Ông Gary Cohn, cố vấn kinh tế cấp cao nhất của Tổng thống Mỹ Donald Trump, ngày 6/3 bất ngờ tuyên bố từ chức. Nguyên nhân dẫn đến động thái này được cho là bao gồm mâu thuẫn giữa ông Cohn với ông Trump xung quanh kế hoạch đánh thuế mạnh đối với thép và nhôm nhập khẩu.

Theo hãng tin Reuters, ông Cohn - người giữ vị trí Giám đốc Hội đồng Kinh tế Quốc gia - được xem là một tiếng nói của Phố Wall ở Nhà Trắng. Sự ra đi của ông - dự kiến sẽ diễn ra sau vài tuần - sẽ để lại một khoảng trống lớn trong đội ngũ cố vấn của ông Trump vào thời điểm kinh tế Mỹ tăng trưởng vững nhưng thị trường chứng khoán có nhiều biến động.

Trong một dòng trạng thái trên mạng xã hội Twitter vào đêm ngày thứ Ba, ông Trump cho biết sẽ sớm ra quyết định tìm người thay thế ông Cohn. Giới chức chính quyền Mỹ nói ông Peter Navarro, người hiện đang là Giám đốc Hội đồng Thương mại Quốc gia Nhà Trắng, và nhà bình luận bảo thủ Larry Kudlow là hai ứng cử viên hàng đầu cho vị trí này.

Nguồn tin là quan chức Nhà Trắng nói những bất đồng về kế hoạch đánh thuế thép và nhôm là một nguyên nhân dẫn tới quyết định từ chức của ông Cohn, nhưng không phải là nguyên nhân duy nhất. Một vị quan chức nói: "Sứ mệnh lớn nhất của ông ấy là dự luật cắt giảm thuế, và dự luật đó đã được thông qua xong rồi".

Đây là vụ từ chức mới nhất trong một loạt vụ từ chức thời gian gần đây của các nhân vật cấp cao trong Nhà Trắng.

"Thêm một người có quan điểm chín chắn nữa đã rời đi. Thị trường sẽ lo ngại rằng đây là một tín hiệu cho thấy chắc chắn kế hoạch đánh thuế thép và nhôm sẽ được thực thi", ông Paul Mortimer-Lee, chuyên gia kinh tế trưởng mảng ngân hàng đầu tư và doanh nghiệp của BNP Paribas, nhận định. "Ông Cohn được coi là một người có ảnh hưởng ôn hòa, và giờ ông ấy đã đi. Tai của Tổng thống sẽ bị áp đảo bởi những tiếng nói bảo hộ ngày càng lớn".

Không còn ông Cohn ở Nhà Trắng, ông Navarro - một chuyên gia kinh tế theo trường phái bảo hộ - có thể sẽ dễ dàng theo đuổi chính sách bảo hộ hơn, một điều phù hợp với những lo ngại bấy lâu của ông Trump về thương mại.

Tuần trước, ông Trump tuyên bố sẽ đánh thuế 25% đối với thép nhập khẩu và 10% đối với nhôm nhập khẩu. Nguồn tin Nhà Trắng nói tuyên bố này được đưa ra sau một cuộc tranh luận căng thẳng giữa phe của ông Cohn và phe của ông Navarro trong Nhà Trắng.

"Có vẻ như ông Gary Cohn đã thất bại hoàn toàn trong nỗ lực ngăn chặn thuế thép và nhôm", bà Monica de Bolle, một chuyên gia cấp cao thuộc Viện Kinh tế quốc tế Peterson, nhận định. Cũng theo vị chuyên gia này, việc ông Cohn từ chức là một dấu hiệu cho thấy ông Trump sẽ giữ nguyên kế hoạch đánh thuế nhôm, thép.

"Nguy cơ xảy ra chiến tranh thương mại đã tăng mạnh… Phe chủ nghĩa dân tộc về kinh tế chắc chắn đang chiếm ưu thế", bà Bolle nói thêm.

Ông Cohn, 57 tuổi, đã làm việc tại Nhà Trắng trong hơn 1 năm. Lúc đầu, ông khá thân thiết với ông Trump và được cho là có ảnh hưởng lớn trong quyết định của chính quyền Trump hồi tháng 4 năm ngoái không dán nhãn Trung Quốc là quốc gia thao túng tỷ giá. Ông cũng được cho là đứng sau quyết định của Washington về đàm phán lại Hiệp định Tự do mậu dịch Bắc Mỹ (NAFTA) thay vì xóa bỏ thỏa thuận này.

Ông Cohn còn là một nhân vật chính trong kế hoạch cải tổ thuế quy mô lớn mà Quốc hội Mỹ thông qua hồi tháng 12 và đã được ông Trump ký thành luật. Kế hoạch này là thành tựu lập pháp lớn duy nhất của chính quyền Trump trong năm 2017.

Sau gói cải tổ thuế, ông Cohn bắt tay vào sáng kiến đầu tư cơ sở hạ tầng, nhưng kế hoạch này diễn ra chậm chạp và có thể sẽ còn chậm hơn sau sự ra đi của ông.

"Thật là một vinh hạnh được phục vụ tổ quốc và đưa ra những chính sách hỗ trợ tăng trưởng kinh tế để mang lại lợi ích cho nhân dân Mỹ, đặc biệt là việc thông qua chương trình cải tổ thuế lịch sử. Tôi biết ơn Tổng thống đã trao cho tôi cơ hội này và xin chúc ông cùng chính quyền của ông thành công to lớn trong tương lai", ông Cohn nói trong một tuyên bố.

Mối quan hệ giữa ông Cohn với ông Trump xấu đi từ giữa năm ngoái, sau khi ông Cohn bất đồng với cách phản ứng của ông Trump về các cuộc đụng độ giữa những người dân tộc chủ nghĩa và phe chống phân biệt chủng tộc ở Charlottesville - nguồn thạo tin tiết lộ.