Với mức tăng giá cổ phiếu 9.500% trong vòng 1 thập kỷ, Sunny Optical Technology Group - công ty sản xuất ống kính camera cho điện thoại thông minh (smartphone) - đã trở thành một "lò" sản sinh triệu phú khổng lồ của Trung Quốc.

Theo hãng tin Bloomberg, trong số những nhân viên giàu nhất của Sunny Optical, không ít người là công nhân làm việc tại xưởng, bảo vệ, và đầu bếp căng-tin. Đó là nhờ quyết định của công ty về cấp cổ phần cho những công nhân viên đời đầu, bất kể họ làm việc ở vị trí nào.

Từ tháng 6/2008 đến nay, cổ phiếu Sunny Optical tăng 9.500%, mạnh hơn mức tăng của bất kỳ cổ phiếu nào thuộc chỉ số MSCI World Index của thị trường chứng khoán toàn cầu.

Công ty này được thành lập vào năm 1984 bởi Wang Wenjian, một công nhân chỉ có bằng trung học và số vốn 10.000 USD đi vay. Vào thập niên 1990, công ty đặt ở Yuyao, một thành phố nhỏ ven biển phía Đông Trung Quốc, chuyển đổi thành một công ty cổ phần. Khi đó, ông Wang đã cấp cổ phần cho đội ngũ quản lý và cả những công nhân viên lâu năm của công ty.

Hiện niêm yết tại thị trường chứng khoán Hồng Kông, Sunny Optical hiện có giá trị vốn hóa 22 tỷ USD, cung cấp ống kính camera cho các nhà sản xuất smartphone hàng đầu thế giới như Samsung và Xiaomi.

Nhu cầu ống kính tăng mạnh cho không chỉ smartphone mà cả xe hơi và thiết bị bay không người lái (drone) đã giúp lợi nhuận của công ty tăng liên tục trong 1 thập kỷ qua, kéo theo giá cổ phiếu tăng chóng mặt.

Sự nổi lên của Sunny Optical là một ví dụ điển hình về thành công trong làng công nghệ Trung Quốc, đồng thời phản ánh thực tế là các tỷ phú, triệu phú công nghệ chiếm tỷ lệ ngày càng lớn trong tầng lớp siêu giàu ở quốc gia đông dân nhất thế giới. Theo một ước tính của ngân hàng Thụy Sỹ Credit Suisse Group vào năm ngoái, số triệu phú ở Trung Quốc đã tăng lên mức khoảng 2 triệu người.

Năm 1994, ông Wang chỉ nhận cho mình số cổ phần 6,8%, và bán cổ phần cho nhân viên, từ nhân viên kiểm soát chất lượng, đầu bếp cho tới nhân viên vệ sinh. Giá bán cổ phần rất "mềm", dựa trên vị trí và số năm cống hiến của nhân viên.

Toàn bộ số cổ phần bán cho nhân viên được chuyển vào một quỹ ủy thác gồm 400 cổ đông, nắm giữ 35% cổ phần công ty. Chỉ cần nắm 0,013% quỹ này là đủ để một công nhân viên Sunny Optical trở thành triệu phú.

Ngoài số cổ phần 16% thuộc về 4 giám đốc của quỹ ủy thác, tính trung bình mỗi nhân viên còn lại trong quỹ sở hữu cổ phần trị giá 17 triệu USD. Ông Wang, người rời cương vị Chủ tịch công ty vào năm 2012, hiện vẫn nắm cổ phần 3,7%, trị giá 800 triệu USD - theo ước tính của Bloomberg.

Một trong những nhân viên may mắn nhất của Sunny Optical là Wang Wenjie, người có bằng đại học đầu tiên gia nhập công ty này vào năm 1989. Giờ là một Phó chủ tịch công ty, Wang Wenjie, 50 tuổi, hiện nắm 4,9% trong quỹ ủy thác nói trên, cộng thêm một lượng cổ phiếu thưởng, đạt tổng trị giá hơn 400 triệu USD.

Lên sàn chứng khoán Hồng Kông vào năm 2007, Sunny Optical hiện có hơn 28.000 công nhân viên tại 4 nhà máy ở Trung Quốc, cùng các văn phòng ở Bắc Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc, Singapore và Đài Loan.

Từ đầu năm đến nay, cổ phiếu công ty này tăng 66%, mạnh nhất trong số các cổ phiếu thuộc chỉ số Hang Seng Index.