Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc vừa có chỉ đạo về việc xây dựng các đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt, trong đó nhấn mạnh đến việc phân cấp, giao quyền và áp dụng cơ chế, đặc thù để thu hút người tài và không được tái diễn tình trạng cò đất lộng hành, thao túng.

Theo đó, Thủ tướng khẳng định Đảng, Quốc hội và Chính phủ quyết tâm với tư duy thống nhất, mạnh dạn xây dựng một thể chế đột phá, tạo động lực phát triển cho 3 đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt, lan tỏa đến các vùng kinh tế và cả nước, góp phần phát triển kinh tế đất nước nhanh và bền vững.

Mạnh dạn phân cấp, giao quyền

Quá trình hoàn thiện dự thảo luật phải tuân thủ các ý kiến chỉ đạo của Bộ Chính trị, tiếp tục cập nhập số liệu mới nhất, xác định rõ lợi thế so sánh khu vực và quốc tế, đánh giá kỹ lưỡng tác động trong ngắn hạn và lâu dài, có tầm nhìn dài hạn để hoạch định chính sách, nhất là chính sách thu hút nhà đầu tư chiến lược và lựa chọn phát triển những ngành, nghề, lĩnh vực chủ đạo phù hợp với xu hướng phát triển của thế giới, tiềm năng, lợi thế so sánh và điều kiện thực tế của từng địa phương. Một số vấn đề cụ thể trong Luật được xây dựng theo hướng giao cho Chính phủ điều chỉnh để đảm bảo tính linh hoạt.

Thể chế, chính sách tại các đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt không trái với Hiến pháp, phù hợp với các điều ước quốc tế mà Việt Nam đã ký kết hoặc tham gia; có tính vượt trội, thông thoáng, nhất quán, ổn định lâu dài, mang tính cạnh tranh toàn cầu gắn với với bảo đảm quốc phòng, an ninh quốc gia và cân bằng lợi ích của nhà nước, người dân và doanh nghiệp; cần tiếp thu có chọn lọc các ý kiến đóng góp và giải trình chặt chẽ, thuyết phục để tạo sự đồng thuận trong xã hội đối với các cơ chế, chính sách cụ thể.

Tổ chức bộ máy và công tác cán bộ phải có sự chuẩn bị kỹ để bảo đảm khi Luật có hiệu lực thì hệ thống chính quyền tại các đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt có thể vận hành ngay, không để khoảng trống trong quản lý Nhà nước khi Luật có hiệu lực.

Xác định rõ mô hình tổ chức bộ máy, nhiệm vụ, thẩm quyền cụ thể của chính quyền đặc khu, các cơ quan quân đội, công an, tòa án, viện kiểm sát, thi hành án, ngoại giao, thuế, hải quan, kho bạc Nhà nước…

Quy định về tổ chức bộ máy theo hướng chính quyền tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả, phân định rõ thẩm quyền và nhiệm vụ của các cơ quan Trung ương, cấp tỉnh và đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt, đẩy mạnh phân cấp, mạnh dạn giao quyền cho Chủ tịch Uỷ ban nhân dân đặc khu, có cơ chế, chính sách để thu hút người có năng lực tới làm việc tại các cơ quan chính quyền đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt.

Thủ tướng giao Bộ Nội vụ chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, cơ quan liên quan và địa phương tiếp thu ý kiến tham gia của các thành viên Ban Chỉ đạo, khẩn trương hoàn thiện đề án và dự thảo nghị quyết thành lập 3 đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt, sớm trình Hội đồng thẩm định và thực hiện các thủ tục để kịp trình Quốc hội cho ý kiến cùng với việc thông qua Luật Đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt tại Kỳ họp thứ 5.

Đồng thời hoàn thiện các đề án và dự thảo nghị quyết khác liên quan đến thành lập mới, nhập, chia, điều chỉnh địa giới đơn vị hành chính thuộc các huyện Vân Đồn, Vạn Ninh, Phú Quốc khi thành lập 3 đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt và đảo Thổ Chu.

Chấn chỉnh công tác quản lý đất đai

Thủ tướng giao UBND các tỉnh Quảng Ninh, Khánh Hòa, Kiên Giang phối hợp với Bộ Nội vụ và các bộ, cơ quan liên quan khẩn trương hoàn thiện các Đề án xây dựng đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt để Hội đồng thẩm định xem xét cho ý kiến kịp tiến độ trình Quốc hội; chủ động chuẩn bị, triển khai các công việc trước và sau khi Luật Đơn vị hành chính- kinh tế đặc biệt được Quốc hội thông qua.

Tập trung xây dựng quy hoạch có tầm nhìn chiến lược, chất lượng để thu hút đầu tư và bảo đảm sự phát triển lâu dài của đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt. Chú trọng đào tạo, thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao, kể cả nhân lực quản lý và chuyên môn đối với các ngành nghề được xác định là ưu tiên phát triển. Quan tâm vấn đề lựa chọn nhà đầu tư chiến lược vào các đặc khu.

Bên cạnh đó, có biện pháp mạnh và hữu hiệu để chấn chỉnh công tác quản lý đất đai, rừng, môi trường và xây dựng, ngăn chặn tình trạng mua bán đất đai và xây dựng trái phép đang diễn biến phức tạp tại Phú Quốc, Bắc Vân Phong, Vân Đồn, bảo đảm trật tự xã hội, không để "cò đất", xã hội đen mua bán đất lộng hành đẩy giá lên cao, trên địa bàn. Chủ tịch UBND tỉnh chịu trách nhiệm trước Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ nếu để tiếp diễn tình trạng trên.