Khác biệt trong kỷ lục lợi nhuận Vietcombank quý 1/2018

Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) vừa công bố báo cáo tài chính hợp nhất quý 1/2018, với lợi nhuận tiếp tục lập kỷ lục mới theo quý cùng mức tăng trưởng đột biến.

Cụ thể, lợi nhuận sau thuế hợp nhất quý 1/2018 đạt 4.359 tỷ đồng, tăng tới 59,3% so với cùng kỳ năm 2017. Đây là còn số tuyệt đối cũng như tốc độ tăng trưởng cao nhất từ trước tới nay theo quý 1 hàng năm của Vietcombank.

Điểm đầu tiên, quý 1/2018, Vietcombank đạt 6.197 tỷ đồng thu nhập lãi thuần, tăng 17,5% so với cùng kỳ 2017; mảng dịch vụ đạt 881 tỷ đồng lãi thuần, tăng 35,5%.

Có ba con số tăng trưởng ở trên được so sánh: thu nhập lãi thuần với tín dụng chỉ tăng 17,5%, thấp hơn mức 35,5% của mảng dịch vụ, và cả hai đều thấp hơn nhiều so với con số tăng trưởng tới 59,3% của lợi nhuận chung.

Nếu so với những năm trước đây, hoạt động kinh doanh lõi của Vietcombank, cũng như ở tất cả các ngân hàng thương mại Việt nam, là tín dụng đã không có tiếng nói lớn và vượt trội trong đóng góp lợi nhuận như trước. Điều này đã được Vietcombank xác định và định hướng trước trong năm 2017.

Đó là, trong đề án tái cơ cấu đang triển khai, cũng như đã lựa chọn chiến lược từ 2016 và 2017 chuyển tiếp sang 2018, ngân hàng này chọn trục trọng tâm thúc đẩy và gia tăng dịch vụ, tăng tỷ trọng đóng góp của mảng này trong cơ cấu lợi nhuận thay vì chủ yếu dựa vào tín dụng truyền thống như trước đây.

Ngay cả trong tín dụng, lãnh đạo Vietcombank từng nhấn mạnh từ năm 2017 và đặc biệt từ 2018 sẽ gia tăng tỷ trọng tín dụng bán lẻ để có tỷ lệ lãi cận biên (NIM) cao hơn, tỷ trọng vượt trên 40% và thậm chí năm nay có thể đẩy lên gần 50% cơ cấu. Trong đó, họ tập trung ở mảng tín dụng bán lẻ có tài sản thế chấp thay vì tín chấp như xu hướng ở một số thành viên khác.

Với dịch vụ, trục trọng tâm đã xác định tiếp tục có tốc độ tăng trưởng khá cao. Trong buổi tiếp xúc với báo chí cuối 2017, đại diện lãnh đạo Vietcombank từng nhấn mạnh: tăng thu dịch vụ là chiến lược, xét ở việc mở rộng doanh số bán sản phẩm, tăng cạnh tranh về dịch vụ và tiện ích để tăng nguồn thu; lợi nhuận thúc đẩy theo hướng này bền vững hơn dựa nhiều vào tín dụng truyền thống mà tiềm ẩn rủi ro.

Ở một trục chiến lược được lựa chọn trong đề án, Vietcombank xác định đẩy mạnh hơn hoạt động đầu tư và kinh doanh vốn thay vì tập trung cho tín dụng (mảng mà giới hạn tăng trưởng chỉ được ở hạn mức Ngân hàng Nhà nước xét giao).

Ở trục này, Vietcombank đã và đang từng bước cụ thể hóa các khoản lợi nhuận từ việc thoái vốn tại một số tổ chức cuối 2017 và đầu 2018. Dự kiến đây tiếp tục là cấu phần đóng góp vào lợi nhuận các quý tới theo tiến độ kế hoạch thoái vốn, như tại Ngân hàng Quân đội (MB), Ngân hàng Xuất nhập khẩu (Eximbank).

Trong khi đó, số dư đầu tư chứng khoán kinh doanh vẫn tiếp tục tăng lên khá mạnh trong quý 1/2018.

Liên quan, với định hướng tăng đầu tư và kinh doanh vốn, nhiều khả năng Vietcombank vẫn sẽ duy trì danh mục tại cả MB và Eximbank, theo nghĩa giữ lại những khoản đầu tư tốt, mà chỉ thoát ở mức độ nhất định để đảm bảo giới hạn theo quy định mà thôi.

Một điểm đáng chú ý, như hướng đi của Vietcombank những năm gần đây: tiếp tục gia tăng trích lập dự phòng, và trong quý 1/2018 ghi nhận thêm gần 1.500 tỷ đồng.

Dù gia tăng trích lập như trên, cũng không phải ngẫu nhiên lợi nhuận quý 1/2018 tăng đột biến, mà chính chính sách ứng xử với nợ xấu suốt từ năm 2014 - 2016 đã đến lúc trở lại thúc đẩy. Quý đầu năm nay Vietcombank ghi nhận tới khoảng 1.500 tỷ đồng các khoản thu ngoại bảng, xử lý được nợ xấu và hoàn nhập.

Nếu những năm 2014 - 2016 Vietcombank "hy sinh" lợi nhuận để tập trung làm sạch các vấn đề tài chính, dồn lực cho vấn đề nợ xấu, thì đến nay, cùng với đà phục hồi của kinh tế vĩ mô và thuận lợi hơn của thị trường bất động sản…, lợi nhuận bắt đầu thực sự cất cánh và càng bay cao hơn ở triển vọng hoàn nhập dự phòng và thu hồi nợ xấu.

Với đà đó, cũng như tiến độ lợi nhuận đạt được trong quý 1/2018, trong khi tình hình tài chính, phân loại nợ và thực hiện trích lập dự phòng đã đến ngưỡng tối đa, rất có thể ngay ở chỉ tiêu kế hoạch lợi nhuận năm nay Vietcombank sẽ phải điều chỉnh một lần nữa, từ 12.000 tỷ lên 13.000 tỷ dự kiến vừa qua và lên 14.000 tỷ định hướng chung.