Để tăng lương thành mức đủ sống cho 2,5 triệu công nhân may mặc tại Việt Nam, sẽ cần 2,2 tỷ USD mỗi năm.

Đó là con số được nêu ra trong báo cáo "Đãi ngộ người lao động, không phải nhóm siêu giàu" mà Oxfam công bố trong ngày 21/1, trước thềm Diễn đàn Kinh tế Thế giới tại Davos, Thụy Sĩ, nơi tập trung các chính trị gia và nhà kinh tế hàng đầu thế giới.

Báo cáo cho thấy một nền kinh tế toàn cầu đang thúc đẩy nhóm thượng lưu giàu có tích tụ khối lượng của cải khổng lồ ra sao, trong khi hàng triệu người dân đang vật lộn để tồn tại với mức thu nhập ở dưới ngưỡng nghèo.

1% dân số thế giới nắm giữ 82% tổng của cải được tạo ra trong năm vừa qua, trong khi 3,7 tỷ người (chiếm nửa dân số nghèo nhất thế giới) lại không được hưởng lợi, theo khảo sát của Oxfam.

Tài sản của các tỷ phú tăng trung bình 13% mỗi năm kể từ năm 2010 - nhanh hơn gấp 6 lần so với mức tăng lương của những người lao động bình thường (2% mỗi năm). Số lượng tỷ phủ tăng nhanh chưa từng thấy trong khoảng thời gian từ tháng 3/2016 đến tháng 3/2017, cứ hai ngày lại có thêm một tỷ phú, theo báo cáo.

So sánh tiếp theo từ báo cáo là chỉ cần 4 ngày là một giám đốc điều hành của một trong năm thương hiệu thời trang quốc tế có thể kiếm được số tiền tương đương với tổng thu nhập cả đời của một nữ công nhân may mặc bình thường tại Bangladesh. Tại Mỹ, chỉ với hơn một ngày lao động là một giám đốc điều hành có thể kiếm được số tiền tương đương với thu nhập cả năm của một người lao động bình thường. 

Để tăng lương thành mức đủ sống cho 2,5 triệu công nhân may mặc tại Việt Nam, sẽ cần 2,2 tỷ USD mỗi năm. Con số này chỉ tương đương với một phần ba số tiền mà năm công ty may mặc hàng đầu trả cho các cổ đông năm 2016.

Báo cáo của Oxfam cũng nêu các nguyên nhân chính dẫn đến việc tăng thưởng cho các cổ đông và lãnh đạo tập đoàn với cái giá phải trả là lương và điều kiện làm việc của người lao động. Những nguyên nhân này bao gồm sự suy thoái về quyền lao động, tầm ảnh hưởng quá lớn của các công ty lớn lên các chính sách của chính phủ, và nỗ lực không ngừng của các doanh nghiệp về việc giảm các chi phí để có thể tối đa hóa lợi nhuận của cổ đông.

Bà Winnie Byanyima, Giám đốc điều hành của Oxfam cho rằng "sự bùng nổ về số lượng tỷ phủ không phải là dấu hiệu của một nền kinh tế phát triển mà là một triệu chứng của một hệ thống kinh tế thất bại. Những người may bộ quần áo chúng ta đang mặc, lắp ráp điện thoại chúng ta đang sử dụng và nuôi trồng thực phẩm ta đang ăn hàng ngày bị bóc lột để đảm bảo nguồn hàng giá rẻ ổn định và tăng lợi nhuận của các tập đoàn và nhà đầu tư tỷ phú."

Quan điểm của Oxfam là các chính phủ cần đảm bảo nền kinh tế mang lại lợi ích cho  mọi người, chứ không chỉ vì vài người may mắn. Cũng cần giới hạn lợi nhuận trả cho cổ đông và các giám đốc điều hành, đảm bảo tất cả công nhân nhận được mức lương đủ sống tối thiểu. Mức lương này sẽ cho phép họ có được chất lượng sống thỏa đáng.

Tổ chức công bố báo cáo cũng cho rằng cần xóa bỏ chênh lệch thu nhập giữa các giới và bảo vệ quyền của lao động nữ. Với tốc độ thay đổi hiện tại, sẽ mất 217 năm để xóa bỏ chênh lệch thu nhập và cơ hội việc làm giữa phụ nữ và nam giới.

Quan điểm được nêu tại báo cáo còn là cần đảm bảo những người giàu có phải đóng đủ và đúng trách nhiệm thuế của mình bằng cách tăng thuế và giải quyết tình trạng tránh thuế. Tăng chi ngân sách cho các dịch vụ công như giáo dục và y tế.

Oxfam ước tính rằng nguồn thu từ việc áp mức thuế quốc tế 1.5% với tài sản của tỉ phủ, sẽ đủ để tất cả trẻ em có thể đến trường, báo cáo nêu rõ.