Ấn Độ đưa chương trình giảng dạy AI vào bậc tiểu học

Bộ Giáo dục Ấn Độ vừa công bố thay đổi quan trọng trong hệ thống giáo dục nước này, đưa Trí tuệ nhân tạo (AI) và Tư duy tính toán (CT) trở thành môn học bắt buộc từ lớp 3 trở lên, bắt đầu từ năm học 2026 - 2027. Đây là bước đi giúp Ấn Độ trở thành một trong số ít quốc gia ưu tiên đưa AI vào giáo dục nền tảng, theo Tech Wire Asia.

Phòng Giáo dục Phổ thông đã công bố khung chương trình trong buổi tham vấn các bên liên quan vào ngày 29/10/2025, với sự tham dự của đại diện Hội đồng Giáo dục Trung ương (CBSE), Hội đồng Nghiên cứu và Đào tạo Giáo dục Quốc gia (NCERT), Hệ thống Trường Trung ương (KVS), Hệ thống Trường Navodaya (NVS) và nhiều chuyên gia bên ngoài.

Sáng kiến phù hợp với Chính sách Giáo dục Quốc gia (NEP) 2020 và Khung Chương trình Giáo dục Phổ thông (NCF SE) 2023. “AI nên được xem như một kỹ năng cơ bản và phổ cập, gắn với thế giới xung quanh chúng ta”, ông Sanjay Kumar, Thư ký Phòng Giáo dục Phổ thông, cho biết tại buổi tham vấn.

Ông Kumar nói thêm rằng khung chương trình cần “rộng mở, bao trùm và đáp ứng nhu cầu giáo dục và công nghệ đang thay đổi”. CBSE đã thành lập Ủy ban chuyên gia do Giáo sư Karthik Raman từ Viện Công nghệ Ấn Độ (IIT) Madras làm Chủ tịch nhằm xây dựng chương trình AI và CT.

Tất nhiên, Ủy ban phải đối mặt với thách thức lớn trong việc chuẩn bị tài liệu giảng dạy, sách hướng dẫn và nội dung số trước tháng 12/2025, từ đó các trường có khoảng ba tháng chuẩn bị trước khi năm học bắt đầu.

TRIỂN KHAI THEO GIAI ĐOẠN VÀ ĐÀO TẠO GIÁO VIÊN

Sáng kiến đưa AI vào trường học của Ấn Độ là kết quả của quá trình tích hợp dần bắt đầu từ năm 2019, khi AI lần đầu trở thành môn kỹ năng tự chọn ở lớp 9. Đến năm học 2020 - 2021, chương trình mở rộng sang lớp 11 và 12. Hiện tại, hơn 18.000 trường thuộc CBSE cung cấp nội dung AI thông qua mô-đun “SOAR - Skilling for AI Readiness” kéo dài 15 giờ cho học sinh lớp 6 đến lớp 8.

Tuy nhiên, quá trình triển khai giảng dạy AI trong năm học 2026 - 2027 đặt ra thách thức lớn: đào tạo hơn 10 triệu giáo viên trong hệ thống giáo dục đa dạng của Ấn Độ. Chính phủ dự kiến sẽ thực hiện đào tạo thông qua chương trình NISHTHA (Sáng kiến Quốc gia dành cho phát triển toàn diện giáo viên và hiệu trưởng) và một số cơ quan cấp quốc gia khác, sử dụng học liệu video hoặc mô-đun theo từng khối lớp.

“Thách thức là tiếp cận hơn 10 triệu giáo viên và chuẩn bị cho họ giảng dạy nội dung liên quan đến AI”, ông Kumar nhận định. “Chúng tôi cần tiến hành nhanh để học sinh và giáo viên có thể tương tác đầy đủ với công nghệ trong vòng hai đến ba năm tới”.

Chương trình học nhấn mạnh “AI vì lợi ích cộng đồng”, tập trung vào sử dụng có đạo đức, trách nhiệm xã hội và tư duy phản biện thay vì chỉ chú trọng kỹ năng kỹ thuật. Với học sinh tiểu học lớp 3 đến lớp 5, phương pháp sẽ là học tương tác để giới thiệu khái niệm cơ bản về AI. Học sinh trung học cơ sở sẽ tìm hiểu ứng dụng thực tế. Học sinh trung học phổ thông sẽ tiếp cận lĩnh vực nâng cao hơn như đổi mới AI cũng như công nghệ mới nổi.

BỐI CẢNH CẠNH TRANH TOÀN CẦU

Quyết định của Ấn Độ diễn ra trong bối cảnh nhiều chuyên gia xem đây là “cuộc đua không gian hiện đại” về năng lực AI trong giáo dục.

Trung Quốc đã quy định tối thiểu 8 giờ học AI mỗi năm cho học sinh tiểu học và trung học ở Bắc Kinh từ tháng 9/2025, với kế hoạch nhân rộng toàn quốc. Singapore với chiến lược “Quốc gia Thông minh” đặt mục tiêu trở thành trung tâm AI toàn cầu vào năm 2030, và sẽ đào tạo giáo viên ở mọi cấp độ về AI trong giáo dục vào năm 2026. Hong Kong bắt buộc 10-14 giờ giáo dục AI cho học sinh trung học cơ sở từ năm 2023, với nội dung học liên quan đến công bằng thuật toán và tác động xã hội của công nghệ mới.

Theo báo cáo năm 2025 của Học viện Khoa học Giáo dục Quốc gia Trung Quốc, khoảng 55,6% đất nước tham gia khảo sát đang phát triển hệ thống chương trình giáo dục AI, trong khi gần 80% đã ban hành các chiến lược AI quốc gia lấy giáo dục làm trụ cột quan trọng.

THÁCH THỨC TRIỂN KHAI VÀ BIỆN PHÁP ĐẢM BẢO

Theo bài viết từ Times of India, có một số lo ngại đi kèm về sáng kiến này. Vấn đề bảo mật dữ liệu đặc biệt quan trọng, vì trẻ em có thể tạo ra dữ liệu hành vi nhạy cảm thông qua thiết bị hỗ trợ AI. Bài báo nhấn mạnh các cài đặt mặc định phải hạn chế thu thập dữ liệu, lưu trữ dữ liệu tại thiết bị khi có thể và áp dụng thời gian lưu trữ ngắn.

Rủi ro thiên lệch và sai lệch thông tin trong nội dung AI tạo ra cũng cần chú ý. Khung chương trình khuyến nghị hệ thống AI trong lớp học phải có tính năng gợi ý nguồn tham khảo, kiểm tra chéo và hạn chế một số nội dung đối với học sinh nhỏ tuổi. Quan trọng là giáo viên vẫn giữ quyền quyết định cuối cùng với việc đánh giá và phản hồi thông tin.

Bài báo cũng nhấn mạnh cần phân biệt giữa hỗ trợ bởi AI và việc phụ thuộc hoàn toàn vào AI. Nhiệm vụ học tập phải khuyến khích “lý luận thể hiện rõ qua chú thích, nháp, trình bày miệng hoặc phản hồi viết mà AI không thể mô phỏng một cách thuyết phục”.

ĐỘNG LỰC KINH TẾ

Chính phủ đưa ra sáng kiến trong bối cảnh thị trường AI Ấn Độ tăng trưởng mạnh, đạt 17 tỷ USD vào năm 2025 và dự kiến vượt 100 tỷ USD vào năm 2030. Báo cáo của NITI Aayog cho thấy trong khi tự động hóa có thể thay thế khoảng 2 triệu việc làm truyền thống, hệ sinh thái AI phát triển có thể tạo ra đến 8 triệu cơ hội việc làm mới.

Dữ liệu năm 2025 phản ánh thực tế này: hơn 10.000 trường hợp sa thải tại Hoa Kỳ liên quan trực tiếp đến việc ứng dụng AI sinh nội dung, nhưng những người có kỹ năng liên quan đến AI lại có mức thu nhập cao hơn trung bình 43%, theo chỉ số việc làm toàn cầu PwC 2025.

Báo cáo Tương lai Việc làm 2025 từ Diễn đàn Kinh tế Thế giới dự báo 170 triệu việc làm mới sẽ được tạo ra trong thập kỷ, với mức tăng ròng 78 triệu sau khi trừ đi số việc làm bị tự động hóa.

Một Ủy ban điều phối giữa NCERT và CBSE sẽ giám sát quá trình tích hợp AI, bảo đảm chất lượng thống nhất trong hệ thống trường học đa dạng của Ấn Độ. Chính quyền bang sẽ áp dụng cùng một khung chương trình, dù thời gian triển khai có thể khác nhau.

Kế hoạch mở rộng đầy tham vọng này có thành công hay không sẽ phụ thuộc lớn vào chất lượng triển khai – đặc biệt là hiệu quả đào tạo giáo viên, mức độ phù hợp theo lứa tuổi và việc thiết lập biện pháp đạo đức mạnh mẽ. Với khoảng bảy tháng trước thời điểm thực hiện, các bên liên quan trong hệ thống giáo dục Ấn Độ sẽ phải trải qua giai đoạn chuẩn bị rất khẩn trương.