Ông Lê Hải Trà, Thành viên Hội đồng quản trị Phụ trách Hội đồng quản trị Sở Giao dịch chứng khoán Tp.HCM (HOSE) đã trả lời tới báo giới liên quan đến sự cố kỹ thuật gây gián đoạn giao dịch 2 ngày 23-24/1 rúng động vừa qua. 

Xin ông cho biết, nguyên nhân và kết quả sơ bộ của quá trình khắc phục sự cố, cũng như kiểm nghiệm?

Nguyên nhân của sự cố ngày 22/1/2018 vừa qua đối với hệ thống giao dịch của HOSE được xác định là từ phần mềm khớp lệnh. Các chuyên gia đã thực hiện việc phân tích và vá lỗi trong ngày 23/1. HOSE đã tổ chức hai phiên kiểm thử giả lập với các công ty chứng khoán trên toàn thị trường dưới sự giám sát của các chuyên gia. 

Kết quả cho thấy hệ thống đã hoạt động bình thường và sẵn sàng để mở cửa thị trường trở lại. Hệ thống giao dịch của HOSE có khả năng dự phòng. Tuy nhiên, đối với sự cố phần mềm như thế này thì hệ thống dự phòng không có tác dụng, vì các máy chủ đều cài chung một phiên bản phần mềm ứng dụng như nhau (và đều bị lỗi như nhau).

Việc hệ thống bị ngừng phần nào đó thể hiện tính cần kíp của việc cần đổi mới hệ thống. Ông có thể cho biết, đâu là giải pháp về mặt công nghệ để có thể đảm bảo tốt hơn sự hoạt động an toàn, ổn định, bền vững?

Trước hết, tôi muốn khẳng định hệ thống giao dịch hiện tại là một hệ thống tốt, có độ ổn định cao đã từng được sử dụng tại Sở Giao dịch Chứng khoán Chicago và Sở Giao dịch Chứng khoán Thái Lan trước khi về Việt Nam. Hệ thống được bảo trì đầy đủ và nhiều lần nâng cấp nhằm đáp ứng nhu cầu tăng trưởng của thị trường. 

Trên thực tế, trong điều kiện sôi động của thị trường trong thời gian qua cũng như thời điểm xảy ra sự cố phần mềm vừa qua, số lượng lệnh mà hệ thống xử lý mới chỉ khoảng 25% năng lực của hệ thống. 

Hạn chế của hệ thống hiện tại nằm ở tính linh hoạt và khả năng mở rộng hơn nữa trong tương lai. 

Chính vì vậy, HOSE đang là chủ đầu tư, cùng 2 đơn vị thụ hưởng là HNX và VSD, triển khai một dự án công nghệ thông tin hiện đại với nhà thầu là Sở Giao dịch Chứng khoán Hàn Quốc (KRX) nhằm thay đổi hoàn toàn nền tảng công nghệ thông tin của thị trường chứng khoán Việt Nam, đáp ứng nhu cầu phát triển ngày càng cao trong tương lai. 

Dự án đã hoàn tất giai đoạn thiết kế, sắp đi vào triển khai vật lý và kiểm thử, sẽ đi vào hoạt động trong năm 2019.

Việc hệ thống bị ngừng giao dịch là một điều đáng tiếc và có ảnh hưởng tới cơ hội của nhà đầu tư. Là người đứng đầu Sở, ông có muốn chia sẻ điều gì?

Trong những năm qua, HOSE luôn khẳng định là một tổ chức hoạt động vì lợi ích chung của các thành viên, của thị trường. Dù là sự kiện bất khả kháng, song việc phải đóng cửa thị trường và việc cực chẳng đã, chắc chắn ảnh hưởng đến uy tín và hình ảnh của HOSE nói riêng và thị trường chứng khoán Việt Nam nói chung. 

Chúng tôi rất tiếc về điều đó. Thị trường chứng khoán hàm chứa những rủi ro, trong đó có các sự cố kỹ thuật như đã xảy ra tại các thị trường trên thế giới và Việt Nam. 

Sự cố vừa qua cho thấy công chúng đầu tư trên thị trường chứng khoán đã bản lĩnh hơn nhiều, không chỉ về tâm lý, hành vi đầu tư mà còn cả về khả năng ứng xử trong tình huống khủng hoảng.

Nhân đây tôi cũng muốn bày tỏ sự biết ơn chân thành đến các thành viên thị trường và các nhà đầu tư đã tin tưởng và đồng hành cùng HOSE.