10:43 25/04/2023

5G khơi mào làn sóng sáp nhập của các công ty viễn thông Đông Nam Á

Nguyễn Hà

Sự xuất hiện của các dịch vụ viễn thông 5G đã khởi động một đợt sáp nhập giữa các nhà mạng Đông Nam Á nhằm giảm bớt gánh nặng đầu tư…

Tại Thái Lan, nhà cung cấp mạng True Telecom có quy mô lớn thứ hai đã hợp nhất với Total Access Communication (DTAC) ở vị trí thứ ba. Hai công ty sáp nhập thành công ty lớn, vẫn giữ tên là True. Hiện nay, True kiểm soát hơn một nửa thị trường Thái Lan, soán ngôi nhà cung cấp Dịch vụ thông tin nâng cao (AIS) - từng là nhà cung cấp dịch vụ hàng đầu trong hơn hai thập kỷ.

Trong một cuộc họp báo vào tháng 3 đánh dấu việc hoàn tất việc sáp nhập, CEO Manat Manavutiveth của True cho biết công ty có kế hoạch mở rộng dịch vụ 5G phủ sóng 98% dân số Thái Lan vào năm 2026.

Tại Malaysia, nhà cung cấp dịch vụ Celcom do Tập đoàn Axiata kiểm soát đã hợp nhất với Digi.com, do Telenor của Na Uy sở hữu 49% cổ phần. Lần lượt kết hợp ông lớn thứ 3 và thứ 2 về viễn thông đã tạo nên một gã khổng lồ viễn thông tại Malaysia, công ty dẫn đầu cả nước với hơn 20 triệu khách hàng.

Thúc đẩy những vụ sáp nhập này là nhu cầu chi tiêu vốn cùng với việc thúc đẩy mở rộng nguồn lực cho nghiên cứu và phát triển. Theo nhà nghiên cứu GSMA của Anh, các khoản đầu tư vào lĩnh vực viễn thông ở Châu Á Thái Bình Dương dự kiến ​​sẽ đạt 134 tỷ USD từ năm 2022 đến 2025. Chi tiêu cho 5G sẽ chiếm 75% chi phí đó và sự cạnh tranh để xây dựng mạng 5G ngày càng tăng.

LO NGẠI VỀ SỰ THỐNG TRỊ CỦA CÁC TẬP ĐOÀN LỚN

Việc chuyển đổi sang các tiêu chuẩn viễn thông mới thường dẫn đến việc sáp nhập giữa các nhà mạng. Năm 2014, công ty viễn thông xếp thứ ba của Indonesia là XL Axiata đã mua lại công ty đứng thứ năm là Axis Telekom Indonesia.

Cùng năm đó, Myanmar cho phép Telenor và Ooredoo của Qatar tham gia thị trường, vốn do một hãng vận tải nhà nước kiểm soát, để thu hút các khoản đầu tư cần thiết.

Trong thời kỳ đại dịch, mua sắm trực tuyến và thanh toán không dùng tiền mặt đã bùng nổ ở Đông Nam Á. Khi stream video trở nên phổ biến  thì phí dữ liệu cũng tăng vọt tăng vọt. Do đó việc phát triển mạng 5G tại Đông Nam Á trở thành một vấn đề cấp bách.

Người dùng điện thoại di động tại Đông Nam Á dành nhiều thời gian sử dụng mạng trực tuyến hơn. Theo một báo cáo được công bố trong năm nay bởi DataReportal, Philippines dẫn đầu khu vực với trung bình 5,5 giờ sử dụng Internet mỗi ngày qua các thiết bị di động. Bên cạnh đó, Thái Lan và Indonesia cũng nằm trong top 10.

Nhu cầu về dịch vụ 5G của Đông Nam Á có thể lớn hơn các thị trường khác. Nhà cung cấp thiết bị viễn thông Ericsson dự báo người dùng 5G ở Đông Nam Á và Châu Đại Dương sẽ đạt hơn 600 triệu vào năm 2028.

Sự thống trị thị trường của tập đoàn viễn thông khổng lồ cũng là một mối quan tâm lớn. Thị trường điện thoại di động Philippine gần như được phân chia hoàn toàn giữa Globe Telecom và PLDT. Đây là lý do mà các nhà phê bình đã đổ lỗi cho chất lượng của các dịch vụ không dây kém đi vì không đáp ứng được chi phí đăng ký.

Chính quyền của cựu Tổng thống Rodrigo Duterte, Philippine đã vận động các công ty khác tham gia vào ngành viễn thông. Điều đó dẫn đến sự ra mắt của tập đoàn viễn thông Dito Telecommunity vào tháng 3/2021.

Ngoài ra, chính phủ Thái Lan đã cho phép sáp nhập True và DTAC vào tháng 10 với các điều kiện như đặt giới hạn cho phí sử dụng theo pháp nhân mới. Tuy nhiên, người tiêu dùng đã bày tỏ lo ngại về việc sáp nhập dẫn đến suy giảm chất lượng dịch vụ.

Trung Quốc đang nổi lên như một nguồn thiết bị chính cung cấp năng lượng cho việc mở rộng 5G ở Đông Nam Á. Trong khi Hoa Kỳ và các thị trường khác ngăn chặn các công ty Trung Quốc tham gia vào lĩnh vực 5G của họ, Trung Quốc đã may mắn hơn khi đạt được các thỏa thuận hợp tác ở Đông Nam Á vì khả năng cạnh tranh về chi phí.

AIS và công ty thiết bị viễn thông Trung Quốc ZTE đã thành lập một trung tâm R&D cho 5G vào tháng 9/2022 để phát triển hệ thống cho rô-bốt vận chuyển có hướng dẫn tự động và phương tiện tự lái.

Vào tháng 6/2022, chính phủ Thái Lan đã công bố hợp tác với Huawei Technologies để thúc đẩy 5G sử dụng trong công nghiệp. Huawei cũng đang hợp tác với Indonesia trong việc đào tạo các chuyên gia 5G.

Các quốc gia Đông Nam Á đã chứng minh rằng họ thuộc phe trung lập trong cuộc chiến giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc. Mặc dù Malaysia đã chọn Ericsson để phát triển mạng 5G, nhưng các quan chức nhấn mạnh rằng kết quả dựa trên quy trình đấu thầu nghiêm ngặt, điều này cho thấy không có doanh nghiệp Trung Quốc nào bị loại vì lý do địa chính trị.