Thị trường đám mây Đông Nam Á: “Miếng bánh béo bở” cả big tech Mỹ và Trung Quốc đều muốn có

Theo Nikkei, với một chính phủ ổn định, đội ngũ kỹ sư tài năng dồi dào và cơ sở hạ tầng công nghệ tiên tiến, Singapore đã trở thành trung tâm thu hút các công ty công nghệ từ Đông và Tây. Quốc gia thành phố này cung cấp sức mạnh điện toán to lớn cho nền kinh tế kỹ thuật số đang mở rộng nhanh chóng của Đông Nam Á và là nơi chiếm gần một nửa công suất trung tâm dữ liệu trong khu vực.

MỸ DẪN ĐẦU VỀ DỊCH VỤ DOANH NGHIỆP, NHƯNG TRUNG QUỐC LẠI THU HÚT NGƯỜI DÙNG HƠN

Theo một báo cáo năm nay của Google, Temasek Holdings và công ty tư vấn Hoa Kỳ Bain & Co, nền kinh tế kỹ thuật số đang bùng nổ của Singapore, dự báo sẽ đạt 1 nghìn tỷ USD vào năm 2030, là một trong số ít nền kinh tế trên thế giới nơi các gã khổng lồ công nghệ của Trung Quốc và Mỹ cạnh tranh trực diện.

Cùng với những gã khổng lồ công nghệ của Hoa Kỳ như Microsoft, Google, Amazon.com và Meta, Singapore cũng là nơi đặt trụ sở khu vực cho các công ty công nghệ lớn của Trung Quốc như bộ phận đám mây của Alibaba và TikTok, thuộc sở hữu của ByteDance.

Các quân cờ trong ván cờ này là những trung tâm dữ liệu khổng lồ lưu trữ và xử lý dữ liệu không thể thiếu trong thế giới kỹ thuật số. Theo S&P Global, Singapore có gần một nửa công suất trung tâm dữ liệu ở Đông Nam Á, đóng vai trò là "khu vực trung lập" cho các gã khổng lồ công nghệ toàn cầu.

Nhưng cuối cùng, người tiêu dùng mới là người đóng vai trò chính trong việc xác định người chiến thắng: Các công ty Mỹ dẫn đầu về dịch vụ đám mây và phần mềm doanh nghiệp. Tuy nhiên, bằng một số thước đo, Trung Quốc lại đang dẫn đầu về số lượng người dùng ở nhiều hạng mục. James Lewis của CSIS, tác giả báo cáo dịch vụ đám mây, cho biết một thực tế thú vị là, các doanh nghiệp ủng hộ công ty Mỹ trong khi người tiêu dùng ủng hộ công ty Trung Quốc.

Theo nền tảng dữ liệu Data.ai, TikTok của ByteDance là ứng dụng được tải xuống nhiều nhất ở Thái Lan, Malaysia và Singapore, trong khi Facebook đứng đầu bảng xếp hạng ở Philippines.

TikTok cũng là ứng dụng có mức chi tiêu người dùng nhiều nhất ở 5 quốc gia Đông Nam Á. Tuy nhiên, đối với người dùng hoạt động hàng tháng, Meta đứng đầu cả sáu quốc gia với cả WhatsApp và Facebook.

XUNG ĐỘT TRÊN ĐÁM MÂY

Theo dữ liệu từ nhà nghiên cứu thị trường IDC, các công ty Hoa Kỳ hiện đang thống trị thị trường điện toán đám mây ở Đông Nam Á. Microsoft và Amazon Web Services (AWS) có thị phần tổng hợp hơn 60% thị trường dịch vụ, cung cấp điện toán đám mây cho các công ty khác.

Nhưng các công ty Trung Quốc cũng đang đầu tư mạnh vào khu vực, đưa ra những mức giá chiết khấu hấp dẫn mà các công ty Mỹ đang phải vật lộn để bắt kịp.

Shouvik Nag, nhà phân tích thị trường cấp cao tại IDC Châu Á-Thái Bình Dương cho biết: “Các công ty Trung Quốc như Huawei, Tencent và Alibaba đang tìm kiếm những đồng cỏ xanh hơn khi thị trường đám mây nội địa của họ chậm lại. Họ đưa ra các giải pháp chi phí thấp và có thể mở rộng, đồng thời xây dựng các trung tâm dữ liệu để đạt được lợi thế cạnh tranh".

Lewis, tác giả báo cáo của CSIS về dịch vụ đám mây, cho biết dịch vụ đám mây là một lĩnh vực ngày càng mang tính chiến lược trên toàn cầu. Chính phủ Mỹ đang tranh luận về việc có nên bổ sung dịch vụ đám mây vào danh sách “cơ sở hạ tầng quan trọng” được coi là thiết yếu cho an ninh quốc gia hay không. Việc lựa chọn nhà cung cấp đám mây có thể tạo ra sự phụ thuộc vào các nhà cung cấp dịch vụ đám mây đối với tất cả các công nghệ kỹ thuật số, từ ngân hàng đến hãng hàng không và thậm chí cả ô tô.

Lewis cho biết trong một cuộc phỏng vấn với Nikkei: “Mọi thứ kỹ thuật số và kết nối mạng đều dựa vào dịch vụ đám mây. Đám mây là nền tảng cho nền kinh tế kỹ thuật số”.

Lewis cho biết ba điều sẽ quyết định kết quả của cuộc đấu tranh trở thành nhà cung cấp dịch vụ đám mây thống trị khu vực: chất lượng dịch vụ, giá cả và độ tin cậy. Và điều thú vị là, dù khách hàng có các ưu tiên khác nhau, nhưng hiện tại, Mỹ đang dẫn đầu về chất lượng còn Trung Quốc dẫn đầu về giá cả. Các dịch vụ gia tăng cũng được tính, chẳng hạn như các công ty cung cấp chương trình xây dựng năng lực công nghệ cho khách hàng.

Nhiều nhà phân tích cũng kỳ vọng sự phát triển của trí tuệ nhân tạo tổng hợp sẽ làm thay đổi hoạt động kinh doanh dịch vụ đám mây do nhu cầu dữ liệu khổng lồ. Ranjan Sharma, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu vốn chủ sở hữu của JPMorgan cho các lĩnh vực công nghệ, truyền thông và viễn thông Đông Nam Á cho biết: “Chúng tôi hy vọng AI và thế hệ AI sẽ dẫn dắt các doanh nghiệp theo đuổi chuyển đổi kỹ thuật số và tăng nhu cầu về đám mây”.

CHI PHÍ LÀ LỢI THẾ LỚN CHO CÁC CÔNG TY ĐÁM MÂY TRUNG QUỐC

Đông Nam Á đang nổi lên như một trung tâm toàn cầu cho các nhà cung cấp dịch vụ đám mây. Theo IDC, doanh thu cơ sở hạ tầng đám mây của khu vực đã tăng lên 2,18 tỷ USD vào năm 2022, tăng 25% so với năm trước. Singapore chiếm khoảng một nửa tổng số, trong khi Philippines, Indonesia, Việt Nam, Thái Lan và Indonesia đều ghi nhận mức tăng trưởng hàng năm trên 30%, vượt xa các thị trường châu Á khác và toàn cầu, với mức tăng trưởng lần lượt là 25% và 29%.

Chi phí là một lợi thế lớn cho các công ty Trung Quốc. Theo các nhà phân tích và người chơi trong ngành, Huawei, vốn coi điện toán đám mây là một ngành công nghiệp chủ chốt ngang hàng với chất bán dẫn, đã vào Thái Lan vào năm 2018 với đưa ra những báo giá giảm giá của đối thủ cạnh tranh tới 2/3.

Indonesia đã trở thành tiền tuyến cho các nhà cung cấp dịch vụ đám mây của Hoa Kỳ và Trung Quốc với hy vọng thâm nhập vào quốc gia đông dân thứ tư thế giới. Chỉ trong một thập kỷ, thị trường lớn nhất khu vực đã trở thành một trung tâm công nghệ sôi động, được thúc đẩy bởi một loạt các công ty khởi nghiệp. Đội ngũ bán hàng của cả hai bên đang gấp rút ký kết các thỏa thuận với các công ty trẻ đầy triển vọng, những công ty này có xu hướng bắt tay nhanh hơn nhiều so với các doanh nghiệp lớn.

Sau Alibaba, Google đã ra mắt “vùng đám mây” hay cụm trung tâm dữ liệu đầu tiên tại Indonesia vào năm 2020, đây là khoản đầu tư sớm nhất trong số các nhà cung cấp Hoa Kỳ. Thị trường Indonesia là "ưu tiên hàng đầu" đối với Google Cloud, một giám đốc điều hành có trụ sở tại Đông Nam Á nói với Nikkei. Ông nói thêm rằng số lượng nhân viên của Google Cloud ở Indonesia lấn át số lượng nhân viên của các doanh nghiệp khác của Google, chẳng hạn như quảng cáo và tìm kiếm. Đây là quốc gia duy nhất ở Đông Nam Á nơi doanh nghiệp đám mây có nhiều nhân viên nhất.

Theo các giám đốc điều hành công ty và các nhà quan sát thị trường, đất nước này là nơi cạnh tranh gay gắt giữa các công ty Mỹ và Trung Quốc, thường đối đầu nhau trong đấu thầu. Trong khi các công ty Mỹ vẫn thống trị thị trường dịch vụ đám mây ở Đông Nam Á thì Alibaba đang có vị thế vững chắc ở Indonesia, là nhà cung cấp đám mây đầu tiên trên toàn cầu triển khai trung tâm dữ liệu tại đây.

Một giám đốc điều hành đám mây người Mỹ cho biết: “Chắc chắn có lợi thế của người đi đầu”, đồng thời lưu ý rằng nhiều công ty khởi nghiệp ở Indonesia đã quyết định sử dụng dịch vụ của Alibaba vì đây là một trong số ít các lựa chọn sẵn có. “Đó là lý do tại sao mọi người đều đổ xô thâm nhập thị trường mới càng nhanh càng tốt – và dẫn đầu”.

Vào tháng 12 năm 2021, AWS đã công bố cam kết trị giá 5 tỷ USD tại Indonesia trong 15 năm tới, bao gồm cả việc xây dựng thêm trung tâm dữ liệu. Một năm sau, Huawei cũng gia nhập thị trường Indonesia với trung tâm dữ liệu mới ở Jakarta và cam kết đầu tư 300 triệu USD trong 5 năm tới.