AI đang viết lại tương lai ngành nhiếp ảnh

Trí tuệ nhân tạo đang thay đổi sâu sắc các ngành sáng tạo, và nhiếp ảnh là một trong những lĩnh vực chịu tác động trực tiếp lớn nhất. Khảo sát toàn cầu mang tên Aftershoot Photography Workflow Report 2025 cho thấy, quá trình tự động hóa đang âm thầm định hình lại cách nhiếp ảnh gia làm việc, khi máy móc dần thay thế hàng giờ chỉnh sửa thủ công - đặc thù riêng của nghề, theo Yahoo Tech.

Báo cáo thực hiện với hơn 1.000 nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp trên khắp thế giới, phản ánh bức tranh toàn cảnh về cách AI tái định nghĩa việc sáng tạo, sản xuất và đánh giá giá trị tác phẩm. Kết quả cho thấy phần lớn người làm nghề dần coi công nghệ không còn là mối đe dọa, mà là công cụ hỗ trợ giúp họ cân bằng giữa nghệ thuật và hiệu quả.

Theo khảo sát, 81% nhiếp ảnh gia đã ứng dụng AI cho biết họ có sự cân bằng tốt hơn giữa công việc và cuộc sống, vì tiết kiệm được nhiều thời gian hơn. Điều bất ngờ là 64% cho biết khách hàng của họ “không nhận thấy sự khác biệt” giữa ảnh được chỉnh thủ công và ảnh chỉnh bằng AI, và chỉ 1% cho phản hồi tiêu cực.

Con số này đánh dấu bước ngoặt trong cách giới nhiếp ảnh nhìn nhận về tự động hóa: nếu trước đây, AI bị nghi ngờ làm giảm chất lượng và tính chân thực của hình ảnh, thì nay công nghệ lại giúp nhiếp ảnh gia đáp ứng yêu cầu nhanh chóng mà không phải hy sinh tính nghệ thuật.

Khoảng 28% người tham gia khảo sát cho biết họ hiện có thể bàn giao trọn bộ ảnh chỉ trong vòng dưới một tuần – gấp đôi tốc độ năm 2024. Sự bùng nổ các nền tảng chỉnh ảnh và video tích hợp AI chính là động lực thúc đẩy thành tựu này.

Theo ông Justin Benson, đồng sáng lập Aftershoot, “nhiếp ảnh gia không chỉ tự động hóa công việc, họ đang định nghĩa lại thế nào là một ngành công nghiệp sáng tạo bền vững”. Ông cho rằng suốt nhiều năm qua, ngành nghề vốn nổi tiếng với những đêm làm việc muộn và áp lực deadline triền miên.

AI GIÚP CÂN BẰNG CUỘC SỐNG

Nhưng hiện tại, nhờ có AI điều đó đang thay đổi. Nhiếp ảnh gia có thể làm việc thông minh hơn, dành nhiều thời gian hơn cho bản thân và định hướng lại công việc một cách bền vững. AI giúp mọi thứ diễn ra nhanh chóng, nhưng điều quan trọng không nằm ở tốc độ - mà ở cách họ tận dụng thời gian để phát triển và nuôi dưỡng đam mê.

Không chỉ nâng cao năng suất, AI còn thay đổi ý nghĩa khoảng “thời gian sáng tạo”. Thay vì ngồi hàng giờ trước màn hình để xử lý hậu kỳ, nhiều nhiếp ảnh gia chọn dùng thời gian tiết kiệm cho những mục tiêu có giá trị hơn: phát triển kỹ năng, mở rộng dịch vụ, củng cố mối quan hệ với khách hàng, hoặc đơn giản là chăm sóc sức khỏe tinh thần.

Khoảng 32% số người được hỏi cho biết họ đang tận dụng thời gian rảnh nhờ AI để theo đuổi dự án cá nhân, học hỏi kỹ năng mới hoặc mở rộng kinh doanh. Phần còn lại cho biết họ đang tìm lại sự cân bằng trong đời sống cá nhân.

Dù cuộc tranh luận “AI có thay thế được sáng tạo hay không” vẫn chưa có hồi kết, báo cáo chỉ ra rằng những nhiếp ảnh gia thành công nhất là những người tiếp cận AI bằng tư duy chiến lược, chứ không phải nỗi sợ. Họ sử dụng công cụ thông minh để loại bỏ công đoạn tốn thời gian nhất, trong khi vẫn giữ quyền kiểm soát sáng tạo của chính mình.

Tuy nhiên, chỉ khoảng một nửa số người được khảo sát hiện đang áp dụng AI cho các nhiệm vụ marketing, quản trị và vận hành, cho thấy tiềm năng lớn còn chưa được khai thác trong khía cạnh kinh doanh.

Nhiều nhiếp ảnh gia cho rằng, tự động hóa không làm mất đi tính nghệ thuật của nghề, mà ngược lại, còn giúp họ có nhiều thời gian hơn để tập trung vào khía cạnh sáng tạo cốt lõi. Ông Harshit Dwivedi, Nhà sáng lập kiêm Giám đốc Điều hành Aftershoot, nhận định rằng AI không thay thế tính nghệ thuật, mà người tại còn mang đến nhiều hỗ trợ.

Theo ông Dwivedi, khách hàng ngày nay mong muốn nhận được bộ ảnh chỉnh chuyên nghiệp nhanh hơn nhưng vẫn đảm bảo chất lượng đồng nhất. Nhiếp ảnh gia thành công là những người coi hiệu quả như một loại “vốn phát triển” - họ tận dụng công nghệ để tăng tốc mà không đánh mất phong cách riêng.

Nhìn chung, ngành nhiếp ảnh đang bước vào giai đoạn tái sinh. AI không chỉ giúp nhiếp ảnh gia làm việc nhanh hơn, mà còn mở ra cơ hội để họ sống và sáng tạo có chiến lược hơn. Trong thế giới mà tốc độ đang trở thành chuẩn mực mới, việc biết cách dùng công nghệ để bảo vệ giá trị sáng tạo con người có lẽ chính là dấu hiệu rõ ràng nhất của sự trưởng thành trong ngành nhiếp ảnh hiện đại.