Thị trường sẽ gặp ngưỡng kháng cự mạnh nhất ở mức điểm nào, 420 điểm, 450 điểm hay 480 điểm?

Có lẽ sức bật mạnh mẽ của thị trường trong những ngưỡng cản trước đó như 320, 370 hay 400 điểm đã khiến nhiều nhà phân tích, nhà đầu tư mất dần sự tự tin khi dự đoán điểm kháng cự là đỉnh.

Thị trường vẫn tăng điểm với nhiều đợt sóng và đã tạo thành chu kỳ tăng khá dài (3 tháng) kể từ mức đáy giữa tháng 2/2009. Nhưng có lẽ việc đoán đỉnh của một đợt sóng này sẽ không quan trọng bằng sự ổn định, minh bạch hay tính thanh khoản của thị trường.

Việc chinh phục các đỉnh cao của VN-Index sẽ không có ý nghĩa nhiều khi VN-Index không đủ mạnh để duy trì, xác lập một mặt bằng giá mới trong thời gian đủ dài để các chính sách vĩ mô, hay sự chuyển biến hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp tiếp sức cho thị trường lên những tầm cao mới.

Sự ổn định ở vùng giá mới của thị trường có lẽ chỉ thiết lập được khi thị trường duy trì được sự hấp dẫn của dòng tiền.

“Giá trị” hút dòng tiền…

Vào giữa tháng 2/2009, chỉ số P/E chung toàn thị trường ở mức dưới 10, bên cạnh đó bối cảnh kinh tế thế giới, kinh tế Việt Nam bắt đầu xuất hiện những tín hiệu tích cực khiến kênh đầu tư chứng khoán trở nên hấp dẫn tương đối nếu so với các kênh đầu tư khác.  

Sự hấp dẫn về “giá trị” của thị trường đã thu hút sự quay trở lại của các nhà đầu tư nước ngoài, các quỹ đẩy mạnh giải ngân trở lại và các nhà đầu tư cá nhân có kinh nghiệm…

Và đóng góp lớn vào sự khơi thông cho dòng tiền đổ trở lại thị trường chứng khoán là khi chính sách tiền tệ được nới lỏng. Sự thông thoáng trong hệ thống ngân hàng đã giúp nguồn vốn trong nền kinh tế nói chung được lưu thông, nguồn tiền dành cho các nhà đầu tư chứng khoán được hỗ trợ. Nguồn tiền từ cho vay repo, cầm cố cổ phiếu khi thị trường khả quan, có thanh khoản đã giúp thị trường thêm thăng hoa.

Dòng tiền thể hiện sức mạnh…

Sự trở lại của nguồn vốn đầu tư khiến thị trường duy trì được khối lượng giao dịch lớn với những phiên bứt phá ngoạn mục, tuy nhiên đặc điểm của từng đối tượng đầu tư trên thị trường do có mục đích khác nhau nên luồng tiền có những bước đi, tính toán khác nhau.

Dòng vốn từ các quỹ, các nhà đầu tư tổ chức, nhà đầu tư nước ngoài vẫn tập trung chủ yếu ở các mã blue-chip. Sự kiên định của dòng vốn này có thể được nhận thấy rõ nét thông qua sự đi vào ổn định của dòng vốn nhà đầu tư nước ngoài, khi khối ngoại liên tục tập trung mua mạnh các mã blue chips như: VNM, FPT, DPM, HPG….

Bối cảnh kinh tế có chuyển biến tích cực: các gói kích cầu được Chính phủ liên tục công bố; doanh nghiệp có khả năng quay trở lại tăng trưởng ổn định trong khi mức P/E tuy đã lên cao so với thời kỳ tháng 2 nhưng vẫn ở mức hợp lý.

Nhưng sự thăng hoa, với diễn biến đầy bất ngờ của thị trường dường như lại đến từ sự vận động dòng vốn của các nhà đầu tư cá nhân. Dòng vốn này liên tục đi tìm những “địa chỉ” đầu tư hấp dẫn nhất, có khả năng mang lại lợi nhuận nhanh nhất.

Đầu tiên là các mã blue-chip như HPG, VNM, ACB… khi những mã này nổi lên là những mã có nền tảng cơ bản tốt, kết quả kinh doanh vẫn duy trì được tính ổn định, và khi thị trường bắt đầu có tín hiệu ổn định dòng vốn nhanh chóng được phân bổ sang các mã đầu tư tài chính, các mã của các công ty chứng khoán như REE, SAM, SSI, BVS…

Việc quay vòng liên tục của dòng tiền trong thị trường khiến mặt bằng P/E của thị trường được nâng liên tục (hiện P/E thị trường khoảng 16), sự khôn ngoan và nhanh nhạy của dòng tiền nhà đầu tư cá nhân tiếp tục được thể hiện khi trong 3-5 phiên gần đây, các mã niêm yết có (giá/giá trị sổ sách) P/B < 1, đồng thời P/E<10 đã thu hút được lượng tiền lớn của nhà đầu tư.

Cùng với những thăng trầm của thị trường chứng khoán, sự vận động khôn ngoan của dòng tiền ngày càng được thể hiện rõ nét.    

Sức hấp dẫn giá trị còn đủ mạnh…?

Hiện P/E của toàn thị trường khoảng 16 (không bao gồm các mã có kết quả kinh doanh lỗ, các mã có chỉ số P/E trên 50), khiến sức hấp dẫn về giá của nhiều cổ phiếu không còn mạnh như khi chỉ số P/E của thị trường ở mức <10.

Một mặt bằng giá mới đang được thiết lập, nhưng liệu nó có duy trì ổn định trong thời gian đủ dài để đón chờ các chuyển biến tích cực từ kinh tế vĩ mô, hay kinh tế thế giới để tiếp tục tăng trưởng?

Hay dòng tiền khôn ngoan sẽ nhanh chóng chuyển đến các địa chỉ mới hấp dẫn hơn như các mã OTC chưa có chuyển biến mạnh về giá, hoặc quay trở lại ngân hàng khi lãi suất huy động đang có dấu hiệu ấm dần, hay trở lại với thị trường bất động sản cũng đầy hứa hẹn?

Bên cạnh các diễn biến tích cực của thị trường, các nhà đầu tư cũng cần thận trọng do thị trường luôn chứa đựng các yếu tố rủi ro. Hiện nay, như đánh giá của nhiều chuyên gia phân tích châu Âu, giá cổ phiếu của các nước châu Âu đã đắt nhất kể từ năm 2003, điều này cho thấy diễn biến giá đi theo kỳ vọng đã có tốc độ vượt quá tốc độ tăng về hiệu quả sản xuất của các doanh nghiệp.

Sự bùng nổ của thị trường nhờ sự hỗ trợ nguồn vốn từ ngân hàng cũng khiến thị trường sẽ tiềm ẩn những rủi ro như trong tháng 3, tháng 4/2008 khi số lượng cổ phiếu cầm cố được đẩy ra bán mạnh lúc thị trường có diễn biến tiêu cực, khiến mức cộng hưởng các yếu tố thêm trầm trọng.

Như vậy, sau đợt tăng nóng trong thời gian qua, thị trường sẽ giằng co dữ dội giữa yếu tố giá trị và sự kỳ vọng của nhà đầu tư. Xét về yếu tố bền vững thì việc thị trường lên bao nhiêu điểm không quan trọng bằng chính sức bền của thị trường.

Nhưng hiện nay, thị trường đã lên tới điểm có thể xem là tương đối hợp lý với giá trị của cổ phiếu khi VN-Index ở ngưỡng 400-420 điểm. Và như vậy, muốn biết thị trường có lên hay không, phải kiểm tra sức bền của VN-Index với ngưỡng hỗ trợ 400 điểm. Đây là điều chúng ta có lẽ sẽ được chứng kiến trong các phiên tiếp theo của thị trường.