng 12.000.

Đại diện Bộ Giáo dục và Đào tạo cho biết để thực hiện mục tiêu tạo bước chuyển biến mạnh mẽ trong phát triển nguồn nhân lực, Việt Nam xác định cần chủ động hội nhập quốc tế về giáo dục, đẩy mạnh thu hút đầu tư của nước ngoài trong lĩnh vực giáo dục để nâng cao chất lượng giáo dục Việt Nam.

“Các cơ sở giáo dục đại học, cơ sở giáo dục nghề nghiệp của Việt Nam đã được tự chủ cao về hợp tác quốc tế”, bà Thủy cho biết. Nghị định 124/2024/NĐ-CP quy định về hợp tác và đầu tư với nước ngoài cũng mở ra nhiều cơ hội hợp tác với Việt Nam trong lĩnh vực giáo dục, với nhiều quy định cụ thể rõ ràng và mở cho các nhà đầu tư nước ngoài thực hiện các hoạt động hợp tác và đầu tư tại Việt Nam.

Việt Nam cũng vừa phê duyệt Đề án đưa tiếng Anh thành ngôn ngữ thứ hai trường học giai đoạn 2025-2035 tầm nhìn 2045 trong đó coi trọng thúc đẩy hợp tác với các nước trong việc đào tạo và nâng cao chất lượng dạy và học tiếng Anh.

BỐI CẢNH GIÁO DỤC VIỆT NAM ĐANG TRẢI QUA GIAI ĐOẠN CHUYỂN ĐỔI MẠNH MẼ

Theo Báo cáo thị trường giáo dục Việt Nam 2025 của Decision Lab về xu hướng học tập, tâm lý phụ huynh và mức độ sẵn sàng của thị trường trước làn sóng AI và công nghệ, bối cảnh giáo dục Việt Nam đang trải qua một giai đoạn chuyển đổi mạnh mẽ dưới tác động của hội nhập kinh tế, toàn cầu hóa và sự thay đổi trong kỳ vọng của các gia đình.

Ông Thue Quist Thomasen, CEO Decision Lab, cho biết khi đất nước phát triển, phụ huynh bắt đầu đánh giá lại con đường học tập của con em mình, tìm cách dung hòa giữa các giá trị truyền thống và những kỳ vọng mới trong một thế giới ngày càng liên kết chặt chẽ.

Bước sang năm 2025, AI trở thành một yếu tố quan trọng, định hình lại cách học tập của học sinh, đồng thời đặt ra câu hỏi về việc làm thế nào để tiếp tục duy trì một nền giáo dục toàn diện.

“Từ khi các công cụ AI bùng nổ trong hai năm qua, chúng tôi theo dõi mức độ tiếp nhận của thế hệ trẻ Việt Nam – một nhóm dân số có khả năng chuyển đổi số rất nhanh. Nghiên cứu cho thấy khoảng 85% người dùng Internet tại Việt Nam đã sử dụng các công cụ AI, tạo ra thách thức mới cho bất kỳ ai đang dẫn dắt thị trường giáo dục tại đây”, ông Thue Quist Thomasen nói.

Trong lĩnh vực giáo dục, phần lớn học sinh Việt Nam sử dụng AI mỗi ngày hoặc nhiều lần mỗi tuần. Điều này cho thấy các em đang đi nhanh hơn phụ huynh và có thể cả giáo viên trong việc tích hợp AI vào học tập – với cả mặt tích cực và tiêu cực.

Đáng chú ý, ông Thue Quist Thomasen cho biết “phụ huynh Việt Nam đã bước vào giai đoạn không còn tìm cách “che chắn” con khỏi AI. Thay vào đó, họ chủ động cùng con tiếp cận và học cách sử dụng công nghệ. Điều này mở ra cả cơ hội lẫn thách thức”.