17:57 19/07/2024

Được Microsoft và Amazon hậu thuẫn, Synchron cho ra công nghệ cấy ghép chip não ít xâm lấn hơn Neuralink

Sơn Trần

Synchron đang xây dựng bộ chip cấy ghép não giúp người bị liệt có thể điều khiển thiết bị điện tử bằng tâm trí. Đặc biệt, công nghệ mà Synchron thử nghiệm sử dụng mô hình OpenAI và ít xâm lấn hơn Neuralink…

Ông Mark trong một buổi làm việc với nhân viên Synchron.
Ông Mark trong một buổi làm việc với nhân viên Synchron.

Một người đàn ông 64 tuổi tên Mark đã dành cả năm ngoái để học cách điều khiển một số thiết bị như máy tính xách tay và điện thoại thông qua bộ chip não. Và nhờ OpenAI, việc này trở nên dễ dàng hơn rất nhiều, theo CNBC.

Công ty khởi nghiệp công nghệ thần kinh Synchron mới đây cho biết họ đang sử dụng mô hình trí tuệ nhân tạo mới nhất của OpenAI để xây dựng tính năng trò chuyện thế hệ mới cho người bệnh với BCI (Brain Computer Interface), hay còn gọi là giao diện máy tính – não. Đây là giao thức tương tác trực tiếp giữa tín hiệu não với thiết bị bên ngoài.

Hệ thống BCI sẽ giải mã tín hiệu não, dịch chúng thành lệnh và gửi đến thiết bị công nghệ bên ngoài. Mô hình của Synchron được thiết kế giúp người bị liệt giao tiếp duy trì sự độc lập bằng cách điều khiển điện thoại thông minh, máy tính và một số thiết bị khác bằng suy nghĩ.

Ông Mark được Synchron cấy ghép BCI vào tháng 8/2023. Căn bệnh thoái hóa teo cơ xơ cứng một bên (ALS) khiến ông dần mất kiểm soát cơ bắp.

Ông cho biết kết quả chẩn đoán của bác sĩ đầu năm 2021 như "một cú đấm mạnh", mặc dù tiến triển bệnh trong trường hợp của ông tương đối chậm. Ông Mark gặp khó khăn khi di chuyển vai, cánh tay và bàn tay, nhưng vẫn có thể nói và đi bộ khoảng cách ngắn. Tuy nhiên, ông cũng sẽ dần mất những chức năng đó.

TRANG BỊ AI VÀO HỆ THỐNG BCI

Synchron chia sẻ, tính năng trò chuyện AI mới tiếp nhận thông tin đầu vào bằng văn bản, âm thanh, hình ảnh và tạo ra gợi ý mà bệnh nhân có thể sử dụng trong khi nhắn tin. Bằng cách đó, công ty kỳ vọng sẽ giúp những người như ông Mark hoà nhập với thế giới bên ngoài nhanh chóng và hiệu quả.

Ông Mark vui vẻ trả lời CNBC trong buổi phỏng vấn: "Từ ban đầu, tôi đã rất muốn tham gia vào bất cứ điều gì để có thể để giúp đỡ những người mắc bệnh tương tự trong tương lai".

Người đàn ông 64 tuổi đã thử nghiệm tính năng trò chuyện mới của Synchron không liên tục trong hai tháng qua, giúp ông tiết kiệm thời gian và năng lượng khi nhắn tin. Sử dụng BCI đòi hỏi sự tập trung và tỉ mỉ khi thực hành, đổi lại AI giúp người dùng giảm bớt áp lực khi sử dụng thiết bị thông minh.

"Bạn có thể lựa chọn phản hồi theo nhiều cách khác nhau", ông nói. "Thay vì tôi phải gõ từng từ đơn lẻ, tôi chỉ cần một hoặc hai cú nhấp chuột là đã có thể hoàn thành phần lớn nội dung truyền tải".

Tính năng trò chuyện được hỗ trợ bởi AI của Synchron.
Tính năng trò chuyện được hỗ trợ bởi AI của Synchron.

Giám đốc Điều hành Synchron Thomas Oxley cho biết công ty có "quan điểm rất thực tế" trong việc lựa chọn mô hình hỗ trợ bệnh nhân. Hiện tại, vai trò đó thuộc về OpenAI và Synchron không chia sẻ bất kỳ dữ liệu não nào với OpenAI, ông nói thêm.

Giám đốc Oxley cho biết Synchron vẫn đang nỗ lực tối ưu tính năng trò chuyện mới và khẳng định chức năng quan trọng nhất của BCI là khả năng đưa ra gợi ý cho người bệnh.

"Một cái gì đó lớn hơn chính bạn".

KHÓ KHĂN TRONG VIỆC THƯƠNG MẠI HOÁ

BCI đã được nghiên cứu ở môi trường học thuật trong nhiều thập kỷ, tuy nhiên thương mại hóa công nghệ này vẫn còn tương đối mới. Thành lập vào năm 2012, Synchron cùng một số công ty khác như Paradromics, Precision Neuroscience và Neuralink tiên phong nghiên cứu, xây dựng và thương mại hóa hệ thống BCI.

Neuralink là công ty nổi tiếng nhất trong nhóm nhờ vào sức ảnh hưởng của tỷ phú Elon Musk, người cũng là CEO Tesla và SpaceX. Nhưng ông Musk không phải là tỷ phú công nghệ duy nhất để mắt đến lĩnh vực này. Tháng 12/2022, Synchron công bố vòng tài trợ trị giá 75 triệu USD từ người đồng sáng lập Microsoft Bill Gates và nhà sáng lập Amazon Jeff Bezos.

Tính đến tháng 7 năm 2024, chưa có công ty BCI nào nhận được sự chấp thuận từ Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ để thương mại hóa công nghệ.

MANG LẠI CƠ HỘI SỐNG MỚI CHO NGƯỜI BỆNH

Thiết bị BCI của Synchron giống như stent được đưa qua tĩnh mạch cổ và đặt tại mạch máu nằm trên bề mặt vỏ não vận động. Cách tiếp cận của Synchron không yêu cầu phẫu thuật não mở nên hệ thống ít xâm lấn hơn so với phương pháp của một số đối thủ cạnh tranh như Neuralink và Paradromics.

Với Synchron, công ty đã cấy BCI vào sáu bệnh nhân ở Hoa Kỳ và bốn bệnh nhân ở Úc, trong đó ông Mark là bệnh nhân số 10. CEO Oxley cho biết Synchron đang lên kế hoạch thử nghiệm quy mô lớn với nhiều bệnh nhân hơn.

Biết đến Synchron từ một trong số những bác sĩ điều trị cho mình, ông Mark chia sẻ ở thời điểm đó, tham gia thử nghiệm BCI hay không là một quyết định lớn, nhưng ông luôn tin tưởng công nghệ sẽ giúp nhiều người duy trì tính độc lập và đảm bảo vẫn có thể giao tiếp với những người thân yêu.

"Đó là điều thú vị đối với tôi", ông nói thêm. "Ý tôi là một việc đơn giản như chuyển kênh TV, tôi không cần phải nhờ ai đó giúp nữa".

Phải nghỉ làm vì căn bệnh thoái hóa teo cơ xơ cứng quái ác, việc thành thạo BCI giúp ông Mark có thêm động lực phấn đấu, "đó là cơ hội để trở thành một phiên bản tốt hơn chính bạn". Ông Mark vẫn đều đặn gặp gỡ đội ngũ Synchron hai lần một tuần để thực hành nhiều kỹ năng khác nhau với BCI.