image Thứ Ba, 23/09/2025

Dòng vốn mạo hiểm chững lại tại lĩnh vực công nghệ sinh học

23/09/2025

Chia sẻ

2025 có thể trở thành năm có lượng vốn đầu tư mạo hiểm vào biotech thấp nhất kể từ 2023, khi tổng vốn chỉ đạt 19,1 tỷ USD...

Chỉ có 9 công ty biotech tiến hành IPO trong nửa đầu năm nay, thấp hơn đáng kể so với tốc độ năm 2024.
Chỉ có 9 công ty biotech tiến hành IPO trong nửa đầu năm nay, thấp hơn đáng kể so với tốc độ năm 2024.

Sự bất ổn kéo dài của thị trường cùng triển vọng mờ mịt về khả năng IPO đang khiến các quỹ đầu tư mạo hiểm (VC) rút bớt sự quan tâm dành cho lĩnh vực công nghệ sinh học (biotech) – vốn từng là “điểm nóng” trên thị trường.

THỊ TRƯỜNG ẢM ĐẠM, IPO KHAN HIẾM KHIẾN GIỚI ĐẦU TƯ THẬN TRỌNG

Theo dữ liệu từ Ngân hàng Silicon Valley (SVB), các công ty công nghệ sinh học tại Mỹ và châu Âu chỉ huy động được 11,2 tỷ USD vốn mạo hiểm trong nửa đầu năm nay, giảm mạnh so với 28,6 tỷ USD của cả năm ngoái. Nếu xu hướng hiện tại tiếp diễn, 2025 sẽ trở thành năm có lượng vốn đầu tư mạo hiểm vào biotech thấp nhất kể từ 2023, khi tổng vốn chỉ đạt 19,1 tỷ USD.

Các yếu tố vĩ mô bất ổn — từ căng thẳng thương mại và các đợt sa thải nhân sự tại Cơ quan Quản lý Dược phẩm và Thực phẩm Mỹ (FDA) — đã khiến giới đầu tư thêm phần dè dặt. “Nhà đầu tư đang trở nên chọn lọc hơn trên mọi mặt. Trong một môi trường khan hiếm vốn, bạn bắt buộc phải như vậy”, bà Jackie Spencer, Giám đốc quản lý quan hệ khách hàng mảng khoa học đời sống và y tế tại SVB, nhận định.

Bên cạnh đó, cổ phiếu công nghệ sinh học cũng đang kém hấp dẫn. Quỹ ETF SPDR S&P Biotech đã giảm 4,2% từ đầu năm đến nay và mất tới 23% trong 5 năm qua, trong khi chỉ số S&P 500 tăng khoảng 8% từ đầu năm và tăng gần 95% trong cùng giai đoạn 5 năm.

Sự kém hiệu quả của cổ phiếu biotech khiến các nhà đầu tư phổ thông — vốn có thể bổ sung nguồn vốn cho ngành — e ngại tham gia, từ đó càng làm giảm cơ hội huy động vốn cũng như thanh khoản cho các quỹ đầu tư mạo hiểm.

Trên phạm vi toàn cầu, chỉ có 9 công ty biotech tiến hành IPO trong nửa đầu năm nay, thấp hơn đáng kể so với tốc độ năm 2024, khi có 23 thương vụ IPO diễn ra cả năm, theo SVB.

Trong bối cảnh thị trường đại chúng quay lưng với các startup giai đoạn đầu, những công ty muốn IPO buộc phải tiến xa hơn trong quá trình thử nghiệm lâm sàng, và điều đó khiến giới đầu tư ưu tiên rót vốn vào các công ty đã đạt đến cột mốc này. Theo ngân hàng đầu tư William Blair, trong nửa đầu năm, 62% vòng gọi vốn biotech tập trung vào các công ty đã bước vào thử nghiệm lâm sàng, tăng từ mức 53% của cả năm ngoái.

“Điều này buộc các công ty phải vạch ra lộ trình tiến đến giai đoạn lâm sàng một cách cẩn trọng hơn ngay từ đầu”, ông Caleb Appleton, đối tác tại Bison Ventures, nhận định. “Vì thế, chúng ta đang chứng kiến các công ty buộc phải vận hành tinh gọn hơn và đưa ra các quyết định đánh đổi khó khăn từ rất sớm trong vòng đời của mình”.

SÔI ĐỘNG CÁC THƯƠNG VỤ M&A, HỢP TÁC CHIẾN LƯỢC

Dù dòng vốn mạo hiểm suy yếu, hoạt động mua bán và sáp nhập (M&A) trong lĩnh vực biotech lại cho thấy nhiều tín hiệu khả quan. Theo HSBC Innovation Banking, đã có 8 thương vụ M&A với các công ty biotech được hậu thuẫn bởi vốn mạo hiểm trong nửa đầu năm, gần bằng với con số 17 thương vụ của cả năm ngoái.

Đáng chú ý, giá trị của các thương vụ này đang ngày càng lớn và số tiền trả trước (upfront) cũng tăng mạnh. Từ mức trung vị khoảng 300 triệu USD trong giai đoạn 2020–2023, số tiền trả trước trung vị đã vọt lên 800 triệu USD vào năm 2024. Riêng trong nửa đầu năm nay, con số này đã đạt 763 triệu USD.

Theo ông Omar Khalil, Giám đốc điều hành tại Santé Ventures, các hãng dược lớn hiện cạnh tranh quyết liệt để thâu tóm những startup biotech tiềm năng nhất: “Nếu bạn có sự khác biệt và dữ liệu lâm sàng mạnh mẽ trong một lĩnh vực được quan tâm chiến lược cao, chúng tôi thấy các hãng dược đang hành động rất nhanh”.

Một số startup cũng đang tìm cách giảm phụ thuộc vào vốn mạo hiểm thông qua các thỏa thuận hợp tác chiến lược. Đầu tháng này, startup Unnatural Products đã công bố hợp tác với hãng dược Argenx trong một thỏa thuận trị giá hơn 1,5 tỷ USD — giúp kéo dài đáng kể thời gian hoạt động mà không cần gọi vốn mới, theo Giám đốc điều hành kiêm đồng sáng lập Cameron Pye. 

Dù các thỏa thuận hợp tác mang lại dòng tiền lớn, chúng cũng tiêu tốn nhiều thời gian và nguồn lực, buộc startup phải cân bằng giữa việc phát triển thuốc nội bộ và đáp ứng cam kết với đối tác. Tuy nhiên, sự hợp tác với các hãng dược lớn cũng mang lại giá trị xác nhận từ thị trường, giúp các startup dễ gây dựng uy tín và thu hút đầu tư trong tương lai.

“Có cái giá phải trả ngoài tiền bạc, nhưng cũng có những lợi ích vượt ra ngoài giá trị tài chính”, ông Pye nhận xét. Dù vậy, theo bà Katherine Rubino, đối tác tại hãng luật Wiggin and Dana, số lượng hợp tác giữa các startup và hãng dược lớn khó có thể bùng nổ, vì các thỏa thuận này cần nhiều thời gian đàm phán và thẩm định.

“Họ không thể xử lý hết lượng đề xuất đổ về mỗi ngày”, bà nói. “Do đó, sẽ không có sự tăng đột biến về số lượng hợp tác, mà chỉ có sự cạnh tranh cao hơn giữa các startup để lọt vào “mắt xanh” của các hãng dược lớn”.


Startup Trung Quốc ra mắt “Canva cho thế hệ video”

Khám phá AIsphere, startup Trung Quốc đang tạo nên làn sóng mới trong ngành video AI với sản phẩm PixVerse.

15:56 22/09/2025
Khám phá kính thông minh tích hợp màn hình thế hệ mới mà Meta vừa ra mắt

Khám phá kính thông minh Meta Ray-Ban Display với công nghệ AI tiên tiến, giúp bạn tương tác dễ dàng hơn với thế giới xung quanh.

15:56 22/09/2025
AI trong hành trình tìm ra thuốc mới

Khám phá cách AI đang cách mạng hóa quá trình phát triển thuốc mới, giúp tăng tốc độ và hiệu quả trong nghiên cứu dược phẩm.

15:55 22/09/2025
AI đang dần tái định hình thị trường thiết bị cá nhân

Khám phá cách AI đang thay đổi trải nghiệm người dùng trên smartphone và laptop, từ nhiếp ảnh đến làm việc hiệu quả.

15:55 22/09/2025
Kỷ nguyên điện toán lượng tử đang đến, nhưng nhiều doanh nghiệp vẫn chưa sẵn sàng

Khám phá lý do doanh nghiệp chưa sẵn sàng cho điện toán lượng tử và cơ hội tiềm năng trong tương lai.

15:54 22/09/2025
Các chatbot đang thay đổi tương tác trên Internet như thế nào?

Khám phá cách chatbot đang thay đổi cách chúng ta tương tác trên Internet và những thách thức đi kèm với công nghệ này.

15:03 18/09/2025
Công cụ AI mới từ Harvard tăng hiệu quả chữa bệnh ngay từ tế bào

Khám phá PDGrapher - công cụ AI mới từ Harvard giúp tăng hiệu quả chữa bệnh và thiết kế thuốc nhanh chóng.

15:02 18/09/2025
Bên trong thế giới bí ẩn của những người huấn luyện mô hình AI

Tìm hiểu về công việc gán nhãn dữ liệu trong ngành AI, những cơ hội thu nhập và những lo ngại về bảo mật và minh bạch.

14:04 18/09/2025
Mô hình ngôn ngữ nhỏ sẽ định hình tương lai AI tác nhân?

Khám phá lợi thế của mô hình ngôn ngữ nhỏ trong AI tác nhân và tiềm năng phát triển trong tương lai.

11:02 18/09/2025