Thỏa thuận thương mại "giai đoạn 1" mà Mỹ và Trung Quốc đạt được trong vòng đàm phán tuần trước còn rất mờ mịt, nhất là về lời hứa của Trung Quốc tăng mua hàng hóa nông sản Mỹ - tờ Wall Street Journal nhận định.

Theo tờ báo, lời hứa trên của Trung Quốc mới chỉ được Tổng thống Donald Trump nói đến, chứ Bắc Kinh chưa chính thức tuyên bố. Ngoài ra, cam kết đó còn thiếu từ khung thời gian thực hiện cho tới lượng nông sản dự kiến mua.

Sau khi vòng đàm phán cấp cao ở Washington khép lại, ông Trump nói Trung Quốc đã nhất trí mua khoảng 40-50 tỷ USD hàng hóa nông sản Mỹ "trong thời gian dưới 2 năm". Tuy nhiên, hiện chưa rõ Mỹ sẽ có nhượng bộ gì để đổi lấy lời hứa này của Trung Quốc, và cũng không rõ Mỹ có dừng kế hoạch áp thuế lên hàng hóa Trung Quốc vào tháng 12 hay không.

Hãng tin Bloomberg ngày thứ Tư dẫn nguồn thạo tin nói rằng Trung Quốc muốn ràng buộc việc mua thêm nông sản Mỹ với việc Mỹ phải hủy kế hoạch áp thuế vào tháng 12. Nguồn tin cũng nói số nông sản Mỹ mà Trung Quốc có thể mua sẽ không lớn như con số 40-50 tỷ USD mà ông Trump nêu.

Theo dự kiến, Mỹ sẽ áp thêm thuế 15% lên hơn 150 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc vào ngày 15/12. Bộ trưởng Bộ Tài chính Mỹ Steven Mnuchin hôm thứ Ba nói kế hoạch này sẽ được thực thi nếu từ nay đến thời điểm đó hai bên không ký kết được thỏa thuận.

Giới chức Trung Quốc đã nhiều lần nói rằng nước này sẽ chỉ mua hàng hóa nông sản Mỹ theo nhu cầu và theo giá thị trường. Ngoài ra, 50 tỷ USD là số tiền nhiều hơn mức trung bình lịch sử mà Trung Quốc từng chi để mua hàng hóa nông sản Mỹ. Trong năm 2017, Trung Quốc chi 20 tỷ USD mua nông sản Mỹ.

Hôm thứ Ba, Chủ tịch Ủy ban Tài chính thuộc Thượng viện Mỹ, nghị sỹ Cộng hòa Chuck Grassley của bang Iowa, nói rằng thỏa thuận thương mại Mỹ-Trung càn có chi tiết và những con số cụ thể, bởi Trung Quốc chưa hề lên tiếng xác nhận về những con số mà ông Trump đưa ra.

Cùng ngày, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Geng Shuang cho biết nước này đã mua nông sản Mỹ, gồm 20 triệu tấn đậu tương và 700.000 tấn thịt lợn, trong năm nay và sẽ tiếp tục mua, nhưng không đưa ra con số cụ thể.

Trong cuộc chiến thương mại kéo dài hơn 1 năm qua, ông Trump luôn gây áp lực đòi Trung Quốc mua thêm nông sản Mỹ, bởi nông dân là một phần quan trọng trong lực lượng cử tri ủng hộ ông. Về phần mình, Trung Quốc cũng dùng việc dừng mua nông sản Mỹ để gây sức ép với Washington.

Ngoài sự thiếu chắc chắn ở vấn đề nông sản, thỏa thuận thương mại Mỹ-Trung còn bấp bênh vì vấn đề Hồng Kông.

Hôm thứ Ba, Hạ viện Mỹ thông qua một dự luật ủng hộ người biểu tình đòi dân chủ ở Hồng Kông. Bộ Ngoại giao Trung Quốc ngày thứ Tư cảnh báo nước này sẽ có biện pháp đáp trả.