07:00 03/02/2024

Chip não Neuralink: Kế hoạch hợp nhất con người với máy tính của tỷ phú Elon Musk liệu có khả thi?

Bảo Ngọc

CEO Elon Musk cho biết startup do ông sáng lập, Neuralink, đang nỗ lực hiện thực hóa công nghệ có khả năng kết nối não bộ con người với máy tính. Được biết, công ty đã cấy ghép thiết bị chip đầu tiên vào não người mới đây…

Cuối cùng, tỷ phú Musk hy vọng rằng hệ thống tiên tiến có thể được sử dụng nhằm kết hợp con người với máy tính, chẳng hạn như cho phép người dùng tương tác với trí tuệ nhân tạo chỉ bằng cách suy nghĩ.

Nhưng hiện tại, công nghệ chỉ dừng ở mức được sử dụng cho bệnh nhân liệt tứ chi, cho phép họ tương tác với thiết bị chức năng bằng suy nghĩ, theo Yahoo Finance.

Vị CEO tuyên bố rằng nhân vật đầu tiên trong lịch sử được cấy chip não của Neuralink hiện hồi phục ổn định. Mặc dù chia sẻ rất ít về cuộc thử nghiệm nhưng rõ ràng Neuralink đang ấp ủ một kế hoạch lớn. 

CHIP NÃO LÀ GÌ?

Website Neuralink mô tả nghiên cứu mới là “thử nghiệm thiết bị y tế mang tính đột phá cho chip máy tính não không dây, có thể cấy ghép hoàn toàn”.

Trong nghiên cứu, người tham gia sẽ được cấy ghép “một thiết bị siêu nhỏ, gần như vô hình về mặt thẩm mỹ trong não giúp điều khiển chuyển động”. Công nghệ được xây dựng để diễn giải hoạt động trong não, từ đó người dùng có thể sử dụng máy tính hoặc điện thoại thông minh chỉ bằng “suy nghĩ”.

Trước đây, Neuralink đã công bố quy trình cấy ghép hệ thống vào não được thực hiện bởi robot chuyên dụng. Robot thao tác giống như một chiếc máy đặt đầu dò được tạo thành từ các điện cực nối với dây.

CEO Musk cũng đưa ra tuyên bố tương tự trên X (trước đây là Twitter) sau khi công ty ra mắt thiết bị cấy ghép đầu tiên. Ông dành lời có cánh, khẳng định hệ thống có khả năng “thần giao cách cảm”.

“Công nghệ cho phép kiểm soát điện thoại hoặc máy tính cũng như hầu hết mọi thiết bị điện tử chỉ thông qua suy nghĩ”, ông viết trên X. “Tệp khách hàng ban đầu chúng tôi hướng tới sẽ là nhóm người mất khả năng vận động. Hãy tưởng tượng nếu nhà bác học Stephen Hawking có thể giao tiếp nhanh hơn và không cần nhiều sự hỗ trợ. Đó chính là mục tiêu cao cả của chúng tôi”.

THỬ NGHIỆM ĐẦU TIÊN CÓ THÀNH CÔNG?

Chip não Neuralink: Kế hoạch hợp nhất con người với máy tính của tỷ phú Elon Musk liệu có khả thi? - Ảnh 1

Kết quả của cuộc thử nghiệm đầu tiên vẫn chưa rõ ràng. CEO Elon Musk đề cập rất ít thông tin – mặc dù đã gợi ý rằng quá trình có vẻ vẫn đang diễn ra tốt đẹp.

Ông khẳng định người đầu tiên tham gia nghiên cứu đang "hồi phục tốt" và "kết quả ban đầu cho thấy khả năng phát hiện đột biến tế bào thần kinh đầy hứa hẹn".

Nhưng nhiều chuyên gia cho rằng có thể phải mất một thời gian nữa mới biết liệu hệ thống có thật sự hoạt động tốt hay không.

Bà Anne Vanhoestenberghe, Giáo sư về cấy ghép y tế tại King's College London, cho biết: “Tôi biết CEO Elon Musk rất thành thạo trong việc tạo dựng uy tín cho công ty, vì vậy chúng ta có thể mong đợi kết quả thử nghiệm trong thời gian gần, mặc dù theo tôi, thành công thực sự cần được đánh giá về lâu dài với mức độ ổn định được kiểm soát theo thời gian và nó mang lại lợi ích như thế nào cho người tham gia”.

BỐI CẢNH XOAY QUANH NEURALINK

Neuralink được thành lập vào năm 2016, và được CEO Musk chính thức xác nhận một năm sau đó. Báo cáo từ Wall Street Journal đề cập rằng công ty đang nỗ lực tích hợp con người với máy móc và đặc biệt là AI – nhưng một vài ứng dụng đầu tiên sẽ tập trung hơn vào xem xét các tình trạng đặc biệt như động kinh và trầm cảm.

Neuralink là một trong những dự án dài hơi, hướng tới tương lai của ông Musk, dự án này từng bao gồm OpenAI, nhà sản xuất đứng sau thành công của ChatGPT.

Trong suốt nhiều năm thành lập và phát triển, Neuralink đã đối mặt với vô số phản ứng dữ dội. Nhiều báo cáo đã chỉ ra tình trạng nhân viên không hài lòng và nghi vấn quay quanh hoạt động thử nghiệm trên động vật của công ty. Mặt khác, công ty cũng đã công bố một số đột phá – bao gồm nghiên cứu cấy ghép trên loài khỉ.

KẾ HOẠCH CỦA CEO ELON MUSK DÀNH CHO NEURALINK

Tỷ phú Elon Musk luôn nổi tiếng với nhiều ý tưởng độc đáo: ông đã nói về Neuralink theo thuật ngữ khoa học viễn tưởng và suy đoán về khả năng hợp nhất suy nghĩ của con người với AI. Tuy nhiên, hiện tại, công ty dường như đang tập trung vào mục tiêu khiêm tốn hơn, chẳng hạn như giúp đỡ nhóm đối tượng mắc một số bệnh thần kinh cụ thể.

Giám đốc Điều hành SpaceX và Twitter thường có xu hướng điều hành công ty theo phong cách này. Chẳng hạn, SpaceX là một phần trong kế hoạch vĩ đại nhằm cho phép nhân loại sống trên các hành tinh khác trong Hệ Mặt trời – nhưng hiện tại, công ty chỉ đang tập trung vào nhiệm vụ cụ thể hơn là đưa tên lửa vào không gian.

TIỀM NĂNG CỦA NEURALINK 

Neuralink dường như đã đạt được một số thành công nhất định khi thử nghiệm trên động vật. Chẳng hạn, hệ thống đang được sử dụng có thể cho phép một con khỉ chơi Pong (trò chơi thể thao đồ họa hai chiều mô phỏng bộ môn bóng bàn) – kỳ tích này tuy đã được một số nhà nghiên cứu trước đó đạt được nhưng dù sao cũng cho thấy Neuralink hoàn toàn có tiềm năng phát triển trong tương lai.

Các nhà khoa học ngoài Neuralink thậm chí đã đạt được tiến bộ đáng kể trong việc kết nối não bộ con người với thiết bị. Nhưng chuyên gia trong ngành cảnh báo vẫn cần một khoảng thời gian dài nữa mới có thể đưa công nghệ tiếp cận dễ dàng hơn với công chúng. 

“Trong một vài thử nghiệm nghiên cứu gần đây (không liên quan đến Neuralink), các nhà khoa học đã có thể cấy ghép chip não - cột sống nhằm giúp những bệnh nhân bị liệt đi lại bình thường. Nghiên cứu khác lại cho thấy kết quả đầy hứa hẹn trong việc máy tính diễn giải sóng não và quét não nhằm cho phép nhóm người câm điếc nói chuyện và giao tiếp”, ông Tara Spires-Jones, Chủ tịch Hiệp hội Khoa học Thần kinh Vương quốc Anh, nhận định. “Tuy nhiên, hầu hết công nghệ đều yêu cầu phẫu thuật thần kinh xâm lấn và vẫn đang trong giai đoạn thử nghiệm, dự đoán phải mất nhiều năm nữa mới có thể phổ biến rộng rãi”.