Tổng thống Donald Trump đề xuất thành lập quỹ mua lại TikTok

Theo CNN Business, tuyên bố không nêu chi tiết nhưng Tổng thống Trump tiết lộ TikTok có thể được "đưa vào" quỹ đầu tư quốc gia nhằm duy trì quyền truy cập vào ứng dụng video ngắn phổ biến này tại Hoa Kỳ.

“Các quốc gia khác cũng thành lập nhiều quỹ đầu tư quốc gia”, ông Trump phát biểu khi ký sắc lệnh hành pháp chỉ đạo quan chức Hoa Kỳ thành lập một quỹ tương tự tại Hoa Kỳ, mô phỏng theo quỹ đầu tư nhà nước ở một số quốc gia như Na Uy hay Ả Rập Xê Út, được xem là nơi điều phối ngân sách quốc gia vào các tài sản tài chính như cổ phiếu, trái phiếu và bất động sản. “Chúng tôi sẽ làm điều gì đó với quỹ đầu tư quốc gia, bất kể TikTok có quyết định như thế nào. Hoặc chúng tôi có thể hợp tác với những đại gia giàu có. Rất nhiều lựa chọn”.

Đề xuất đưa ra trong bối cảnh TikTok đang chịu áp lực phải tìm chủ sở hữu mới trước tháng 4/2025, sau khi Tổng thống Trump ký gia hạn luật thêm 75 ngày, yêu cầu ứng dụng phải được bán khỏi công ty mẹ ByteDance có trụ sở tại Trung Quốc hoặc sẽ bị cấm tại Hoa Kỳ.

Vị Tổng thống cam kết đưa ra một thỏa thuận phù hợp đảm bảo ứng dụng vẫn có thể tiếp cận 170 triệu người dùng Mỹ. Trước đó, ông Trump tuyên bố Hoa Kỳ có thể nắm giữ "50% quyền sở hữu" trong một liên doanh, có khả năng là với những chủ sở hữu hiện tại hoặc chủ sở hữu mới của TikTok.

Nhưng việc thành lập quỹ đầu tư quốc gia và sau đó sử dụng quỹ để mua lại nền tảng có lẽ sẽ không xảy ra sớm, và thời hạn để TikTok thực hiện thỏa thuận đang đến gần. Không rõ ai sẽ trở thành nhà điều hành mới hoặc liệu ai có thể huy động đủ hàng chục tỷ USD ước tính cần thiết để sở hữu nền tảng này.

Hơn nữa, việc chính phủ Hoa Kỳ mua lại TikTok có thể đặt ra một số vấn đề hóc búa, bao gồm cả cách thức quản lý nền tảng.

TikTok không trả lời ngay lập tức yêu cầu bình luận.

Về mặt kỹ thuật, đề xuất mới có thể hoạt động theo các giới hạn của luật bán hoặc cấm được thông qua với sự ủng hộ rộng rãi của lưỡng đảng tại Quốc hội và được cựu Tổng thống Joe Biden ký thành luật vào năm ngoái. Đối với thỏa thuận đáp ứng điều lệ luật, ByteDance không được nắm giữ quá 20% cổ phần tại TikTok và "không thể có mối quan hệ vận hành nào giữa TikTok và ByteDance trong tương lai", theo ông Alan Rozenshtein, Giáo sư tại Trường Luật Đại học Minnesota chuyên về luật công nghệ.

Ông Rozenshtein chia sẻ thêm rằng ByteDance cũng sẽ phải bàn giao toàn bộ quyền kiểm soát thuật toán TikTok - điều kiện mà cả phía công ty và quan chức Trung Quốc trước đây đều tuyên bố phản đối.

ĐIỀU GÌ SẼ XẢY RA NẾU CHÍNH PHỦ HOA KỲ TIẾP QUẢN TIKTOK? 

Tuy nhiên, nếu chính phủ Hoa Kỳ nắm giữ cổ phần lớn tại TikTok, ứng dụng có nguy cơ "trở nên không thể kiểm soát được" do các biện pháp bảo vệ Tu chính án thứ nhất có thể hạn chế chính phủ đàn áp, hoặc thậm chí có khả năng thúc đẩy hoặc khó kiểm duyệt một số loại bài phát biểu nhất định.

Ông Rozenshtein cho biết: “Mọi việc sẽ trở nên phức tạp rất nhanh chóng”.

Và ngay cả khi chính phủ Hoa Kỳ có thể mua lại một phần hoặc toàn bộ TikTok, thì cũng không có gì đảm bảo người dùng ứng dụng tại Hoa Kỳ — những người từ lâu đã hoài nghi về động cơ của chính phủ khi cố gắng kiểm soát TikTok — sẽ vẫn được sử dụng ứng dụng. Nếu người dùng từ bỏ nền tảng, các nhà quảng cáo sẽ rời đi theo, từ đó có khả năng làm suy yếu khoản đầu tư.

"Tôi không biết các bạn thế nào nhưng tôi nghĩ không nhiều người muốn tham gia một nền tảng do chính phủ sở hữu, rõ ràng là đang bị chính phủ giám sát. Tôi nghĩ không ai muốn điều đó", một người dùng bày tỏ trong video đăng tải tuần trước.

Một người dùng khác lo ngại việc Hoa Kỳ mua lại TikTok có thể "thay đổi những gì chúng ta được phép nói, những người chúng ta được phép chỉ trích".

“Thật không thể chấp nhận được khi cho rằng chúng tôi muốn chính phủ liên bang sở hữu phương tiện truyền thông xã hội. Tại sao chính phủ lại sở hữu phương tiện truyền thông xã hội? Điều này không thể chấp nhận được”, nhiều người dùng TikTok lên tiếng.