Mỹ muốn tránh chiến tranh với Iran và việc nước này cách đây ít ngày triển khai thêm quân ở Vùng Vịnh là nhằm mục đích "ngăn ngừa và phòng thủ", Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo tuyên bố ngày 22/9.

Trong một cuộc trả lời phỏng vấn chương trình Fox News Sunday, ông Pompeo cũng cảnh báo ông tin rằng Tổng thống Donald Trump sẽ có hành động khác nếu những biện pháp ngăn ngừa như vậy thất bại và đây là điều mà các nhà lãnh đạo Iran hiểu rõ.

"Sứ mệnh của chúng tôi là tránh chiến tranh", ông Pompeo nói. "Các bạn đã nghe những gì Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Mỹ tuyên bố hôm thứ Sáu, rằng chúng tôi đưa thêm quân tới Vùng Vịnh để ngăn ngừa và phòng thủ".

"Nếu những biện pháp ngăn ngừa này tiếp tục thất bại, tôi tin rằng Tổng thống Trump sẽ có thêm những hành động cần thiết", nhà ngoại giao cấp cao nhất của Mỹ nói.

Căng thẳng giữa Mỹ và Iran leo thang trong tuần trước, sau vụ tấn công lớn chưa từng thấy nhằm vào cơ sở dầu lửa trọng yếu của Saudi Arabia vào cuối tuần trước đó. Cả Mỹ và Saudi Arabia đều đổ lỗi cho Tehran đứng sau vụ tấn công này nhưng Iran phủ nhận dính líu, trong khi phiến quân Houthi ở Yemen - lực lượng có sự hậu thuẫn của Iran - đứng ra nhận trách nhiệm.

Đáp trả Iran, chính quyền ông Trump hôm thứ Sáu gia tăng trừng phạt Iran bằng cách áp lệnh trừng phạt lên Ngân hàng Trung ương nước này. Cùng với đó, Lầu Năm Góc tuyên bố tăng quân Mỹ ở Vùng Vịnh để củng cố năng lực phòng thủ tên lửa cho Saudi Arabia.

Trao đổi với hãng tin CNN, Bộ trưởng Bộ Tài chính Mỹ Steven Mnuchin nói rằng vụ tấn công cơ sở dầu lửa của Saudi Arabia là hành động tấn công vào hệ thống kinh tế quốc tế. Ông Mnuchin nói bất kỳ quốc gia nào gắn liền với hệ thống đồng USD cũng sẽ tuân thủ các biện pháp trừng phạt của Washington với Iran.

Căng thẳng Mỹ-Iran gia tăng mạnh từ năm ngoái, sau khi ông Trump rút Mỹ khỏi thỏa thuận hạt nhân mà Tehran ký kết với các cường quốc phương Tây hồi năm 2015. Washington đã tái áp các biện pháp trừng phạt kinh tế nhằm triệt hạ xuất khẩu dầu của Iran - nguồn "nhựa sống" của nền kinh tế quốc gia Trung Đông này.

Mục đích của ông Trump là ép Iran đi đến một thỏa thuận hạt nhân cứng rắn hơn, thực sự kiềm chế khả năng Tehran tiến tới sở hữu vũ khí hạt nhân. Ông cho rằng thỏa thuận ký dưới thời Tổng thống Barack Obama là yếu đuối và không có tác dụng ngăn ngừa Iran trở thành quốc gia có vũ khí hạt nhân.

Mấy tuần gần đây, ông Trump đã cân nhắc khả năng nới trừng phạt Iran và tính chuyện gặp Tổng thống Iran Hassan Rouhani, người dự kiến sẽ tới dự kỳ họp Đại hội đồng Liên hiệp quốc ở New York trong tuần này. Trong khi đó, ông Rouhani - người luôn bác bỏ cáo buộc của Mỹ cho rằng Iran tìm cách phát triển vũ khí hạt nhân - tuyên bố sẽ không đàm phán với Mỹ chừng nào Mỹ chưa dỡ trừng phạt.

Ngoại trưởng Pháp Jean-Yves Le Drian ngày 22/9 nói rằng mục đích chính của Pháp tại kỳ họp Đại hội đồng Liên hiệp quốc sắp tới là "hạ nhiệt" căng thẳng giữa Mỹ và Iran, nhưng một cuộc gặp giữa ông Trump và ông Rouhani không phải là ưu tiên chính.

"Một cuộc gặp giữa hai vị Tổng thống không phải là mục tiêu số 1 của Pháp. Ưu tiên ở đây là liệu chúng tôi có thể tái khởi động một hướng đi giảm căng thẳng với các bên liên quan hay không", ông Le Drian nói với báo giới.

Cho tới nay, Pháp là quốc gia dẫn đầu nỗ lực của châu Âu nhằm giảm căng thẳng giữa Washington với Tehran, nhưng nỗ lực này chưa mang lại kết quả nào, bởi Iran đang giảm dần cam kết với thỏa thuận hạt nhân 2015, trong khi Mỹ từ chối nới trừng phạt Iran.