Vị thế "công xưởng thế giới" của Trung Quốc bị đe dọa

Theo Liên Hợp Quốc, chỉ Ấn Độ mới có quy mô lực lượng lao động và thị trường nội địa tương đương với Trung Quốc. Chính phủ phương Tây coi Ấn Độ là một đối tác tiềm năng và chính phủ Ấn Độ cũng nỗ lực để môi trường kinh doanh trở nên thân thiện hơn so với trước đây.

Apple đã gây được tiếng vang lớn khi quyết định mở rộng dây chuyền sản xuất iPhone tại Ấn Độ bao gồm cả việc đẩy nhanh sản xuất những mặt hàng tiên tiến nhất của hãng.

Dấu hiệu cho thấy Ấn Độ đang thay đổi là tại các khu công nghiệp rộng lớn ở Sriperumbudur – một thành phố ở bang miền nam Tamil Nadu thu hút các tập đoàn đa quốc gia sản xuất hàng hóa từ tấm pin mặt trời và tua-bin gió đến đồ chơi và giày dép. Tất cả đều đang tìm kiếm một giải pháp thay thế cho Trung Quốc.

Năm 2021, Vestas của Đan Mạch – một trong những nhà sản xuất tua-bin gió lớn nhất thế giới đã xây dựng hai nhà máy mới ở Sriperumbudur. Sáu dây chuyền lắp ráp của tập đoàn hiện hoạt động. Hệ thống truyền lực và các bộ phận tuabin xếp chồng lên nhau trong một bãi chứa chờ để vận chuyển đi khắp thế giới.

Dự báo rằng Ấn Độ sẽ sớm trở thành thị trường lớn thứ hai về tuabin gió đã thúc đẩy việc mở rộng quy mô sản xuất của Vestas. Charles McCall, giám đốc cấp cao của Vestas Assembly India cho biết đó cũng là một nỗ lực có ý thức của công ty nhằm đa dạng hóa chuỗi cung ứng.

“Chúng tôi không muốn bỏ tất cả trứng vào một giỏ ở Trung Quốc” McCall nói

TẬP ĐOÀN ĐA QUỐC GIA TÌM KIẾM THỊ TRƯỜNG THAY THẾ CHO TRUNG QUỐC

Từ trước đến nay Trung Quốc vẫn vượt qua mọi quốc gia khác trong lĩnh vực sản xuất toàn cầu khi thu hút được sự đầu tư của hàng loạt các công ty đa quốc gia. Tuy nhiên, chi phí lao động tăng cao và áp lực từ chính phủ Trung Quốc trong việc chuyển giao công nghệ cho các đối thủ cạnh tranh Trung Quốc khiến các công ty phải tìm phương án thay thế.

Bên cạnh đó, Ấn Độ vẫn phải vượt qua những khó khăn còn tồn tại. Lực lượng lao động của Ấn Độ hầu hết vẫn còn nghèo và không có kỹ năng, cơ sở hạ tầng kém phát triển. Quy mô sản xuất vẫn còn nhỏ so với quy mô của nền kinh tế.

Tuy nhiên, Ấn Độ đã đạt được tiến bộ sau nhiều thập kỷ gây thất vọng. Theo dữ liệu của Ngân hàng Thế giới, xuất khẩu hàng chế tạo của Ấn Độ chỉ bằng 1/10 của Trung Quốc năm 2021, nhưng lại vượt qua tất cả các thị trường mới nổi khác ngoại trừ Mexico và Việt Nam.

Mức tăng lớn nhất là trong lĩnh vực điện tử, xuất khẩu đã tăng gấp ba lần kể từ năm 2018 lên 23 tỷ USD tháng 3/2013. Theo Counterpoint Technology Market Research, quy mô sản xuất điện thoại thông minh cầm tay Ấn Độ dự kiến đạt 19% trong năm nay.

Theo số liệu của ngân hàng trung ương, đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Ấn Độ đạt trung bình 42 tỷ USD từ năm 2020 đến năm 2022, tăng gấp đôi trong vòng chưa đầy một thập kỷ.

Không có công ty nào đặt cược nhiều vào Ấn Độ như Apple. Trong 15 năm qua, công ty đã xây dựng một chuỗi cung ứng hiện đại gần như hoàn toàn tại Trung Quốc để sản xuất máy tính xách tay, iPhone và phụ kiện. Tuy nhiên, kể từ năm 2017 Apple bắt đầu mở rộng thị trường sang Ấn Độ. JP Morgan ước tính 1/4 tổng số iPhone của Apple sẽ được sản xuất tại Ấn Độ vào năm 2025.

Các quan chức Ấn Độ hy vọng sự hiện diện của Apple sẽ thúc đẩy những nhà đầu tư tìm đến thị trường này. Bộ trưởng Thương mại và Công nghiệp Piyush Goyal cho biết: “ Thường có những công ty chủ lực tạo ra xu hướng. Chúng tôi tin rằng điều này sẽ gửi một tín hiệu mạnh mẽ đến các công ty khác ở Châu Âu, Châu Mỹ và Nhật Bản”.

Theo WSI, Foxconn chuẩn bị mở rộng sản xuất iPhone tại nhà máy gần thành phố Chennai của Ấn Độ. Tập đoàn đặt mục tiêu tăng sản lượng iPhone lên khoảng 20 triệu chiếc mỗi năm vào năm 2024.

ẤN ĐỘ VƯỢT QUA MỘT SỐ RÀO CẢN KINH DOANH

Vào năm 2014, Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi đã công bố chiến lược“Made in India” nhằm thúc đẩy sản xuất. Ấn Độ đã số hóa nhiều dịch vụ của chính phủ và tăng tốc xây dựng đường sắt, sân bay, cảng vận chuyển container và phát điện.

Sasikumar Gendham, giám đốc điều hành của Salcomp của Phần Lan, nhà sản xuất và cung cấp bộ sạc điện thoại thông minh lớn nhất thế giới cho biết Ấn Độ đã áp dụng giảm thuế và hải quan cho hàng xuất khẩu vào năm 2015. Các khoản giảm thuế và hải quan này là “điểm kích hoạt cho toàn bộ ngành công nghiệp điện tử”.

Kể từ năm 2014, lực lượng lao động tại Ấn Độ của Salcomp đã tăng gấp sáu lần lên 12.000 người. 200 xe buýt được điều hành để đưa đón công nhân và kế hoạch xây ký túc xá được triển khai tiêu chuẩn Ấn Độ.

Jules Shih, giám đốc cơ quan xúc tiến thương mại TAITRA của Đài Loan có trụ sở tại Chennai cho biết Ấn Độ đã trở thành một nơi dễ dàng hơn để kinh doanh, nhưng ở nhiều khía cạnh vẫn tụt hậu so với các nước khác. Chẳng hạn như việc phê duyệt đất đai và phê duyệt thành lập nhà máy cũng như việc xin thị thực cho các kỹ thuật viên, nhà quản lý và kỹ sư người nước ngoài còn tốn nhiều thời gian.

Vào tháng 3 năm 2020, Ấn Độ đã giới thiệu “các biện pháp khuyến khích liên kết sản xuất” nhằm trợ cấp trực tiếp cho các sản phẩm mục tiêu bao gồm điện thoại di động, linh kiện, dược phẩm và thiết bị y tế.

Trung Quốc khuyến khích các công ty nước ngoài định vị chuỗi cung ứng tại các đặc khu kinh tế và giảm thuế đối với linh kiện và máy móc nhập khẩu. Ngược lại, Ấn Độ tìm cách thay thế hàng nhập khẩu bằng các sản phẩm sản xuất trong nước bằng cách tăng thuế nhập khẩu.

Tháng 12/2022, Quỹ Tiền tệ Quốc tế cho biết việc hội nhập vào chuỗi giá trị toàn cầu của nước này đã bị đình trệ. Tỷ trọng của ngành sản xuất của Ấn Độ bị thu hẹp kể từ khi chiến lược Make in India được triển khai.

Kinh nghiệm của Trung Quốc cho thấy tạo ra nhiều việc làm được trả lương vừa phải cho lao động nông thôn có trình độ học vấn thấp, đặc biệt là phụ nữ, đòi hỏi phải sản xuất

Ola Electric, một kỳ lân cây nhà lá vườn của Ấn Độ là hiện thân cho niềm hy vọng đó. Ấn Độ là thị trường xe mô tô hai bánh và xe tay ga lớn nhất thế giới, Ola đã gây chú ý với những chiếc xe tay ga được sơn màu rực rỡ phục vụ nhu cầu về xe điện.

Ola sản xuất nửa triệu xe tay ga điện mỗi năm từ nhà máy mới của mình. Tập đoàn có kế hoạch tăng gấp bốn lần diện tích nhà máy. Công ty cho biết họ sẽ bắt đầu sản xuất ô tô điện từ đầu năm 2024. Lực lượng lao động chủ yếu của nhà máy là nữ, từ nhân viên bảo vệ đến công nhân cầm súng phun sơn, cho đến những người lái thử sản phẩm cuối cùng.

Jayaraman G., phó giám đốc phụ trách các vấn đề công ty của Ola cho biết: “Ban đầu, cha mẹ của họ do dự khi để họ làm việc trong các nhà máy. Tuy nhiên, trong một năm qua, các bậc cha mẹ đã chứng kiến tình hình tài chính của gia đình thay đổi – từ trả tiền học cho anh chị em sang xây dựng các căn hộ hai hoặc ba phòng. Đó là một khoảnh khắc đáng tự hào của gia đình họ”.