Theo Financial Times, Apple, gã khổng lồ công nghệ trị giá 3 nghìn tỷ USD, đang lên kế hoạch chuyển toàn bộ dây chuyền lắp ráp iPhone bán tại Mỹ sang Ấn Độ sớm nhất vào năm 2026. Động thái này là phản ứng trực tiếp trước cuộc chiến thương mại do Tổng thống Mỹ Donald Trump khởi xướng, buộc Apple phải giảm sự phụ thuộc vào Trung Quốc – trung tâm sản xuất chính của hãng trong gần hai thập kỷ qua. 

Chiến lược này không chỉ củng cố kế hoạch đa dạng hóa chuỗi cung ứng của Apple mà còn đánh dấu bước chuyển mình mạnh mẽ để đối phó với các chính sách thuế quan khắc nghiệt, đồng thời đảm bảo khả năng cạnh tranh trên thị trường toàn cầu.

CHIẾN LƯỢC DÀI HẠN CỦA APPLE: ĐA DẠNG HÓA CHUỖI CUNG ỨNG

Cuộc chiến thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc dưới thời Tổng thống Trump đã gây áp lực lớn lên các công ty công nghệ, đặc biệt là Apple, vốn phụ thuộc nặng nề vào Trung Quốc để sản xuất iPhone. Trung Quốc, nơi các đối tác như Foxconn lắp ráp phần lớn iPhone, đã phải đối mặt với các mức thuế “trả đũa” lên tới hơn 100% do Tổng thống Trump áp đặt, dù sau đó ông đã tạm hoãn áp thuế đối với điện thoại thông minh. Tuy nhiên, iPhone sản xuất tại Trung Quốc vẫn chịu mức thuế nhập khẩu 20%. Trong khi đó, Ấn Độ cũng bị áp thuế “trả đũa” 26%, nhưng mức thuế này đang được tạm hoãn trong bối cảnh New Delhi đàm phán một hiệp định thương mại song phương với Mỹ.

Những biến động thuế quan đã khiến giá trị thị trường của Apple sụt giảm 700 tỷ USD ngay sau thông báo của Trump. Để giảm thiểu rủi ro, Apple đã nhanh chóng xuất khẩu các mẫu iPhone sản xuất tại Ấn Độ sang Mỹ, tận dụng lợi thế thuế quan thấp hơn so với hàng từ Trung Quốc. Động thái này cho thấy sự linh hoạt của Apple trong việc điều chỉnh chuỗi cung ứng trước các thay đổi chính sách.

Apple đặt mục tiêu chuyển toàn bộ hơn 60 triệu iPhone bán tại Mỹ mỗi năm sang lắp ráp tại Ấn Độ vào cuối năm 2026. Đây là một bước đi tham vọng, đòi hỏi Apple phải tăng gấp đôi sản lượng iPhone tại quốc gia Nam Á này. Hiện tại, Apple đã hợp tác với các nhà sản xuất hợp đồng như Tata Electronics và Foxconn để xây dựng năng lực sản xuất tại Ấn Độ, nhưng phần lớn iPhone vẫn được lắp ráp tại Trung Quốc.

Việc lắp ráp iPhone là bước cuối cùng trong quy trình sản xuất, bao gồm việc tích hợp hàng trăm linh kiện. Tuy nhiên, Apple vẫn phụ thuộc nhiều vào các nhà cung cấp Trung Quốc cho các linh kiện này. Để đáp ứng mục tiêu, Apple đã bắt đầu nhập khẩu các bộ linh kiện lắp ráp sẵn từ Trung Quốc sang Ấn Độ, với Foxconn và Tata đóng vai trò chính trong việc mở rộng dây chuyền sản xuất. Theo Daniel Newman, Giám đốc điều hành Futurum Group, đây là “một bước đi quan trọng để Apple duy trì đà tăng trưởng và giảm thiểu rủi ro thuế quan.”

SAMSUNG, GOOGLE HAY MICROSOFT CŨNG CÓ THỂ XEM XÉT MÔ HÌNH TƯƠNG TỰ

Việc chuyển sản xuất sang Ấn Độ không chỉ là giải pháp tạm thời trước thuế quan mà còn nằm trong chiến lược dài hạn của Apple nhằm đa dạng hóa chuỗi cung ứng. Trong gần 20 năm, Apple đã đầu tư mạnh vào Trung Quốc để xây dựng một dây chuyền sản xuất hàng đầu thế giới, biến hãng thành một trong những công ty giá trị nhất hành tinh. Tuy nhiên, các rủi ro địa chính trị, bao gồm căng thẳng Mỹ-Trung và chính sách thuế quan của ông Trump, đã buộc Apple phải tìm kiếm các lựa chọn thay thế.

Ấn Độ, với dân số trẻ, lao động giá rẻ và chính sách ưu đãi đầu tư nước ngoài, đang trở thành điểm đến lý tưởng. Chính phủ Ấn Độ cũng đang thúc đẩy sáng kiến “Make in India” để thu hút các công ty công nghệ. Ngoài ra, chuyến thăm gần đây của Phó Tổng thống Mỹ JD Vance tới Ấn Độ và tuyên bố về “tiến triển tốt” trong đàm phán thương mại song phương đã củng cố niềm tin rằng Ấn Độ có thể là trung tâm sản xuất mới của Apple.

Mặc dù kế hoạch đầy tham vọng, Apple đối mặt với không ít thách thức. Thứ nhất, Ấn Độ vẫn thiếu hệ sinh thái sản xuất linh kiện phát triển như Trung Quốc. Việc nhập khẩu linh kiện từ Trung Quốc có thể làm tăng chi phí và phức tạp hóa logistics. Thứ hai, Apple cần đầu tư đáng kể vào cơ sở hạ tầng, đào tạo lao động và mở rộng năng lực sản xuất tại Ấn Độ để đáp ứng nhu cầu của thị trường Mỹ, vốn chiếm 28% trong tổng số 232,1 triệu iPhone xuất xưởng toàn cầu năm 2024, theo International Data Corporation.

Tuy nhiên, cơ hội cũng rất lớn. Việc chuyển sản xuất sang Ấn Độ không chỉ giúp Apple tránh thuế quan mà còn mở rộng thị trường tại quốc gia đông dân thứ hai thế giới. Hơn nữa, việc giảm phụ thuộc vào Trung Quốc sẽ giúp Apple giảm rủi ro địa chính trị, củng cố vị thế trong bối cảnh cạnh tranh toàn cầu ngày càng gay gắt.

Kế hoạch chuyển sản xuất của Apple dự kiến sẽ được thảo luận kỹ lưỡng trong báo cáo thu nhập quý tới, khi các nhà đầu tư tìm cách đánh giá tác động của thuế quan Trump. Dù không công khai bình luận về chính sách thuế, CEO Tim Cook được cho là đã duy trì liên lạc thường xuyên với Tổng thống Trump và chính quyền của ông để thương thảo các giải pháp.

Về lâu dài, động thái này có thể tạo tiền lệ cho các công ty công nghệ khác. Nếu Apple thành công trong việc chuyển sản xuất sang Ấn Độ, các hãng như Samsung, Google hay Microsoft cũng có thể xem xét mô hình tương tự, biến Ấn Độ thành trung tâm sản xuất công nghệ mới của thế giới.