Bất kỳ một cuộc chiến tranh thương mại nào với Mỹ cũng sẽ chỉ gây thảm họa đối với nền kinh tế thế giới, Bộ trưởng Bộ Thương mại Trung Quốc Zhong Shan cảnh báo ngày 11/3.

Lời cảnh báo này là một phần trong sự chỉ trích mạnh mẽ của Trung Quốc đối với hàng rào thuế thép và nhôm mà Mỹ vừa dựng lên, trong bối cảnh lo ngại việc đánh thuế nhập khẩu này của Mỹ có thể kéo lùi tăng trưởng kinh tế toàn cầu.

Theo hãng tin Reuters, do sức ép từ các quốc gia đồng minh, Mỹ đã mở cánh cửa có thêm các trường hợp miễn trừ trong chương trình đánh thuế 25% đối với thép nhập khẩu và 10% đối với nhôm nhập khẩu mà Tổng thống Donald Trump đặt bút ký vào tuần trước.

Hôm thứ Bảy, Liên minh Châu Âu (EU) và Nhật Bản đã đề nghị được Mỹ miễn trừ khỏi hàng rào thuế quan nói trên, trong đó Tokyo kêu gọi Washington "cẩn trọng trong hành vi".

Trong khi đó, Trung Quốc, nước có ngành sản xuất thép lớn nhất thế giới và bị xem là "thủ phạm" gây ra tình trạng thừa thép trên toàn cầu, tiếp tục có những phản ứng gay gắt về quyết định đánh thuế thép và nhôm của Mỹ. Bắc Kinh tiếp tục tuyên bố sẽ bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp của mình và sẽ có biện pháp đáp trả tương xứng.

Bộ trưởng Zhong nói Trung Quốc không muốn chiến tranh thương mại với Mỹ và sẽ không châm ngòi cho một cuộc chiến như vậy. Ông Zhong cũng khẳng định Trung Quốc có thể xử lý bất kỳ thách thức nào và kiên quyết bảo vệ lợi ích của mình, nhưng hai nước sẽ tiếp tục đối thoại.

"Không ai muốn chiến tranh thương mại cả, và bất kỳ ai cũng biết là chiến tranh thương mại sẽ gây hại cho nước khác mà chẳng mang lại lợi ích cho chính mình", ông phát biểu.

Chương trình đánh thuế thép và nhôm của ông Trump một lần nữa làm dấy lên nỗi lo về chủ nghĩa bảo hộ mậu dịch đang lên ở Mỹ - vấn đề đã nhiều phen khiến thị trường tài chính toàn cầu chao đảo trong năm qua, khi các nhà đầu tư lo ngại mâu thuẫn thương mại có thể xói mòn tăng trưởng của nền kinh tế thế giới.

Ngành công nghiệp kim loại Trung Quốc vào hôm thứ Sáu đã kêu gọi Chính phủ nước này trả đũa Mỹ bằng cách nhằm vào xuất khẩu than của Mỹ. Ngành than là một trung tâm trong nền móng ủng hộ chính trị của ông Trump, và khi tranh cử Tổng thống Mỹ, ông cũng đã hứa sẽ giúp ngành này hồi phục.

Mỹ là nước nhập khẩu thép lớn nhất thế giới, với mức nhập khẩu tổng cộng 35 triệu tấn thép trong năm ngoái. Trong số đó, Hàn Quốc, Nhật Bản, Trung Quốc và Ấn Độ đóng góp 6,6 triệu tấn. Tuy nhiên, Canada, Brazil và Mexico mới là những nước xuất khẩu nhiều thép sang Mỹ nhất.

Ngoài than, Trung Quốc còn có một lựa chọn khác để trả đũa Mỹ là nhằm vào đậu tương xuất khẩu của Mỹ. Đậu tương là mặt hàng xuất khẩu lớn nhất của Mỹ sang Trung Quốc, bên cạnh một nông sản khác là cao lương.

Bộ trưởng Zhong nói số liệu thâm hụt thương mại chính thức của Mỹ đã bị "thổi phồng" khoảng 20%, và trong bất kỳ trường hợp nào mức thâm hụt cũng sẽ giảm nhiều nếu Mỹ nới lỏng hạn chế xuất khẩu một số hàng hóa công nghệ cao.

Ông Zhong nhắc lại lời hứa trước đây rằng Trung Quốc sẽ giảm thuế nhập khẩu đối với một số mặt hàng tiêu dùng, bao gồm ô tô, như một phần trong nỗ lực thúc đẩy tiêu dùng nội địa, nhưng không cho biết đến bao giờ thì kế hoạch giảm thuế như vậy mới được thực hiện.

Cùng ngày 11/3, Bộ trưởng Bộ Thương mại Đức Brigitte Zypries cũng đưa ra cảnh báo đối với Mỹ, "Các chính sách của ông Trump đang đặt trật tự của nền kinh tế tự do toàn cầu vào thế rủi ro", bà Zypries nói trong một tuyên bố gửi hãng tin Reuters.

"Ông ấy không muốn hiểu về cấu trúc kinh tế toàn cầu, một cấu trúc dựa trên một hệ thống nguyên tắc về thị trường mở. Bất kỳ ai hoài nghi về điều này cũng đều phá hỏng thịnh vượng, tăng trưởng và việc làm".

Bà Zypries nói thêm rằng châu Âu cần tránh bị chia rẽ bởi đề xuất của ông Trump về miễn thuế thép và nhôm cho một số đồng minh như Mexico, Canada và Australia. Hiện nay, châu Âu xuất khẩu sang Mỹ gần 5 triệu tấn thép mỗi năm.

Châu Âu đã cảnh báo sẽ trả đũa Mỹ về thuế thép và nhôm. Đáp lại, ông Trump dọa sẽ đánh thuế nhập khẩu ôtô từ châu Âu.