Chiến tranh và thuế quan làm thay đổi đường đi lãi suất ở nhiều quốc gia

Quyết định hạ lãi suất của ngân hàng trung ương Na Uy Norges Bank ngày 19/6 gây bất ngờ lớn trong bối cảnh môi trường vĩ mô toàn cầu ngày càng bất ổn.

Điều này cho thấy các chính sách thuế quan của Mỹ, cuộc xung đột ở Trung Đông và sự thiếu ổn định của đồng USD đang khiến cho chính sách tiền tệ toàn cầu và lạm phát ngày càng khó đoán định hơn.

Động thái bất ngờ của Norges Bank khiến đồng crown của Na Uy giảm khoảng 1% so với USD và euro.

Cũng vào ngày 19/6, Ngân hàng Trung ương Thụy Sỹ (SNB) hạ lãi suất từ 0,25% về 0%, dù một số nhà đầu tư trước đó kỳ vọng rằng chính sách lãi suất âm sẽ được áp dụng trở lại ngay trong lần họp này bởi Thụy Sỹ đang giảm phát. Quyết định của SNB được đưa ra khi cơ quan này có những cảnh báo về sự khó đoán định của triển vọng kinh tế toàn cầu.

Một ngày trước đó, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) quyết định không điều chỉnh lãi suất tại cuộc họp chính sách mới nhất. Chủ tịch Fed Jerome Powell khẳng định không ai có thể chắc chắn về lộ trình lãi suất trong thời gian tới.

Những động thái trên đặt ra cho các nhà đầu tư một thách thức nữa cần vượt qua trong bối cảnh rủi ro địa chính trị và thương mại: sự bấp bênh về chính sách tiền tệ.

Thị trường cổ phiếu toàn cầu hiện đã tuột khỏi các mức đỉnh gần đây. Trong khi đó, một chỉ số đo lường mức độ biến động của cổ phiếu châu Âu đã tăng lên mức cao nhất trong vòng 2 tháng khi thị trường cổ phiếu khu vực đồng loạt giảm. Trái phiếu chính phủ - thường là một công cụ trú ẩn khỏi rủi ro địa chính trị - cũng bị bán tháo.

“Chúng ta đang ở thời điểm rất bất ổn về chính sách và vĩ mô”, Mark Dowding, giám đốc đầu tư tại công ty RBC Global Asset Management, nhận xét với hãng tin Reuters. “Chúng ta không thể thấy xu hướng lãi suất rõ ràng”.

Theo nhiều nhà đầu tư, sự biến động sẽ ngày càng tăng do biến động của đồng USD và giá dầu trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị khiến các ngân hàng trung ương khó có thể đưa ra một lộ trình chính sách rõ ràng cho tương lai.

“Nhà đầu tư không thể chỉ dựa vào các ngân hàng trung ương nữa để tìm kiếm thông tin nữa vì bản thân các cơ quan này đang đứng trước nhiệm vụ kinh tế khó khăn hơn”, ông Davide Oneglia, giám đốc kinh tế vĩ mô toàn cầu và châu Âu của công ty T.S. Lombard, nhận xét.

Việc các ngân hàng trung ương ở châu Âu giảm lãi suất đi ngược lại quan điểm của Fed - cơ quan vốn cũng đang chật vật với rủi ro lạm phát đến từ các chính sách thuế quan của Tổng thống Donald Trump. Châu Âu đang gặp khó khăn khi xác định hướng đi trong kỷ nguyên mới với đồng USD thiếu ổn định, rào cản thương mại, chiến tranh thương mại và mối lo về nợ công.

“Đây là những thay đổi lớn và rất cơ bản trên thị trường toàn cầu mà nhà đầu tư đang cố gắng đánh giá”, ông Nick Rees, giám đốc nghiên cứu vĩ mô của công ty Monex Châu Âu, nhận xét. “Mọi quy tắc kinh tế chuẩn mà chúng ta dùng để dự báo giờ đây đều đã bị phá vỡ hoàn toàn”.

Từ đầu năm nay, đồng USD đã giảm gần 9% so với các đồng tiền lớn khác nhưng có dấu hiệu hồi phục sau khi các cuộc tấn công giữa Israel và Iran nổ ra vào tuần trước.

Ông Francois Villeroy de Galhau, quan chức Ngân hàng Trung ương Châu Âu (ECB) cho biết cơ quan này có thể sẽ phải điều chỉnh kế hoạch giảm lãi suất nếu giá dầu biến động lớn trong thời gian dài.

Theo các nhà phân tích, hiện thực mới của thị trường mở ra một kỷ nguyên mới của những quyết định bất ngờ từ các ngân hàng trung ương. Điều này sẽ gây ra những biến động chóng vánh trên thị trường, định giá tài sản cũng như chính xu hướng biến động.

Theo ông Kit Juckes, giám đốc chiến lược ngoại hối của công ty Societe Generale, động thái giảm lãi suất bất ngờ của Na Uy được đưa ra do đồng crown tăng mạnh trong bối cảnh chiến tranh thương mại. Đồng franc Thụy Sỹ cũng tăng mạnh và nền kinh tế rơi vào tình trạng giảm phát khi nhà đầu tư toàn cầu săn lùng những tài sản ngoài USD.

Trong phiên giao dịch ngày 19/6, đồng franc tiếp tục tăng giá so với USD khi thị trường đánh giá động thái hạ lãi suất của SNB không đủ để kiểm soát tình trạng giảm phát.