15:43 13/04/2018

Ông Trump: “Chỉ quay lại TPP nếu có thỏa thuận tốt hơn cho Mỹ”

An Huy

Một Bộ trưởng Nhật nói ông Trump “là người có tính khí thay đổi, nên có thể nói khác đi vào ngày tiếp theo”

Tổng thống Mỹ Donald Trump ký sắc lệnh rút Mỹ khỏi TPP hôm 23/1/2017 tại Nhà Trắng - Ảnh: Reuters.
Tổng thống Mỹ Donald Trump ký sắc lệnh rút Mỹ khỏi TPP hôm 23/1/2017 tại Nhà Trắng - Ảnh: Reuters.

Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 12/4 viết trên mạng xã hội Twitter rằng Mỹ sẽ chỉ quay trở lại Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) nếu có những điều khoản "tốt hơn nhiều" cho nước này so với những gì mà Washington đã thỏa thuận trước đây.

Theo hãng tin Reuters, tuyên bố trên được ông Trump đưa ra trong một trạng thái (tweet) trên mạng xã hội Twitter vào buổi tối muộn ngày thứ Năm theo giờ Washington.

Trước đó cùng ngày, ông bất ngờ nói với các nghị sỹ Mỹ rằng ông đang tính đưa nước này quay trở lại TPP. Trong một cuộc gặp với các nghị sỹ ở Nhà Trắng, ông cho biết đã đề nghị đại diện thương mại Mỹ (USTR) Robert Lighthizer và cố vấn kinh tế Larry Kudlow cân nhắc về đàm phán tái gia nhập TPP.

Trong dòng tweet mới nhất này, ông Trump nói Mỹ "sẽ chỉ quay lại TPP nếu thỏa thuận này tốt hơn nhiều so với thỏa thuận mà Mỹ đạt được dưới thời Tổng thống (Barack) Obama. Chúng tôi đã có thỏa thuận thương mại song phương với 6 trong số 11 nước thành viên TPP, và đang tiến tới có thỏa thuận với nước lớn nhất trong số này là Nhật Bản, quốc gia đã khiến chúng tôi thiệt hại nhiều về thương mại trong suốt nhiều năm!"

Các nhà hoạch định chính sách ở khu vực châu Á-Thái Bình Dương ngày thứ Sáu tỏ ra hoài nghi với tuyên bố ban đầu của ông Trump về khả năng Mỹ trở lại TPP.

"Nếu đó là thật, thì tôi xin hoan nghênh", Bộ trưởng Bộ Tài chính Nhật Bản Taro Aso nói với các nhà báo sau một cuộc gặp nội các và trước khi ông Trump đăng dòng tweet trên. Ông Aso nhấn mạnh rằng ông Trump "là một người có tính khí thay đổi, nên ông ấy có thể nói khác đi vào ngày tiếp theo".

Thủ tướng New Zealand Jacinda Ardern cũng đưa ra những thách thức đối với Mỹ nếu Mỹ thực sự muốn trở lại TPP. "Nếu Mỹ thực sự muốn quay lại, thì việc đó sẽ mở ra một quy trình hoàn toàn mới", bà Ardern nói với báo giới ở Auckland.

Ông Trump rút Mỹ khỏi TPP ngay trong tuần đầu tiên làm Tổng thống Mỹ. Thỏa thuận, được coi là một đối trọng đối với sự nổi lên về kinh tế của Trung Quốc trong khu vực, đã được đàm phán dưới thời Tổng thống Barack Obama nhưng chưa được Quốc hội Mỹ phê chuẩn.

Sau khi Mỹ rút đi, 11 quốc gia còn lại, chiếm 13% tổng sản lượng kinh tế toàn cầu, trong đó có Việt Nam, Nhật Bản và Canada, đã hoàn tất phiên bản điều chinhr của thỏa thuận vào tháng trước. Thỏa thuận cũng đã được đổi tên thành Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), nhưng cũng có khi được gọi là TPP 11.

Thỏa thuận này cũng bao gồm Mexico và Canada, hai nước đang đàm phán lại với Mỹ về Hiệp định Tự do mậu dịch Bắc Mỹ (NAFTA). Một quan chức Chính phủ Canada ngày 12/4 cho biết chưa nhận được đề xuất chính thức nào từ Mỹ về TPP.

Tuần tới, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe sẽ có cuộc gặp với ông Trump tại Mỹ. Nhật Bản, một đồng minh thân cận của Mỹ, cũng là một thành viên TPP.