13:12 08/02/2023

Điểm danh những công ty đang cạnh tranh với OpenAI, cả “big tech” lẫn startup

Hoàng Hà

Năm 2023 mới chỉ trải qua hơn một tháng, nhiều công ty AI sáng tạo đã huy động hoặc đang đàm phán để huy động gọi số vốn lớn...

OpenAI đã làm choáng váng giới công nghệ và các nhà đầu tư. Vào thứ Hai (6/2), Google của Alphabet Inc. đã bắt đầu thử nghiệm Bard, đối thủ cạnh tranh của chính mình với chatbot của OpenAI, ChatGPT. Microsoft đã lên lịch sự kiện vào thứ Ba (7/2), dự kiến sẽ thảo luận về việc tích hợp ChatGPT vào công cụ tìm kiếm Bing của mình.

Trí tuệ nhân tạo là một điểm sáng hiếm hoi trong ngành công nghệ đang trải qua đợt cắt giảm việc làm hàng loạt. Các công ty AI sáng tạo - được đặt tên theo khả năng tạo nội dung mới từ các kho văn bản, ảnh và tác phẩm nghệ thuật kỹ thuật số - đang thu hút một lượng lớn tiền đầu tư mạo hiểm. Theo dữ liệu của PitchBook, vào năm 2022, họ đã huy động được khoảng 920 triệu USD, tăng 35% so với năm trước.

Năm 2023 mới chỉ trải qua hơn một tháng, nhiều công ty AI sáng tạo đã huy động hoặc đang đàm phán để huy động tổng cộng lên tới 700 triệu USD tiền vốn - chưa kể khoản hỗ trợ của Microsoft dành cho OpenAI. Venky Ganesan, một đối tác của Menlo Ventures, cho biết: “Nếu có một ngôi sao sáng duy nhất trong biển u ám, thì đó chính là trí tuệ nhân tạo. Đó là lý do tại sao nó cũng được thổi phồng lên như vậy”.

Trong ngành công nghệ, OpenAI nổi tiếng với các mô hình ngôn ngữ lớn, các hệ thống AI khổng lồ xử lý văn bản từ toàn bộ internet và sử dụng nó để tạo ra ngôn ngữ. Công nghệ của OpenAI được gọi là GPT, viết tắt của Generative Pre-training Transformer, và dự kiến sẽ trở nên tốt hơn với việc phát hành GPT-4, có thể ra mắt trong những tháng tới.

Nhưng OpenAI không phải là trò chơi duy nhất trong thị trấn. Ví dụ, một số công trình đầu tiên về các mô hình ngôn ngữ lớn đến từ Google của Alphabet, cũng như một loạt công ty khởi nghiệp, hiện đang thực hiện các dự án tương tự khác.

Niko Bonatsos, giám đốc điều hành của General Catalyst cho biết: “OpenAI đã dẫn đầu với một số mô hình ngôn ngữ lớn nhưng sẽ có nhiều mô hình trực tuyến hơn nữa trong năm nay. Sẽ có nhiều sự cạnh tranh hơn”.

Dưới đây là một số công ty quan trọng nhất đang chạy đua trở thành câu chuyện thành công lớn tiếp theo về AI:

STABILITY AI

Khi OpenAI phát hành Dall-E vào năm ngoái, Stability AI cũng không hề kém cạnh. Công ty khởi nghiệp đã nhanh chóng phát hành trình tạo hình ảnh AI của riêng mình có tên là Stable Diffusion, trở thành đối thủ cạnh tranh chính của Dall-E.

Mặc dù các sản phẩm của hai công ty tương tự nhau, nhưng một điểm khác biệt chính là Stable Diffusion là nguồn mở, có nghĩa là các công ty có thể phân tích, điều chỉnh và xây dựng trên các mô hình của nó. Tại OpenAI, bộ dữ liệu và công nghệ khác tạo nên Dall-E là độc quyền và bí mật, mặc dù các công ty cũng có thể tích hợp Dall-E vào các sản phẩm của riêng họ.

Stability AI đang lên kế hoạch cho nhiều sản phẩm hơn vào cuối năm nay. Giám đốc Công nghệ Tom Mason cho biết công ty khởi nghiệp có kế hoạch phát hành sản phẩm cạnh tranh ChatGPT. Mặc dù các sản phẩm của công ty là nguồn mở, nhưng họ có kế hoạch kiếm tiền từ các dịch vụ như giúp khách hàng trong quá trình quản lý và chuẩn bị dữ liệu để sử dụng với các hệ thống của Stability AI. Mason nói: “Chiến lược thương mại của chúng tôi là giúp đỡ các công ty lớn”.

Vào tháng 10, Stability AI đã huy động được 101 triệu USD trong vòng hạt giống do Coatue Management và Lightspeed Venture Partners dẫn đầu với mức định giá 1 tỷ USD. Stability AI cũng làm việc với Amazon để giải quyết bài toán chi phí cơ sở hạ tầng đám mây khổng lồ cần thiết cho việc cung cấp năng lượng các hệ thống.

ANTHROPIC

Được thành lập vào năm 2021 bởi các cựu lãnh đạo OpenAI, bao gồm anh chị em Daniela và Dario Amodei, Anthropic vào tháng 1 đã phát hành bản thử nghiệm giới hạn một chatbot mới để cạnh tranh với ChatGPT. Tên nó là Claude.

Claude đặc biệt nhấn mạnh đến đạo đức. Đồng sáng lập Daniela là phó chủ tịch an toàn của OpenAI. Và Dario đã làm việc tại OpenAI với nhiều chức năng giám sát an toàn tại công ty và với tư cách là phó chủ tịch nghiên cứu, lãnh đạo công việc trên cả GPT-2 và GPT-3. Dario cho biết: “Đầu tiên, chúng tôi xây dựng Claude như một cơ sở thử nghiệm về độ an toàn của AI, nhằm tìm cách phát triển những hiểu biết sâu sắc về cách tạo ra các hệ thống AI hữu ích, trung thực và vô hại”.

Mặc dù khả năng viết mã của Claude kém hơn ChatGPT, nhưng một phát ngôn viên của Anthropic nói rằng thật khó để khiến Claude nói điều gì đó xúc phạm. Scale AI, một công ty khởi nghiệp giúp các công ty xây dựng các ứng dụng AI, đã được cấp quyền truy cập vào Claude để thử nghiệm và kết luận, “Claude không chỉ có xu hướng từ chối các yêu cầu không phù hợp mà còn vui vẻ hơn ChatGPT”.

Những người ủng hộ Anthropic bao gồm đồng sáng lập Facebook Dustin Moskovitz, cựu Giám đốc điều hành Google Eric Schmidt và đồng sáng lập FTX hiện đã thất sủng Sam Bankman-Fried. Tuần trước, Google đã đầu tư gần 400 triệu USD vào Anthropic và ký một thỏa thuận trong đó công ty khởi nghiệp này sẽ sử dụng đám mây của Google.

Google đã đầu tư gần 400 triệu USD vào Anthropic
Google đã đầu tư gần 400 triệu USD vào Anthropic

AI21 LABS

Công ty khởi nghiệp AI21 Labs của Israel đã phát triển một đối thủ với GPT-3 có tên là Jurassic, cũng như các công cụ sử dụng AI. Đồng sáng lập Yoav Shoham, cựu giám đốc phòng thí nghiệm AI tại Đại học Stanford cho biết: “Trọng tâm của chúng tôi là thay đổi cách chúng ta đọc và viết. Mô hình ngôn ngữ lớn đầu tiên của công ty có cùng kích thước với GPT-3, thậm chí còn lớn hơn một chút, nhưng gần đây AI21 đã đưa ra một phiên bản nhỏ hơn nhiều”. Shoham cho biết màn trình diễn rất ấn tượng. Khoảng 25.000 nhà phát triển đã đăng ký sử dụng Jurassic và vào tháng 11, công ty đã cung cấp nó thông qua dịch vụ AI trên đám mây của Amazon.

AI21 đã huy động được 64 triệu USD vào tháng 7, một thỏa thuận định giá công ty ở mức 664 triệu USD. Shoham nói rằng công ty khởi nghiệp có thể sẽ sớm huy động được nhiều tiền hơn.

CHARACTER.AI

Công nghệ của Character.AI cho phép người dùng tạo chatbot mô phỏng những người nổi tiếng khác. Công ty được thành lập vào năm 2021 bởi Noam Shazeer, cựu nhà nghiên cứu của Google Brain. Họ đã tung ra sản phẩm beta chưa đầy một năm sau đó.

Ngay bây giờ, công ty đang tìm cách huy động một vòng tài trợ khổng lồ trị giá 250 triệu USD. Các nhà đầu tư của startup bao gồm người sáng tạo Gmail Paul Buchheit và cựu Giám đốc điều hành GitHub Nat Friedman.

COHERE

Aidan Gomez, người đồng sáng lập Cohere Inc., mô tả công ty của anh tương tự như OpenAI ở chỗ nó cũng đang phát triển các mô hình ngôn ngữ lớn có thể thực hiện các cuộc hội thoại. Nhưng khán giả của Cohere không phải là người tiêu dùng. Gomez cho biết: “Điều chúng tôi thực sự tập trung vào là đưa công nghệ này đến với các doanh nghiệp, nhà phát triển và người sáng lập công ty khởi nghiệp. Nghĩa là chúng tôi tập trung cao độ vào các biện pháp bảo vệ quyền riêng tư dữ liệu mạnh mẽ, điều mà các khách hàng doanh nghiệp thường yêu cầu”.

Gomez từng làm việc tại Google Brain và công ty khởi nghiệp của anh có thỏa thuận chạy các hệ thống trên đám mây của Google. Tạp chí Phố Wall cho biết hồi năm ngoái rằng Google đang xem xét đầu tư 200 triệu USD vào công ty khởi nghiệp. Mới đây Reuters đưa tin Cohere đang đàm phán huy động nguồn tài trợ mới với mức định giá có thể vượt quá 6 tỷ USD.

GOOGLE

Theo một số cách, thật ngạc nhiên khi Google chưa phải là cái tên thống trị trong cuộc trò chuyện về trí tuệ nhân tạo. Google là công ty tiên phong trong lĩnh vực mô hình ngôn ngữ lớn với BERT (Đại diện bộ mã hóa hai chiều từ Transformers), một hệ thống được sử dụng để cung cấp nhiên liệu cho công cụ tìm kiếm thống trị thị trường của công ty.

Nhưng gần đây, hoạt động nghiên cứu AI được ca ngợi của Google dường như sa lầy vào tình thế tiến thoái lưỡng nan về việc có nên phát hành công trình hay không và làm thế nào để đổi mới mà không gây nguy hiểm cho công cụ tìm kiếm cốt lõi và hoạt động kinh doanh quảng cáo của công ty. Vào tháng 12, nhân viên của Google đã hỏi CEO Sundar Pichai và giám đốc nghiên cứu AI Jeff Dean về sự cạnh tranh từ ChatGPT. Theo CNBC, các giám đốc điều hành đã trả lời rằng trong khi các công ty khởi nghiệp có thể phát hành các công cụ mới ra công chúng một cách nhanh chóng, thì Google phải đối mặt với rủi ro lớn về uy tín nếu để xảy ra bất kỳ sai sót nào.

Kể từ đó, Pichai và ban quản lý của công ty đã huy động các nhóm nghiên cứu để phản hồi ChatGPT, tuyên bố tình huống này là một mối đe dọa “mã đỏ”. Google cho biết dịch vụ AI đàm thoại mới của họ, được gọi là Bard, đang mở cho những người thử nghiệm đáng tin cậy và dịch vụ này sẽ sẵn sàng ra mắt công chúng “trong vài tuần tới”. Bard dựa trên LaMDA, hệ thống Mô hình Ngôn ngữ cho Ứng dụng Đối thoại của Google.

BAIDU

Gã khổng lồ tìm kiếm Trung Quốc đang có kế hoạch tung ra một dịch vụ chatbot trí tuệ nhân tạo tương tự như ChatGPT. Hệ thống Ernie của Baidu có thể ra mắt vào tháng 3, ban đầu được nhúng vào các dịch vụ tìm kiếm chính của Baidu. Công cụ sẽ cho phép người dùng nhận kết quả tìm kiếm theo kiểu hội thoại. Baidu đã chi hàng tỷ USD để nghiên cứu AI. Hệ thống Ernie - một mô hình ngôn ngữ quy mô lớn đã được đào tạo dựa trên dữ liệu trong nhiều năm - sẽ là nền tảng của dự án.