image Thứ Bảy, 13/12/2025

Các công ty trí tuệ nhân tạo tìm kiếm lợi nhuận lớn từ các mô hình ngôn ngữ nhỏ

22/05/2024

Chia sẻ

Các gã khổng lồ công nghệ Microsoft, Meta và Google đã phát hành các phiên bản ngôn ngữ mới với ít 'tham số' hơn, chi phí xây dựng và đào tạo rẻ hơn – Mô hình ngôn ngữ nhỏ (SLMs - small language models)…

Các công ty trí tuệ nhân tạo tìm kiếm lợi nhuận lớn từ các mô hình ngôn ngữ nhỏ
Các công ty trí tuệ nhân tạo tìm kiếm lợi nhuận lớn từ các mô hình ngôn ngữ nhỏ

Theo Financial Times, các công ty trí tuệ nhân tạo từng chi hàng tỷ USD để xây dựng mô hình ngôn ngữ lớn, hiện đang chuyển hướng đi mới để tăng doanh thu: phát triển mô hình ngôn ngữ nhỏ (SLM).

Apple, Microsoft, Meta và Google gần đây đều đã phát hành các mô hình AI mới với ít “tham số” hơn - số lượng biến được sử dụng để huấn luyện hệ thống AI và định hình đầu ra của nó. Động thái mới của các công ty công nghệ này được cho là cũng nhằm khuyến khích các doanh nghiệp đang lo ngại về chi phí cũng có thể áp dụng AI để tự động hoá các quy trình. 

SLM thường nhỏ hơn LLM từ 5 đến 10 lần. Tuy nhiên, kích thước giảm không hẳn là nhược điểm. SLM vẫn sở hữu những khả năng và trong một số trường hợp nhất định, có thể hoạt động ngang bằng với các LLM lớn hơn. 

CÁC VẤN ĐỀ CỦA MÔ HÌNH NGÔN NGỮ LỚN

Mặc dù LLM đã xuất sắc trong việc xử lý, tóm tắt và phân tích khối lượng lớn dữ liệu, đồng thời đưa ra những hiểu biết sâu sắc có giá trị cho việc ra quyết định. Tuy nhiên, LLM cũng tồn tại những bất lợi lớn đối với doanh nghiệp. Một là độ chính xác và chất lượng của kết quả đầu ra mô hình. Điều này không chỉ bao gồm sự thiên vị trong các mô hình mà còn giải quyết vấn đề “ảo giác”. Đây là những trường hợp mà mô hình tạo ra thông tin hợp lý nhưng thực tế không chính xác hoặc vô nghĩa.

Tiếp theo, LLM có thể quá khái quát. Lý do là dữ liệu đào tạo chủ yếu được lấy từ internet công cộng. Việc thiếu khả năng tùy chỉnh có thể dẫn đến lỗ hổng về mức độ hiệu quả mà các mô hình này hiểu và phản hồi với các thuật ngữ, quy trình và sắc thái dữ liệu cụ thể của ngành.

Sau đó, có những lo ngại về bảo mật và quyền riêng tư. Khi doanh nghiệp sử dụng LLM, nó sẽ truyền dữ liệu qua API và điều này có nguy cơ bị lộ thông tin nhạy cảm.

SLM CÓ THỂ GIẢM THIỂU NHỮNG NỖI LO KHI SỬ DỤNG LLM 

Điều này đã khiến các công ty công nghệ như Meta và Google đưa ra các mô hình ngôn ngữ nhỏ chỉ với vài tỷ tham số dưới dạng các lựa chọn thay thế rẻ hơn, có thể tùy chỉnh, cần ít năng lượng hơn để đào tạo và chạy và các hệ thống và có thể ngăn chặn dữ liệu nhạy cảm.

SLM cung cấp một tập huấn luyện tập trung hơn. Mô hình này được điều chỉnh phù hợp với các bộ dữ liệu dành riêng cho doanh nghiệp. Chúng có thể bao gồm từ mô tả sản phẩm và phản hồi của khách hàng đến thông tin liên lạc nội bộ như tin nhắn Slack. Trái ngược với nền tảng kiến thức rộng lớn của LLM, SML làm giảm đáng kể khả năng xảy ra sai sót và ảo giác.

SML đòi hỏi chi phí thấp hơn, đồng thời trả về kết quả tập trung hơn   
SML đòi hỏi chi phí thấp hơn, đồng thời trả về kết quả tập trung hơn   

Với mô hình nhỏ hơn, việc tạo, triển khai và quản lý sẽ tiết kiệm chi phí hơn. Điều này rất quan trọng do chi phí lớn cho cơ sở hạ tầng như GPU (bộ xử lý đồ họa). Trên thực tế, SLM có thể chạy trên phần cứng thông dụng rẻ tiền—chẳng hạn như CPU—hoặc nó có thể được lưu trữ trên nền tảng đám mây

Theo đó,.Phó chủ tịch công ty AI Azure của Microsoft, Eric Boyd cho biết: “Vẫn có thể thực hiện các lệnh phức tap nhưng với mức chi phí thấp hơn, các mô hình ngôn ngữ nhỏ cho phép khách hàng truy cập mà không cần đầu tư quá nhiều”.

Ưu điểm của SLM vượt xa hiệu quả chi phí. Chúng có khả năng thích ứng cao hơn, cho phép điều chỉnh dễ dàng hơn dựa trên phản hồi của người dùng. Những mô hình này cũng cho thấy độ trễ thấp hơn. 

Điều này không có nghĩa là SLM không phải không có nhược điểm. Một lần nữa, công nghệ này còn khá mới và vẫn còn những vấn đề cũng như lĩnh vực cần được sàng lọc và cải tiến.

CÁC CÔNG TY CHẠY ĐUA ĐỂ SẢN XUẤT MÔ HÌNH NGÔN NGỮ NHỎ 

Charlotte Marshall, Cộng tác viên quản lý Addleshaw Goddard, một công ty luật chuyên tư vấn cho các ngân hàng, nói rằng “một trong những thách thức mà tôi nghĩ nhiều khách hàng của chúng tôi đã gặp phải” khi áp dụng các sản phẩm AI tạo sinh là tuân thủ các yêu cầu pháp lý về xử lý và truyền dữ liệu. 

Bà cho biết các mô hình nhỏ hơn mang lại “cơ hội cho các doanh nghiệp vượt qua” những lo ngại về pháp lý và chi phí. Đồng thời các mô hình này cũng cho phép các tính năng AI chạy trên các thiết bị như điện thoại di động. Chẳng hạn như mô hình “Gemini Nano” của Google đã được nhúng bên trong điện thoại Pixel mới nhất và điện thoại thông minh S24 mới nhất của Samsung.

Apple tiết lộ họ cũng đang phát triển các mô hình AI để chạy trên chiếc iPhone bán chạy nhất của mình. Tháng trước, gã khổng lồ Thung lũng Silicon đã phát hành mô hình OpenELM, một mô hình nhỏ được thiết kế để thực hiện các tác vụ dựa trên văn bản.

Phó chủ tịch công ty AI Azure của Microsoft, Eric Boyd cho biết các mẫu máy nhỏ hơn sẽ mang đến “các ứng dụng thú vị, cho đến điện thoại và máy tính xách tay”.


Muốn giảm rác điện tử phải bắt đầu từ khâu thiết kế

Rác thải điện tử chứa khoáng sản quý đang gia tăng, cần thiết kế bền vững và quy trình mua sắm hiệu quả để giảm thiểu tác động môi trường.

09:49 10/12/2025
Các công ty hàng đầu chưa có kế hoạch kiểm soát siêu trí tuệ nhân tạo

Báo cáo Winter AI Safety Index 2025 chỉ ra rằng các công ty AI lớn như OpenAI và Google DeepMind không có chiến lược đáng tin cậy để kiểm soát rủi ro siêu trí tuệ.

14:23 09/12/2025
Singapore triển khai máy tính lượng tử thương mại đầu tiên

Horizon Quantum công bố máy tính lượng tử thương mại đầu tiên tại Singapore, đánh dấu bước tiến quan trọng trong lĩnh vực công nghệ cao.

14:23 09/12/2025
DeepSeek ra mắt V3.2, cạnh tranh GPT-5 và Gemini 3

DeepSeek công bố mô hình V3.2 với khả năng cạnh tranh mạnh mẽ, đạt thành tích cao trong kiểm tra toán học quốc tế, tối ưu hóa hiệu suất tính toán.

14:23 09/12/2025
Từ robot "trí tuệ vật lý" đến trái tim mềm: Bốn đột phá khoa học tái định hình tương lai con người

Tại Tuần lễ Khoa học VinFuture 2025, các nhà khoa học giới thiệu bốn đột phá trong robot, y học và nông nghiệp thông minh, mở ra tương lai mới cho nhân loại.

14:52 02/12/2025
Baidu nổi lên như đại gia mới ngành chip, lấp đầy khoảng trống của Nvidia tại Trung Quốc

Baidu đang nổi lên như đối thủ chính trong ngành chip AI tại Trung Quốc, với mảng chip Kunlunxin dự kiến tăng trưởng mạnh mẽ trong bối cảnh thiếu hụt nguồn cung.

09:29 02/12/2025
Khi mô hình 3 chiều, VR và AI ứng dụng trong phòng phẫu thuật

Startup Holocare phát triển công nghệ VR giúp bác sĩ phẫu thuật mô phỏng cơ quan 3D, nâng cao hiệu quả và an toàn trong ca mổ.

10:48 01/12/2025
Nhóm sinh viên Mỹ sáng chế robot chịu nhiệt hơn 650°C

Nhóm sinh viên Texas phát triển robot FireBot giúp lính cứu hỏa thu thập thông tin trong đám cháy, chịu nhiệt lên đến 650°C, nâng cao an toàn cứu hộ.

10:48 01/12/2025
Điều khiển nhà máy cách xa 300km: Lời giải cho thiếu hụt lao động tại Nhật Bản

NTT và Toshiba đã chứng minh khả năng điều khiển nhà máy từ 300km, mở ra giải pháp mới cho ngành sản xuất Nhật Bản giữa tình trạng thiếu lao động.

19:30 26/11/2025
AI sẽ tái cấu trúc việc làm như thế nào nhìn từ kinh nghiệm thời Internet?

Dự báo tác động của AI đến việc làm qua lăng kính kinh nghiệm từ Internet, từ chuyển đổi nghề nghiệp đến sự xuất hiện công việc mới.

19:30 26/11/2025