5 đột phá công nghệ thực sự đã giúp nâng cao cuộc sống con người trong năm 2024
Năm 2024 được xem là một năm chuyển biến quan trọng trong lĩnh vực công nghệ, với nhiều đột phá bất ngờ…
Những đổi mới công nghệ đã thay đổi cuộc sống con người trong năm nay chủ yếu không phải là những thiết bị mới, mà là những phần mềm cải tiến, đặc biệt là các trợ lý AI tốt hơn. Trên mặt trận chính sách, AI đã thúc đẩy đầu tư vào các sản phẩm năng lượng tái tạo và năng lượng hạt nhân lại được chú ý trở lại. Trong lĩnh vực không gian, hàng nghìn vệ tinh mới đã được phóng lên, cung cấp kết nối internet giá rẻ cho các vùng xa xôi.
Có thể nói, sự phát triển mạnh mẽ của AI rất kỳ diệu, nhưng hiện tại, những sản phẩm mà người dân đang sử dụng chủ yếu là các chatbot hữu ích, thay vì những siêu trí tuệ thay đổi hoàn toàn cục diện thế giới. Những cải tiến đáng chú ý trong năm nay chủ yếu liên quan đến việc nâng cao hiệu quả và năng suất. Tuy nghe có vẻ nhàm chán, nhưng thực tế, những cải tiến này đã góp phần quan trọng vào việc bảo vệ hành tinh.
AI BẮT ĐẦU LÀM ĐƯỢC TẤT CẢ MỌI THỨ, Ở MỌI NƠI, CÙNG MỘT LÚC
Hai năm kể từ khi ChatGPT ra mắt, AI sinh tạo vẫn là chủ đề nóng mà các công ty công nghệ nói đến nhiều nhất. OpenAI, nhà sáng tạo của ChatGPT, hiện đã cho ra mắt một công cụ tìm kiếm, một trình tạo video ảnh thật mang tên Sora, và một mô hình mới mang tên Strawberry có khả năng suy luận. Google, công ty được coi là cường quốc AI gốc, đã ra mắt Gemini 2.0, hứa hẹn AI sẽ giúp người dùng hoàn thành mọi nhiệm vụ. Apple cũng đã tung ra bộ công cụ AI Apple Intelligence, đơn giản hơn nhưng dễ sử dụng hơn cho hàng triệu người dùng của mình.
Có thể nói, AI đang ở đây và đang tiến bộ với tốc độ đáng kinh ngạc. Sự phổ biến của AI cũng đang tăng lên nhanh chóng — nhanh đến mức nó đang vượt qua cả tỷ lệ áp dụng máy tính cá nhân và internet. Tuy nhiên, AI hiện tại vẫn cần một lượng điện đủ để cung cấp cho một quốc gia nhỏ và sẽ cần nhiều hơn khi nó phát triển. Điều này dẫn chúng ta đến đột phá thứ hai trong danh sách.
NĂNG LƯỢNG HẠT NHÂN QUAY TRỞ LẠI, NHỎ GỌN HƠN, RẺ HƠN, AN TOÀN HƠN
AI đòi hỏi rất nhiều điện năng và đang thúc đẩy đổi mới trong ngành năng lượng sạch. Năng lượng hạt nhân đang trở thành công nghệ được mọi người quan tâm nhiều nhất hiện nay. Microsoft dẫn đầu vào tháng 9 khi giúp tái mở cửa nhà máy hạt nhân Three Mile Island bằng cách mua toàn bộ điện năng sản xuất từ đây cho kế hoạch AI trong tương lai. Google tiếp bước vào tháng 10 khi ký hợp đồng mua điện từ các lò phản ứng hạt nhân mô-đun nhỏ của Kairos Power. Cùng tuần đó, Amazon cũng công bố kế hoạch đầu tư vào X Power, một công ty phát triển lò phản ứng mô-đun nhỏ.
Các lò phản ứng mô-đun nhỏ rất hấp dẫn vì chúng có thể được xây dựng nhanh chóng và dễ dàng - ít nhất là về lý thuyết. Mặc dù chưa có công ty nào thành công trong việc thương mại hóa công nghệ này, nhưng sự quan tâm mới đối với năng lượng hạt nhân đang đổ rất nhiều tiền vào giải quyết vấn đề này.
Bộ Quốc phòng Mỹ cũng công bố dự án lò phản ứng hạt nhân di động vào tháng 9 tại phòng thí nghiệm quốc gia Idaho. Chưa rõ chính xác kỷ nguyên hạt nhân mới sẽ ra sao, nhưng chắc chắn sẽ nhỏ gọn, rẻ hơn và an toàn hơn.
INTERNET VỆ TINH TRỞ NÊN TỐT HƠN VÀ RẺ HƠN
Nói về những phát minh của kỷ nguyên không gian, vệ tinh có một năm bận rộn. Cụ thể, các chùm vệ tinh truyền tải internet từ không gian xuống Trái Đất đã trở nên phổ biến. Một phần nhờ vào đại dịch, công nghệ này đã phát triển mạnh mẽ trong năm nay và giờ đây đã có thể sử dụng internet vệ tinh ở tất cả 50 bang của Mỹ, ngay cả khi sống ở vùng hẻo lánh.
Starlink của SpaceX, công ty cung cấp kết nối internet cho quân đội Ukraine từ năm ngoái, là cái tên dần quen thuộc. Sử dụng các chùm vệ tinh ở quỹ đạo thấp để cung cấp kết nối internet nhanh chóng và độ trễ thấp, Starlink có giá khởi điểm khoảng 120 USD mỗi tháng. HughesNet và ViaSat cũng cung cấp dịch vụ chậm hơn, nhưng giá chỉ từ 50 USD mỗi tháng.
Tin tức lớn trong năm nay là Amazon cũng gia nhập cuộc đua vệ tinh internet với dự án Kuiper. Amazon công bố vào tháng 11 rằng sẽ bắt đầu triển khai các chùm vệ tinh quỹ đạo thấp vào đầu năm 2025, cạnh tranh trực tiếp với Starlink. Một số chuyên gia dự đoán rằng sự cạnh tranh này có thể khiến giá của Starlink giảm và thúc đẩy phát triển dịch vụ di động mới. Tất cả những vệ tinh mới này mở ra một tương lai mà bạn sẽ không còn phải lo lắng về việc mất sóng, ngay cả trong thảm họa.
CÁC THIẾT BỊ CÔ NG NGHỆ ĐÃ TRỞ THÀNH THIẾT BỊ Y TẾ
CEO Apple Tim Cook cho biết năm nay ông muốn “dân chủ hóa sức khỏe”. Apple đã nhận được sự chấp thuận từ Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) cho hai đột phá trong năm nay: đồng hồ có thể phát hiện chứng ngưng thở khi ngủ và tai nghe AirPods Pro có thể thay thế máy trợ thính. Tính năng máy trợ thính thậm chí không yêu cầu bạn phải mua AirPods mới, vì nó đã có sẵn trong một bản cập nhật phần mềm.
Apple không phải là công ty duy nhất trong ngành công nghệ làm mờ ranh giới giữa thiết bị công nghệ và y tế. Nhẫn Oura trở nên phổ biến trong năm nay nhờ tính năng theo dõi giấc ngủ và chu kỳ sinh lý độc đáo. Google ra mắt Pixel Watch 3 với tính năng phát hiện nhịp tim mà họ cho là có thể cứu sống người. Withings thậm chí còn kết hợp nhiệt kế, ống nghe, máy đo nồng độ oxy trong máu và điện tâm đồ trong một thiết bị duy nhất.
INSTAGRAM CỐ GẮNG GIẢI QUYẾT CUỘC KHỦNG HOẢNG SỨC KHỎE TÂM THẦN Ở GIỚI TRẺ
Mặc dù vấn đề sức khỏe tâm thần ở giới trẻ và tác động của mạng xã hội đã tồn tại trong nhiều năm, nhưng trong năm 2024, sự lo ngại về vấn đề này đã lên đến đỉnh điểm. Tổng giám đốc Y tế Vivek Murthy kêu gọi gắn nhãn cảnh báo trên mạng xã hội.
Cuốn sách The Anxious Generation (Thế hệ lo âu), nói về cách điện thoại thông minh đang phá hoại tuổi thơ, đặc biệt là ở thanh thiếu niên, đã chiếm lĩnh bảng xếp hạng sách bán chạy của New York Times trong suốt nhiều tuần. Đạo luật lớn nhất bảo vệ trẻ em trực tuyến, KOSPA, đã được thông qua tại Thượng viện và đang rất gần với việc thông qua tại Hạ viện.
Meta đã đưa ra một giải pháp nhất định cho cuộc khủng hoảng sức khỏe tâm thần ở giới trẻ. Vào tháng 9, công ty ra mắt tài khoản Instagram dành riêng cho thanh thiếu niên, giúp các tài khoản của người dùng dưới 16 tuổi trở nên riêng tư mặc định, hạn chế ai có thể liên hệ với các bạn trẻ và thêm các tính năng chống quấy rối.
Dù đây không phải là giải pháp hoàn hảo cho các mối nguy hiểm của mạng xã hội hay cuộc khủng hoảng sức khỏe tâm thần ở giới trẻ, nhưng đó là một hành động. Meta cuối cùng đã thực hiện một giải pháp nào đó để giải quyết nỗi lo này.
