Theo báo cáo của Ngân hàng Bank of America (BofA), chi tiêu vốn cho trí tuệ nhân tạo (AI) tại Trung Quốc được dự báo sẽ đạt từ 600 tỷ đến 700 tỷ nhân dân tệ (tương đương 84 tỷ đến 98 tỷ USD) trong năm nay, khi Trung Quốc và Mỹ cạnh tranh quyết liệt để dẫn đầu trong lĩnh vực công nghệ then chốt này.

Mức chi tiêu này đánh dấu mức tăng trưởng lên đến 48% trong năm 2025 so với năm 2024, theo bà Matty Zhao, đồng trưởng bộ phận nghiên cứu cổ phiếu Trung Quốc kiêm trưởng bộ phận nghiên cứu vật liệu cơ bản, dầu khí khu vực châu Á - Thái Bình Dương tại BofA Global Research.

SỰ BÙNG NỔ ĐẦU TƯ AI TẠI TRUNG QUỐC

Theo báo cáo của BofA công bố đầu tháng này, đầu tư từ Chính phủ Trung Quốc được dự đoán chiếm tới 400 tỷ nhân dân tệ trong tổng chi tiêu AI trên toàn đại lục. Trong khi đó, các công ty internet lớn của Trung Quốc dự kiến đóng góp khoảng 172 tỷ nhân dân tệ. Phần còn lại của chi tiêu vốn AI được BofA quy cho các nhà mạng viễn thông lớn và trái phiếu mục đích đặc biệt.

Sự gia tăng chi tiêu AI dự kiến trong năm 2025 phản ánh sự nhiệt huyết ngày càng cao đối với công nghệ này tại Trung Quốc, đặc biệt sau thành công của DeepSeek. Startup có trụ sở tại Hàng Châu đã thu hút sự chú ý toàn cầu đầu năm nay khi liên tục phát hành hai mô hình AI mã nguồn mở tiên tiến, V3 và R1, được phát triển với chi phí và năng lực tính toán thấp hơn đáng kể so với các dự án mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) của các gã khổng lồ công nghệ. Công nghệ LLM là nền tảng cho các dịch vụ AI tạo sinh như ChatGPT.

Sau thành tựu của DeepSeek, các công ty công nghệ lớn của Trung Quốc, bao gồm Alibaba Group Holding và Tencent Holdings, đã công bố kế hoạch tăng cường đầu tư vào AI, theo bà Zhao. Tháng 2/2025, gã khổng lồ thương mại điện tử Alibaba đã công bố kế hoạch chi tiêu vốn 380 tỷ nhân dân tệ cho tài nguyên tính toán và hạ tầng AI trong ba năm tới. Tencent cũng tuyên bố đẩy mạnh đầu tư vào AI, sau khi chi tiêu vốn quý IV năm 2024 của công ty này tăng gần gấp bốn lần so với cùng kỳ năm trước, đạt 36,6 tỷ nhân dân tệ.

Trong khi đó, Chính phủ Trung Quốc đang thúc đẩy xây dựng các trung tâm dữ liệu AI mới, theo bà Zhao. Trung Quốc dự kiến tăng tốc phát triển hạ tầng AI để sánh ngang với cam kết của Chính phủ Mỹ đối với Dự án Stargate, dự án dự kiến đầu tư tới 500 tỷ USD trong bốn năm tới để xây dựng mạng lưới các trung tâm dữ liệu tiên tiến tại Mỹ.

HƯỚNG ĐI KHÁC BIỆT TRONG CHI TIÊU AI CỦA TRUNG QUỐC

Trong khi chi tiêu AI của Mỹ tập trung mạnh vào phần cứng công nghệ thông tin, như chất bán dẫn, một phần lớn chi tiêu AI của Trung Quốc sẽ được phân bổ cho việc xây dựng các trung tâm dữ liệu và hạ tầng năng lượng để hỗ trợ các cơ sở này, theo bà Zhao. Bà nhấn mạnh rằng nguồn tài nguyên năng lượng là một lợi thế của Trung Quốc.

Để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của ngành AI, Bắc Kinh đã công bố kế hoạch hành động vào đầu tháng 6/2025, phối hợp phát triển các trung tâm dữ liệu với hạ tầng năng lượng xanh tại một số khu vực nhằm đáp ứng yêu cầu năng lượng cho các cơ sở tính toán hiệu suất cao.

Quá trình xây dựng này sẽ thúc đẩy nhu cầu đối với nhiều loại tài nguyên, bà Zhao cho biết. Theo báo cáo của BofA, nhu cầu về đồng và thiết bị điện sẽ tăng trưởng với tốc độ tăng trưởng hàng năm kép (CAGR) gần 20% về khối lượng từ năm 2024 đến 2030, trong khi các giải pháp làm mát bằng chất lỏng sẽ đạt CAGR 57% trong năm tới.

Trong bối cảnh Trung Quốc phải đối mặt với các hạn chế thương mại của Mỹ đối với các bộ vi xử lý AI tiên tiến của Nvidia và chờ đợi bước đột phá tiếp theo về chip từ Huawei Technologies, nước này vẫn đang triển khai nhanh chóng các cơ sở tính toán cho phát triển AI, bà Zhao cho biết.

“Rõ ràng Trung Quốc và Mỹ đang cạnh tranh với nhau”, bà Zhao nói. “Vì nhiều nút thắt về chip phụ thuộc vào sự phát triển công nghệ, tôi nghĩ điều mà Chính phủ Trung Quốc có thể làm trước tiên là những gì họ giỏi”.